Dabakoğlu, Mehmet
Loading...
Name Variants
Job Title
Araş. Gör.
Email Address
Main Affiliation
Department of Economics / İktisat Bölümü
Status
Current Staff
Website
ORCID ID
Scopus Author ID
Turkish CoHE Profile ID
Google Scholar ID
WoS Researcher ID
Scholarly Output
7
Articles
6
Citation Count
0
Supervised Theses
1
7 results
Scholarly Output Search Results
Now showing 1 - 7 of 7
Article SEÇİLMİŞ ÜLKELERDE YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜN İHRACATI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ(2021) Doru, Ömer; Dabakoğlu, Mehmetİthal ikameci politikaların terkedilip, yerine ihracata dayalı büyüme politikaların benimsenmesiyle beraber dünya hızla küreselleşmeye başlamış ve dış ticaret yoğunluğu artmıştır. Artan dış ticaret beraberinde rekabeti getirmiş ve dolayısıyla ihracata konu olan malların katma değeri de önem kazanmaya başlamıştır. Yaşanan bu gelişmeler karşısında ekonomik büyümede katma değeri yüksek olan yüksek teknolojili ürünler ihraç etmenin önemi ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada 1995-2018 dönemi için AB’ye üye olan 11 geçiş ekonomisinde yüksek teknolojili ürün ihracatı, brüt sabit sermaye oluşumu ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki panel veri analizi ile test edilmiştir. Analiz sonucunda, değişkenler arasında eş-bütünleşme ilişkisi olduğu görülmüştür. Yapılan AMG eş-bütünleşme tahmincisi yardımıyla yüksek teknolojili ürün ihracatı ve brüt sabit sermaye oluşumunun ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.Doctoral Thesis Tr10 ve Trc1 Bölgelerinin İhracat Sofistike Değerlerinin Karşılaştırmalı Analizi(2025) Dabakoğlu, Mehmet; Doru, Ömer; Doru, Ömer; Hüseyni, İbrahimİhracat, hem gelişmekte olan ülkelerin kalkınma süreçlerinde hem de gelişmiş ülkelerin ekonomik büyümelerinde kritik bir rol oynamaktadır. Ancak sürdürülebilir büyüme için yalnızca miktar artışı yeterli görülmemekte, yüksek katma değerli sofistike ürünlerin ihracatının artırılması da önem taşımaktadır. Bu tür ürünlerin ihracatındaki artış, bölgesel kalkınmayı desteklemenin yanı sıra ülkelerin rekabet gücünü de artırmaktadır. Bu çalışma, TR10 (İstanbul) ve TRC1 (Gaziantep, Kilis, Adıyaman) bölgelerinin ihracat sofistike değerlerinin karşılaştırmalı analizi üzerine odaklanmaktadır. Çalışmanın üç temel amacı bulunmaktadır: Birinci amaç, bölge ve illerin üretiminde karşılaştırmalı üstünlüğe sahip oldukları ürün gruplarının belirlenmesidir. İkinci amaç, bölgelerin ve illerin karşılaştırmalı üstünlüğe sahip oldukları ürün grupları arasında hangilerinin sofistike nitelik taşıdığının tespit edilmesidir. Üçüncü amaç ise ilk iki amaç doğrultusunda bölgelere ve illere önerilen karşılaştırmalı üstünlüğe sahip sofistike ürün gruplarında Türkiye'nin potansiyel pazarlarının belirlenmesidir. Araştırmada, bölge ve bölgelere bağlı illerin karşılaştırmalı üstünlüğe sahip ürün gruplarını belirlemek için açıklanmış simetrik karşılaştırmalı üstünlükler endeksi kullanılmıştır. Ardından, ürün gruplarının sofistike düzeyi PRODY endeksiyle, ihracatın toplam sofistikeliği ise EXPY endeksi aracılığıyla ölçülmüştür. Araştırmanın sonuçlarına göre TR10 bölgesinde karşılaştırmalı üstünlüğe sahip ürün grubu sayısı 2002 yılında 486 iken 2022 yılında 490'a yükselmiş; buna karşın, TRC1 bölgesinde ise bu sayı 145'ten 138'e gerilemiştir. Diğer yandan, TR10 bölgesinde sofistike ürün gruplarının toplam ihracat içindeki payı %40 seviyesinde iken, TRC1 bölgesinde bu oran %14 olarak belirlenmiştir. Bu bulgu, her iki bölgenin ihracat kalitesindeki farkı ortaya koymaktadır. Ayrıca bölgelerin üretimine ve ihracatına odaklanılması önerilen karşılaştırmalı üstünlüğe sahip sofistike ürün grubu sayısı TR10 bölgesi için 20, TRC1 bölgesi için ise 10 olarak tespit edilmiştir. İhracatın toplam kalitesini gösteren EXPY endeksi 2022 yılında TR10 bölgesi için 27.501, TRC1 bölgesi için ise 23.049 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuç, sofistike ürün gruplarının ihracat içindeki payına paralel olarak TR10 bölgesinin ihracatının daha yüksek kaliteye sahip olduğunu ve uluslararası pazarlarda daha rekabetçi bir konumda bulunduğunu göstermektedir. Çalışmada son olarak, bölgelerin