Kendal, Enver

Kendal, Enver

Job Title

Prof. Dr.

Main Affiliation

Department of Seed Production / Tohumculuk Teknolojisi Bölümü

Status

Current Staff

Full item page

Scholarly Output

51

Articles

37

Citation Count

0

Supervised Theses

7 Scholarly Output Search Results

Now showing 1 - 10 of 50

Güneydoğu Anadolu Yağışa Dayalı Şartlarında Yazlık Tritikale Hatlarının Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi
(Tr. Doğa ve Fen Derg., 2012) Kendal, Enver; Aktaş, Hüsnü; Aktaş , Hüsnü; Altıkat, Ahmet; Karaman, Mehmet
Bu araştırma, GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü (Diyarbakır) uygulama alanında, tesadüf blokları desenine göre dört tekrarlamalı olarak yağışa dayalı koşullarda 2009-2010 yetiştirme döneminde CIMMYT orijinli 20 adet ileri kademede tritikale hattı, yurtiçinde tescil edilen Tacettinbey, Karma ve Presto tritikale çeşidi ve bir adet makarnalık (Sarıçanak 98), bir adet ekmeklik (Nurkent) buğday çeşidi ile yürütülmüştür. İncelenen özellikler bakımından genotipler arasında %1 ve %5 seviyesinde önemli farklılıklar belirlenmiş, korelasyon analizinde ise tane verimi ile başaklanma süresi arasında negatif yönde (r= -0.01), tane verimi ile hasat indeksi arasında pozitif yönde (r=0.05) bir ilişki tespit edilirken, tane verimi ile diğer özellikler arasında herhangi bir ilişki tespit edilememiştir. Çalışmadan elde edilen ortalama verilere göre; m2’de başak sayısı 353.3 ile 590.0 adet, başaklanma süresi 95.7 ile 113.3 gün, olgunlaşma süresi 152.3 ile 159.7 gün, bitki boyu 90.0 ile 128.3 cm, krolofil oranı (%) 43.3 ile 55.7, başak uzunluğu 6.6 ile 13.8 cm, başakta başakçık sayısı 16.4 ile 32.3 adet, başakta dane sayısı 45.5 ile 68.1 adet, başak verimi 1.0 ile 2.5 g, hektolitre ağırlığı 68.0 ile 81.4 g, bin tane ağırlığı 31.9 ile 42.1 g, tane verimi 423.3 ile 627.9 kg da-1 arasında değişmiştir. En yüksek tane verimi 19 nolu hattan elde edilirken, genel anlamda 4 adet hat denemede kullanılan tritikale, ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerini geçmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre yurt dışından (CIMMYT) elde edilen yazlık tritikale hatlarının Diyarbakır şartlarında buğday çeşitlerine ve mevcut tritikale çeşitlerine göre uyum kabiliyetlerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
ÇEVRE ŞARTLARININ MAKARNALIK BUĞDAY ÇEŞİTLERİNE AİT SARI RENK DEĞERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİNİN AMMI ANALİZ YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ
(ACADEMY GLOBAL CONFERENCES & JOURNALS, 2023) Kendal, Enver
Bu çalışma, 2010-2011 yetiştirme sezonunda ve dört farklı çevrede 10 adet makarnalık buğday çeşitleri ile Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre dört tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada çeşitlere ait sarı renk değerlerinin lokasyonlara göre değişimi ele AMMI (Ana etkiler ve çarpımsal interaksiyonlar) analiz modeli ile değerlendirilmiştir. Çalışmadan elde edilen sarı renk değerleri varyans analizine tabii tutulmuş genotip, çevre, interaksiyon, PC1 ve PC2 (p<0.01, p<0.05) istatistiki açıdan önemli bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre çeşitlerin sarı renk değerleri Diyarbakır suluda ortalama 22.00 Diyarbakır Kuruda 21.88, Kızıltepe lokasyonunda 20.67, Hani