Meraklı, Erdem
Loading...
Name Variants
Job Title
Araş. Gör.
Email Address
Main Affiliation
Department of History / Tarih Bölümü
Status
Current Staff
Website
ORCID ID
Scopus Author ID
Turkish CoHE Profile ID
Google Scholar ID
WoS Researcher ID
Scholarly Output
4
Articles
3
Citation Count
0
Supervised Theses
0
4 results
Scholarly Output Search Results
Now showing 1 - 4 of 4
Article 1929 Dünya Ekonomik Krizi döneminde hukuki açıdan İzmir Limanı(Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2021) Meraklı, ErdemBu çalışmanın amacı, Atatürk Dönemi’nde İzmir Limanı’nın devlet idaresi altına alınmasında rol oynayan hukuki ve ekonomik etkenleri incelemek ve değerlendirmektir. Çalışmada ayrıca, Atatürk Dönemi’nde hükümet ile yabancı sermaye arasındaki ilişkiler, İzmirLimanı’nın millileştirilmesi örneği üzerinden incelenecektir. Araştırma sonunda elde edilenbulgulardan biri, limanın hukuki durumunun değişmesinde, bir dış etken olarak BüyükBuhran’ın rol oynadığı yönündedir. Şöyle ki, Ekim 1929’da ABD’de başlayan ve hızla Avrupa’ya yayılan 1929 Dünya Ekonomik Krizi’nin etkisiyle Türkiye’de tarım ürünü fiyatlarıdüşmüş ve dış ticaret faaliyetleri azalmıştı. İzmir Limanı ise, Cumhuriyet’in ilk yıllarındaülkenin en önemli ihracat merkezlerinden biriydi ve limandan çoğunlukla tarım ürünleriihraç edilmekteydi. Dolayısıyla ekonomik kriz nedeniyle limandaki ihracat faaliyetlerindedüşüş yaşanmıştı. Bunun üzerine hükümet liman ile ilgili sorunları çözmek için hareketegeçmişti. Dolayısıyla Büyük Buhran’ın, İzmir Limanı’nın hukuki durumunu etkilediği görülmektedir. Diğer yandan çalışma ile, İzmir Limanı’ndaki ihracat faaliyetlerine zarar vereniç etkenlerin, limanı yöneten şirketlerden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Cumhuriyet’inilk yıllarında, limandaki yükleme-boşaltma faaliyetlerinden Türk sermayeli İzmir Limanve Körfez Şirketi sorumluyken, rıhtımın yönetimi ise Fransız sermayeli İzmir Rıhtımı Anonim Şirketinin elindeydi. Türk şirketin uyguladığı yükleme-boşaltma ücretleri ve Fransızşirketin ihracattan aldığı rıhtım vergisi, tüccarın maliyetini yükseltmekteydi. Bu da İzmirLimanı’ndaki ihracat faaliyetlerine zarar vermekteydi. Ayrıca Fransız şirketin karıştığı biryolsuzluk olayı da mevcuttu. Çalışma sonucunda, 1929 Krizi’nin yanı sıra bu etkenlerin delimanın hukuki durumunda yaşanan değişimde rol oynadığı tespit edilmiştir. Bu değişimise, hükümet tarafından Fransız şirketin yönetimindeki rıhtıma el konulması, Türk şirketintasfiye edilmesi ve İzmir Limanı’nın bir devlet idaresi altına alınması şeklinde gerçekleşmişti. Ayrıca çalışma ile, İzmir Limanı’nın millileştirilmesinin bir yabancı sermaye karşıtlığından değil, kamu yararının gözetilmesi amacından kaynaklandığı sonucuna varılmıştır.Book Part Claudius James Rich’in Seyahatinde İktisadi Hayat: Şehrizor ve Musul(Hiperyayın, 2021) Meraklı, ErdemBu çalışmada, Büyük Britanya'nın Bağdat konsoloslarından Claudius James Rich’in (1787-1821), 1820-1821 yıllarında Musul ve Şehrizor eyaletlerini kapsayan seyahatinde, bölgenin iktisadi yapısına yönelik izlenimleri, onun siyasi ve seyyah kimliği göz önünde bulundurularak ele alınmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde Rich’in biyografisine yer verilmiştir. İkinci bölümde, Rich’in Musul ve Şehrizor eyaletlerinin siyasi, kültürel ve arkeolojik durumuna dair aktardığı bilgiler incelenmiştir. Ardından üçüncü bölümde ise, Rich’in seyahat notlarında yer alan bilgiler üzerinden Musul ve Şehrizor eyaletlerinin iktisadi özellikleri ele alınmıştır. Bu çalışma ile, Claudius