ve bunlara bağlı illerin karşılaştırmalı üstünlüğe sahip oldukları sofistike ürün gruplarında Türkiye'nin potansiyel pazarları, ihracat yoğunluk endeksi yardımıyla belirlenmiştir. Bölgelerin ve illerin potansiyel pazarlarına yönelik ihracatın teşvik edilmesinin, söz konusu bölgelerin ve illerin kalkınmasına önemli katkılar sağlayacağı vurgulanmıştır.Article TARIM SEKTÖRÜNÜN İHRACAT SORUNLARI:MARDİN İLİ ÖRNEĞİ(Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2021) Dabakoğlu, Mehmet; Bakan, SumruTarım sektörü; toplumun gıda gereksinimini sağlaması, sanayiye hammadde temin etmesi, istihdama olumlu etki etmesive kalkınmanın finansmanına katkıda bulunması nedeniyle ülke ekonomileri açısından stratejik öneme sahip bir sektördür.Yirminci ve yirmi birinci yüzyıllarda artan dünya nüfusuyla beraber tarımsal ürün ihtiyacı da artmış ve ülkeler bu ihtiyacı tekbaşlarına karşılayamaz duruma gelmiştir. Bu yüzden dış ticaret yapmak ülkeler için son derece önemli hale gelmiştir. Ancakülkeler dış ticaret yaparken birtakım sorunlarla karşı karşıya kalmaktadırlar.Bu çalışmada, Mardin ilinde tarım ürünleri ihracatı yapan 80 firma ile görüşülerek ihracat yaparken karşılaştıkları sorunlarıntespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla; Mardin ili sınırları içerisinde bulunan firmalara anket uygulaması yapılarak verilerelde edilmiş ve SPSS paket programı ile verilerin analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda firmaların kapasite kullanımoranı, katılımcıların yaşı ve eğitim durumuyla ihracat sorunlarına vermiş oldukları cevaplar arasında anlamlı bir ilişki olduğusaptanmıştır. Ayrıca katılımcıların ihracat sorunlarına vermiş olduğu cevaplar arasında en önemli görülen ihracat sorunları;kredi faiz oranlarının yüksekliği, üretim girdi maliyetlerindeki artışlar, ülke içindeki siyasi istikrarsızlık, ülkeler arasındakidiplomatik sorunlar, kamu destek ve teşviklerinin yetersizliği, döviz kurundan kaynaklanan sorunların yanı sıra iç piyasadakiekonomik belirsizlikler olarak tespit edilmiştir.Article Demokrasi, Küreselleşme ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Analiz(2023) Bayar, İlyas; Dabakoğlu, MehmetBu çalışmada, küreselleşme ve demokrasinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi Türkiye için ele alınmıştır. 1973-2020 döneminin esas alındığı çalışmada değişkenlerin birim kök içerip içermediğini sınamak amacıyla geleneksel birim kök testleri ve yapısal kırılmaya izin veren birim kök testleri uygulanmıştır. Zaman serisi analizinin uygulandığı bu çalışmada, öncelikle sahte regresyon sorununu engellemek ve öngörülebilirliği arttırmak amacıyla serilerin durağanlığı test edilmiştir. Bu amaçla ilk aşamada geleneksel birim kök testlerinden Augmented Dickey-Fuller (1981) ve Phillips and Perron (1988) testleri kullanılmıştır. Ardından, iki yapısal kırılmaya izin veren Zivot ve Andrews (1992) ve Lumsdaine ve Papell (1997) birim kök testleri tercih edilmiştir. Serilerin birinci derecede I(1) durağanlığı sağlandıktan sonra Hatemi-J (2008) eşbütünleşme testi kullanılmıştır. Seriler arasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edildikten sonra uzun dönem katsayı tahmini için FMOLS eşbütünleşme katsayı tahmincisi kullanılmıştır. Son aşamada seriler arasında nedensellik ilişkisinin tespit edilmesi amacıyla Hacker ve Hatemi (2006) Bootstrap Nedensellik analizi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; i) Küreselleşme, demokrasi ve ekonomik büyüme arasında uzun dönemli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. ii) Küreselleşme düzeyinde ve demokrasi seviyesindeki artış ekonomik büyümeyi pozitif bir şekilde etkilemektedir. iii) Ekonomik büyümeden demokrasiye, küreselleşmeden ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik bulgusuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlara bakılarak, Türkiye’de sürdürülebilir büyümeyi sağlamak için demokrasi seviyesini ve küreselleşme düzeyini arttırmaya yönelik kurumsal politikaların uygulanması önerilmektedir.Article Democracy, Globalization and Economic Growth: An Empirical Analysis on Turkiye(İntaç Eğitim Danışmanlık LTD, 2023) Bayar, İlyas; Dabakoğlu, MehmetBu çalışmada, küreselleşme ve demokrasinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi Türkiye için ele alınmıştır. 