lokasyonunda 20.15, her dört çevre ortalamasında ise 20.67 olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada sarı renk oranı bakımından çevreler değerlendirildiğinde Diyarbakır suluda ortalama 22.00 ile diğer lokasyonlardan daha yüksek değerlere ulaşmıştır. Araştırmada kullanılan Zenit çeşidi diğer çeşitlere göre yüksek performans sergilemiştir. AMMI tekniğinde PC1 varyasyonun %88.01, PC2 ise %9.69 oluşturmuştur. AMMI analiz tekniği ile elde edilen sonuçlara göre her çevre ortalamasında Zenit çeşidi en yüksek sarı renk değerine sahip iken, Svevo, Güneyyıldızı ve Zühre çeşitleri ortalama(dikey) eğrinin üzerinde görülen diğer çeşitler yüksek sarı renk değerine ulaştığı tespit edilmiştir. Çeşitler içerisinde Sarıçanak ve Aydın çeşitleri sarı renk değerleri bakımından en stabil çeşitler olduğu, Şahinbey ve Zenit çeşitlerinin stabilite(yatay) eğrisinden uzak olduğu belirlenmiştir. Çevrelerden Diyarbakır sulu ve Diyarbakır kuru sarı renk değerleri bakımından ortalama eğrinin üzerinde diğer iki çevre ise ortalama eğrinin altında yer almışlardır. Bu analizde Diyarbakır sulu çevresinden elde edilen sarı renk değeri diğer çevrelere göre daha yüksek olduğu ve Zenit çeşidinin diğer çeşitlere göre üstünlük sergilediği, Sarıçanak çeşidinin oldukça stabil olduğu görsel olarak ortaya konulmuştur. AMMI analiz tekniği ile çeşitler sarı renk değeri bakımından birbiri ve çevrelere göre ve çevreler de birbiri ile kıyaslanmış ve en iyi çeşitler ve en uygun çevreler belirlenmiştir
Adıyaman ve Şanlıurfa-Hilvan Şartlarında Yazlık Arpa Genotiplerinde Verim ve Bazı Kalite Kriterlerinin Araştırılması
(2017) Oral, Erol; Kendal, Enver; Doğan, Yusuf; Doğan, Yusuf; Oral, Erol; Kendal, Enver
Bu araştırma 2009-2010 yetiştirme sezonunda Adıyaman ve Şanlıurfa-Hilvan lokasyonlarında yağışa dayalı şartlarda yürütülmüştür. Denemede, materyal olarak ICARDA ve Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü' nden elde edilen 10 adet ileri kademede hat ile birlikte Şahin 91(iki sıralı) ve Vamıkhoca 98 (6 sıralı) çeşitleri kontrol amaçlı kullanılmıştır. Denemeler tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Varyans analiz sonuçlarına göre incelenen özellikler bakımından genotipler, lokasyonlar arasında ve genotip lokasyon interaksiyonlarında % 1 ve % 5 seviyesinde önemli farklılıklar belirlenmiştir. Araştırma sonunda farklı lokasyonlardan elde edilen ortalama sonuçlara göre; başaklanma süresi 92.0 ile 113.5 gün, bitki boyu 61.9 ile 85.0 cm, hektolitre ağırlığı 61.9 ile 70.9 kg/hl, bin tane ağırlığı 35.5 ile 44.0 g, tane verimi 140.9 ile 389.0 kg da-1arasında değişmiştir. Değişen çevre koşullarına bağlı olarak 1 ve 12 nolu hatlar araştırmada kontrol olarak kullanılan çeşitlere göre daha verimli oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca 8 nolu hat kalite kriterleri bakımından ön plana çıkmıştır. Bu araştırmada kullanılan ileri kademedeki hatlardan ümitvar sonuçlar elde edilmiş ve araştırmanın yürütüldüğü çevre koşullarında çeşit adayı olabilecekleri sonucuna varılmıştır
Sıvı Gübrelerin Makarnalık Buğdayda Verim, Verim Unsurları ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisinin Belirlenmesi
(Dergipark, 2023) Kendal, Enver