James Rich’in hayatına ve Musul-Şehrizor bölgelerinin 19. yüzyıl başlarındaki iktisadi durumuna ilişkin literatüre katkı sağlanması amaçlanmaktadır.Article 1929 Dünya Ekonomik Krizi Döneminde İzmir Limanı'nda Dış Ticaret(Dicle Üniversitesi, 2022) Meraklı, ErdemBu çalışmanın amacı, 1929 Dünya Ekonomik Krizi (Büyük Buhran) döneminde İzmir Limanı üzerinden yapılan dış ticareti etkileyen faktörleri incelemek ve değerlendirmektir. Böylece Büyük Buhran’ın Türkiye üzerindeki yansımalarına dair araştırmalara katkı sağlanacaktır. Çalışma ile elde edilen bulgulardan biri, İzmir Limanı’ndaki dış ticaret faaliyetlerinin 1929-1933 yılları arasında hızla azaldığıdır. Araştırmada, Büyük Buhran’ın ve Türkiye’nin dış ticaret politikalarının, limandaki dış ticaret faaliyetlerini azaltan temel etkenler oldukları tespit edilmiştir. 1929 Krizi’nin etkisiyle Batılı ülkelerde; sınai üretim azalmış, alım gücü düşmüş ve tarımsal ürün fiyatları gerilemişti. Bu gelişmeler, İzmir Limanı’ndaki dış ticarete olumsuz yansımıştı. Zira 1920’li ve 1930’lu yıllar itibariyle liman üzerinden çoğunlukla sanayi ürünleri ithal ediliyordu. Ayrıca limandan ihraç edilen mallar yoğun bir şekilde tarım ürünlerinden oluşuyordu. Dolayısıyla Batılı ülkelerde yaşanan ekonomik gelişmeler İzmir Limanı üzerinden yapılan dış ticareti de etkilemişti. Fakat bu noktada, İzmir Limanı’ndaki ithalatın 1929-1933 yılları arasında ihracattan daha hızlı bir şekilde düştüğü görülmektedir. Çalışmada, bunun arka planında, Türkiye’nin 1929’dan itibaren izlediği ithalatı kısıtlamaya yönelik dış ticaret politikalarının bulunduğu sonucuna varılmıştır. Diğer yandan araştırma ile, İzmir Limanı üzerinden yapılan dış ticaretin azalmasında, limanın fiziki ve hukuki durumunun da etkili olduğu tespit edilmiştir.Article 1933 Londra Para ve İktisat Konferansı’nda Türkiye(2024) Meraklı, Erdem; Meraklı, ErdemBu çalışmanın amacı, 1929 Dünya Ekonomik Krizi’ne karşı uluslararası ortak çözümler bulunması düşüncesiyle Milletler Cemiyeti tarafından toplanan 1933 Londra Para ve İktisat Konferansı’nın gündem maddelerini ve sonuçlarını, Türkiye’de Cumhuriyet’in ilk yıllarında izlenen ekonomi politikaları açısından değerlendirmektir. Büyük Buhran’ın etkili olduğu yıllarda devletler, krize karşı mücadele ederken birbirlerinden bağımsız iktisat politikaları izliyorlardı. Fakat bu durum sorunları çözmediği gibi, ekonomik krizi daha da derinleştiriyordu. Bu noktada konferanstan beklenen; ABD, Büyük Britanya ve Fransa gibi büyük devletlerin para politikaları ile gümrük duvarları üzerindeki anlaşmazlıklarının sona erdirilmesi ve küresel ekonomik krize karşı ortak önlemlerin alınmasıydı. Ancak konferans sonunda para politikalarında bir uzlaşmaya varılamadı ve konferansta imzalanan Gümrük Ateşkesi’nin ömrü ise sadece birkaç ay oldu. Diğer yandan konferansın katılımcı ülkelerinden Türkiye, bu dönemde gümrük duvarlarını yüksek tutuyor ve para politikalarında devalüasyon karşıtı bir siyaset benimsiyordu. Bu politika esasen, “merkezdeki” sanayileşmiş devletlerin aleyhine, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra dünya genelinde işleyen sürecin bir parçasıydı. Çalışma ile ulaşılan sonuçlardan biri, Londra Konferansı’ndaki görüş ayrılıklarının, uluslararası konjonktürde Türkiye gibi bağımsız iktisat politikaları izlemek arzusunda olan “çevre” ülkelere avantaj sağladığı yönündedir. Makale ile varılan bir başka sonuç ise, küresel ekonomide Birinci Dünya Savaşı ile başlayıp 1929 Krizi ile hızlanan değişim sürecinin 1933’te Londra Konferansı’nda gün yüzüne çıkmış olmasıdır.