1973-2020 döneminin esas alındığı çalışmada değişkenlerin birim kök içerip içermediğini sınamak amacıyla geleneksel birim kök testleri ve yapısal kırılmaya izin veren birim kök testleri uygulanmıştır. Zaman serisi analizinin uygulandığı bu çalışmada, öncelikle sahte regresyon sorununu engellemek ve öngörülebilirliği arttırmak amacıyla serilerin durağanlığı test edilmiştir. Bu amaçla ilk aşamada geleneksel birim kök testlerinden Augmented Dickey-Fuller (1981) ve Phillips and Perron (1988) testleri kullanılmıştır. Ardından, iki yapısal kırılmaya izin veren Zivot ve Andrews (1992) ve Lumsdaine ve Papell (1997) birim kök testleri tercih edilmiştir. Serilerin birinci derecede I(1) durağanlığı sağlandıktan sonra Hatemi-J (2008) eşbütünleşme testi kullanılmıştır. Seriler arasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edildikten sonra uzun dönem katsayı tahmini için FMOLS eşbütünleşme katsayı tahmincisi kullanılmıştır. Son aşamada seriler arasında nedensellik ilişkisinin tespit edilmesi amacıyla Hacker ve Hatemi (2006) Bootstrap Nedensellik analizi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; i) Küreselleşme, demokrasi ve ekonomik büyüme arasında uzun dönemli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. ii) Küreselleşme düzeyinde ve demokrasi seviyesindeki artış ekonomik büyümeyi pozitif bir şekilde etkilemektedir. iii) Ekonomik büyümeden demokrasiye, küreselleşmeden ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik bulgusuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlara bakılarak, Türkiye’de sürdürülebilir büyümeyi sağlamak için demokrasi seviyesini ve küreselleşme düzeyini arttırmaya yönelik kurumsal politikaların uygulanması önerilmektedir.Article How do economic growth, trade openness, and non-renewable and renewable energy affect environmental quality in VISTA Countries?(UNIV ISLAM INDONESIA, 2024) Bayar, İlyas; Dabakoğlu, MehmetPurpose - This study examines the effects of economic growth, the use of renewable and non-renewable energy sources, and trade openness on carbon emissions in VISTA countries (Vietnam, Indonesia, South Africa, Turkiye, and Argentina) Method - In this work, empirical methods include the secondgeneration unit root and cointegration tests, as well as Panel AMG and Panel CCE estimators. Findings - The following are the key findings. First, the variables demonstrate a long-run relationship. Second, economic growth and the consumption of non-renewable energy sources contribute to an increase in carbon emissions over time, whereas the consumption of renewable energy sources lowers carbon emissions over time. Implication - To promote sustainable growth in VISTA countries, it is recommended to increase investments in renewable energy sources while enhanching public sector supports for the private sector. Originality - This is the first study to examine how economic growth, trade openness, and renewable and non-renewable energy sources affect carbon emissions in VISTA nations.Article Seçilmiş Ülkelerde Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi(2021) Dabakoğlu, Mehmet; Doru, Ömerİthal ikameci politikaların terkedilip, yerine ihracata dayalı büyüme politikaların benimsenmesiyle beraber dünya hızla küreselleşmeye başlamış ve dış ticaret yoğunluğu artmıştır. Artan dış ticaret beraberinde rekabeti getirmiş ve dolayısıyla ihracata konu olan malların katma değeri de önem kazanmaya başlamıştır. Yaşanan bu gelişmeler karşısında ekonomik büyümede katma değeri yüksek olan yüksek teknolojili ürünler ihraç etmenin önemi ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada 1995-2018 dönemi için AB’ye üye olan 11 geçiş ekonomisinde yüksek teknolojili ürün ihracatı, brüt sabit sermaye oluşumu ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki panel veri analizi ile test edilmiştir. Analiz sonucunda, değişkenler arasında eş-bütünleşme ilişkisi olduğu görülmüştür. Yapılan AMG eş-bütünleşme tahmincisi yardımıyla yüksek teknolojili ürün ihracatı ve brüt sabit sermaye oluşumunun ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.