Yüksek verimli ve kaliteli ürünler elde etmek için uygun çeşit tercih edilmesinin yanında yetiştirme döneminde en uygun bakım şartlarının sağlanması ile mümkün olmaktadır. Bunlardan biri de bitkinin ihtiyaç duyduğu makro ve mikro besinlerin eksiksiz olarak uygulanmasıdır. Bu çalışma içerisinde makro ve mikro besin elementlerini birlikte içeren sıvı gübrenin makarnalık buğdayın verim, verim öğeleri ve kalite kriterlerine etkisini görmek üzere yürütülmüştür. Çalışma 2020-2021 yetiştirme sezonunda, Mardin ili Kızıltepe ilçesi Çağıl köyünde, çiftçi koşullarında, 3 adet makarnalık buğday çeşidinde sıvı gübre uygulama dozunun etkisi araştırılmıştır. Deneme Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 4 tekerrürlü olacak şekilde yürütülmüştür. Sıvı gübre uygulaması, çeşitler ve interaksiyon bakımından %0,1 ve % 0,5 seviyesinde önemli farklılıklar tespit edilmiştir. İncelenen özelliklerden metrekarede başak sayısı (368-439 adet/m2), bitki boyu (97-107 cm), başak uzunluğu (7,4-7,7 cm), başak verimi (25,2-26,0 g/başak), hektolitre ağırlığı (81,6-83,8 kg/hl), protein oranı (%11,8-14,0), yaş glüten oranı (%30,6-35,6) ve tane verimi (536,7-628,9 kg/da) bakımından sıvı gübre uygulamasının önemli, diğer parametreler bakımından önemsiz olduğu belirlenmiştir. Genel olarak bakıldığında araştırmadan elde edilen sonuçlara göre sıvı gübre uygulamasının makarnalık buğdaya etkisi önemli bulunmuştur. Ayrıca, biplot analizi ile genotipler ve uygulamalar arasındaki ilişki ile interaksiyon konusunda faydalı ve görsel sonuçlar elde edilmiştir.
Mardin ilinde ikinci ürün yer fıstığı yetiştiriciliğinde uygun çeşitlerin belirlenmesi
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2023) Kendal, Enver; Kendal, Enver
Mardin ilinde son zamanlarda farklı nedenlerden dolayı, ikinci ürün ekiminde sadece mısır bitkisi tercih edilmektedir. Ancak mısır bitkisinin hem toprağı sömürmesi hem de yüksek miktarda suya ihtiyaç duyması ve sulamanın basınçlı sistemlerle yapılması nedeni ile elektrik maliyetini arttırmakta, dolayısıyla ana ürün sonrası ikinci ürün yetiştiriciliğinde alternatif olabilecek daha düşük maliyetli bitki yetiştiriciliği üzerinde bazı araştırmalar yapılmaktadır. Yerfıstığı bitkisi de bunlardan biridir. 2020 yılında Mardin ilimizde çiftçi şartlarında gerçekleştirilen ikinci ürün yerfıstığı yetiştiriciliğinde iyi sonuçlar alındığı için bu araştırmaya konu olmuştur. Bu anlamda, Mardin ilinde 2021 yılında pandemi koşullarında buğdaydan sonra ikinci ürün olarak 10 yerfıstığı çeşidinin adaptasyonu araştırılmıştır. Denemeler Tesadüf Bloklar Deneme Deseninde üç tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada bitki boyu, bitki başına ana dal ve meyve sayısı, iç oranı, bitkide meyve verimi, bitkide tohum verimi, 100 tohum ağırlığı, meyve verimi ve tane verimi gibi özellikler incelenmiştir. Varyans analizi sonuçlarına göre bitki boyu ve ana dal sayısı bakımından çeşitler arasında %0.5, diğer özellikler bakımından çeşitler arasında %0.1 oranında önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Varyans analizi sonuçlarına göre; bitki boyu; 62.1-53,1 cm, ana dal sayısı; 4.53-5.20 adet/bitki, bitki başına bakla sayısı; 27.3-42.5, tane oranı %37.0-47.1, bitki başına tane verimi(bakla); 71.7-120 g, bitki başına tane verimi(tohum); 25.1-51.3 g, 100 tohum ağırlığı; 68.1-103.4 g, tane verimi(bakla); 214.3-507.9 kg/da, tane verimi(tohum); 93.7-220.7 kg/da. Bu sonuçlara göre; tane verimi, meyve verimi, bitki başına meyve verimi ve 100 tane ağırlığı bakımından; NC-7 ve Masal çeşitleri, çekirdek oranı bakımından Gazipaşa çeşidi yüksek değerlere sahip olmuştur. Sonuç olarak, Mardin koşullarında ikinci ürün yetiştiriciliğinde NC-7 ve Masal çeşitleri önerilmektedir.
Tritikale Islah Çalışmalarında Biplot Analiz Tekniğinin Seleksiyonda Kullanılması
(Yüzüncü Yıl Üniversitesi, 2022) Kendal, Enver
Öz: Bu çalışma, Diyarbakır şartlarında 2012-2013 ve 2013-14 yetiştirme sezonlarında 20 adet ileri kademede tritikale hattı ve 5 adet standart çeşit ile yürütülmüştür. Araştırma Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre yürütülmüş ve araştırmada tane verimi ile bazı kalite ve verim parametreleri incelenmiştir. Varyans analiz sonuçlarına göre birçok özellik bakımından yıl, genotip ve yıl*genotip interaksiyonu önemli (p<0.01; p<0.05) bulunmuştur. Araştırmada her iki yılın ortalamasına sonuçlarına göre genotiplerin başaklanma süreleri 105-115 gün, bitki boyu 98-118 cm, tane verimi 323.7-538.9 kg/da, hektolitre ağırlığı 71.2- 78.8 kg/hl, bin tane ağırlığı 28.0-40.2 g, protein oranı %14.6-17.2, tanedeki rutubet oranı %7.9- 8.1 arasında değişmiştir. İncelenen özellikler bakımından araştırmada kullanılan birçok hat denemede standart olarak kullanılan çeşitlere üstünlük sağlamıştır. Ayrıca GT biplot tekniği ile tüm karakterler birlikte ele alınarak üstün genotipler belirlenmiştir. GT biplot tekniğinde PC1 varyasyonun %36.83, PC2 ise %19.53 ve toplamda varyasyonun % 56.36’sini oluşturmuştur. Araştırma sonuçlarına göre yetiştirme sezonlarının ekolojik faktörlerine bağlı olarak ilk yıl bitkiler daha erken başaklanmış ve daha yüksek boya ulaşmış olup tane verimi, bin tane ağırlığı ve hektolitre ağırlığı ikinci yıla göre daha yüksek, bunların aksine protein oranının ikinci yıla göre yüksek yağışlardan dolayı daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Biplot analiz tekniklerinin seleksiyonda ıslahçıların işini kolaylaştırdığı sonucuna varılmıştır. Çeşit adaylarının belirlenmesi için yapılacak çevre çalışmalarında tek yetiştirme sezonunun sonuçları yetersiz kalacağı ve iki yetiştirme sezonundaki sonuçların çeşit adaylarını değerlendirmek için yeterli olabileceği sonucuna varılmıştır.
Kalite Parametreleri Yönünden Yerli ve Yabancı Bazı Makarnalık Buğday Çeşitlerinin Değerlendirilmesi
(Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2012) Kendal, Enver; Aktaş, Hüsnü; Aktaş , Hüsnü; Tekdal, Sertaç
Bu çalışma, Güneydoğu Anadolu Bölgesi Diyarbakır ili yağışa dayalı şartlarda 2010-2011 yetiştirme sezonunda yürütülmüştür. Çalışmada, Rusya’dan temin edilen 5 adet yazlık makarnalık buğday çeşidi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yoğun olarak ekilen 7 adet yazlık makarnalık buğday çeşidi kullanılmıştır. Yapılan varyans analizinde, incelenen özellikler bakımından tane verimi, hektolitre ağırlığı, bin dane ağırlığı ve irmik rengi bakımından % 1, protein ve mini sds oranı bakımından ise %5 seviyesinde önemli farklılıklar belirlenmiştir. Karakterler arasındaki korelasyon analizinde, hektolitre ile tane verimi ve bin tane ağırlığı arasında % 1 düzeyinde pozitif yönde, hektolitre ve bin dane ağırlığı ile irmik rengi arasında %5 düzeyinde negatif yönde önemli ilişki tespit edilirken diğer karakterler arasında ilişki tespit edilememiştir. Yapılan varyans analiz sonuçlarına göre; tane verimi 431.8 ile 530.3 kg da-1, hektolitre ağırlığı 75.9 ile 82.2 g, bin tane ağırlığı 34.7 ile 49.4 g, protein değeri %10.7-11.4, mini SDS 7.5-14.1 ml, irmik rengi b değeri 18.7-24.9 arasında değişmiştir. Bu çalışmada tane verimi, hektolitre ağırlığı, bin tane ağırlığı ve protein oranı bakımından yerli çeşitler, özellikle bulgur ve makarna sanayicilerinin üzerinde durduğu mini sds ve irmik rengi parametreleri bakımından ise yurt dışında tescilli çeşitler öne çıkmıştır. Yapılacak kalite ağırlıklı çalışmalarda yurt dışından getirilen bu çeşitlerin tercih edilmesi kaliteyi artıracaktır.
Sentetik ve Modern Ekmeklik Buğday Genotiplerinin (Triticum aestivum L.) Verim ve Kalite Özelliklerinin Karşılaştırılması
(Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 2017) Kendal, Enver; Oral, Erol; Aktaş, Hüsnü; Kendal, Enver; Tekdal, Sertaç; Kılıç, Hasan; Oral, Erol
Bu çalışma, kışlık gelişme tabiatına sahip 14 modern ekmeklik ve 11 sentetik buğday genotipinin tane verimi ve bazı kalite özellikleri bakımından karşılaştırılması amacıyla 2014- 15 ve 2015-16 yetiştirme sezonlarında Elazığ ili sulu şartlarında yürütülmüştür. Denemeler tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak kurulmuş, birleştirilmiş varyans analiz sonuçlarına göre incelenen tüm özellikler bakımından genotipler arasındaki fark 0.01 düzeyinde istatistiki olarak önemli bulunmuştur. İki yıllık ortalama sonuçlara göre, sentetik ve modern ekmeklik buğday genotiplerinin tane verimi ortalaması sırasıyla 720 ve 707 kg da-1; bin tane ağırlığı için 41.42 ve 37.35 g; protein oranı için %10.71 ve %10.79; yaş gluten değeri %31.7 ve %30.7 olarak tespit edilmiştir. Çalışmada sentetik buğday genotipleri bin tane ağırlığı bakımından daha üstün özelliğe sahipken, tane verimi bakımından daha yüksek bir ortalamaya sahip olmalarına rağmen bariz bir üstünlük tespit edilememiştir. ANOVA ve GGE biplot analizleri sonucuna göre sentetik buğday genotipi S-4’ün bin tane, yaş gluten ve protein özellikleri bakımından, modern ekmeklik buğday genotipi M-3’ün ise zeleny sedimantasyon ve hektolitre özellikleri için en ideal değerlere sahip olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda sentetik buğday genotiplerinin tane verimi ve kalite özellikleri bakımından iyi bir potansiyele sahip olmakla beraber, dikkatli ve etkili bir seleksiyon ile modern ekmeklik buğday genotiplerinden daha üstün özelliklere sahip sentetik buğday genotiplerin belirlenebileceği ve bu konuda daha kapsamlı çalışmaların yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE ARPADA BAŞAKLANMA İLE VERİM ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ
(HERKARI INTERNATIONAL SCIENCE ART LITERATURE CONGRESS, 2023) Kendal, Enver
Bu çalışma, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde farklı lokasyonlarda yetiştirilen arpa genotiplerinde başaklanma tarihlerinin verim üzerindeki etkisini belirlemek üzere Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada 3 adet lokasyonda başaklanma süresi ile tane verimi arasındaki etkileşimler incelenmiştir. Araştırmada Kızıltepe lokasyonu erkenci, Diyarbakır lokasyonu orta erkenci, Hazro lokasyonu ise orta geçci lokasyon olarak tanımlanmıştır. Varyans analiz sonuçlarına hem başaklanma tarihi hem de tane verimi bakımından lokasyon, genotip ve interaksiyon % 1 düzeyinde önemli olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca başaklanma tarihi ile verim arasındaki ilişkiler görsel olarak biplot analiz tekniği kullanılarak tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre çeşitlerin başaklanma süreleri 109 – 120 gün, tane verimi 477-665 kg/da arasında değişim göstermiştir. Ayrıca GT biplot tekniği ile başaklanma ile verim arasındaki ilişki araştırılmış uygun çeşitler belirlenmiştir. GT biplot tekniğinde PC1 varyasyonun %67.76, PC2 ise %32.24 ve toplamda varyasyonun % 100’ünü oluşturmuştur. Biplot tekniğine göre geçci çeşitler başaklanmanın olduğu sektörde yer almış verimi yüksek olanlar ise verimin olduğu sektörde yer aldıkları ve erkencilik geççilik ile verim arasında bir ilişki olduğu tespit edilmiş. GT biplot tekniği ile genotipler başaklanma tarihi ile verim bakımından görsel olarak kolayca değerlendirilmiştir. Biplot analiz tekniği ile elde edilen sonuçlara göre özellikle 22 ve 23 nolu genotip ile Aday 2’in orta erkenci ve yüksek verimli, çok erkenci(Samyeli) ve Şahin 91(çok geçci) çeşitlerinin ise düşük verimli oldukları tespit edilmiştir. Biplot analiz tekniği ile sonuçların kolay bir şekilde yorumlanabileceği ve önerilerde bulunabileceği teyit edilmiştir.
Comparing durum wheat cultivars by genotype x yield x trait and genotype x trait biplot method
(CHILEAN JOURNAL OF AGRICULTURAL RESEARCH, 2019) Kendal, Enver
The specification of the most convenient cultivars based on multiple trait indices is a new approach in durum wheat (Triticum durum Desf.) adaptation and stability studies. This approach helps to define the best cultivar based on multiple traits and multiple locations because cultivars are affected by unpredictable climatic conditions. Some traits (ears per square meter, spike length, number of grains per spike, spike yield, and leaf chlorophyll content among others) can be produced for primary breeding purposes because they are influenced by environmental factors and indirectly affect grain yield and quality. Therefore, in the present study, the new genotype × yield trait (GYT) biplot approach was used to identify the best cultivar among 10 durum wheat cultivars based on multiple environments (8) and multiple traits (18). Cultivar ranking was examined by a superiority index that combined yield and other target traits with the GYT biplot. The general adaptability of each cultivar in terms of all the traits indicated differences based on environment means, and significant differences were found between varieties for the GYT biplot. In the GYT biplot, yield-trait combinations clearly indicated the most stable cultivars, whereas in the genotype × trait (GT) biplot, the best cultivars were not defined for all traits. ‘Sariçanak’ was ranked as the best combination of physio-morphological traits with grain yield, ‘Zühre’ was the best for more quality traits, and ‘Güneyyildizi’ was the best for both physio-morphological and quality traits in the GYT biplot. The GYT biplot combines traits with yield and can help the visual identification of the best cultivars; it is better than the GT biplot method.