Özdemir, Burçin
Loading...
Name Variants
Job Title
Araş. Gör.
Email Address
Main Affiliation
Department of Educational Sciences / Eğitim Bilimleri Bölümü
Status
Former Staff
Website
ORCID ID
Scopus Author ID
Turkish CoHE Profile ID
Google Scholar ID
WoS Researcher ID
Scholarly Output
3
Articles
3
Citation Count
0
Supervised Theses
0
3 results
Scholarly Output Search Results
Now showing 1 - 3 of 3
Article Hadîkatü’s-Süedâ Tesirinde Bir Maktel-i Hüseyin: Tuhfetü’ş-Şühedâ(Mukaddime Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2020) Özdemir, BurçinKerbelâ hadisesi, İslam tarihinin en acıklı olayları arasında yer almaktadır. Hz. Hüseyin’in Kerbelâ’da 10 Muharrem 61’de Yezid ordusu tarafından eziyet çektirilerek şehit edilişi, İslam dininin mensuplarının hafızasında yer etmiş; bu elîm olay, vuku bulduğu andan itibaren yüzyıllar boyunca hüzünle anılmış, anlatılmıştır. Kerbelâ hadisesi üzerinde Müslüman toplumların edebiyatlarınca üretilen eserler zamanla müşahhaslaşarak bir maktel-i Hüseyin edebi türünü doğurmuştur. Türk edebiyatında maktel-i Hüseyin türünde yazılmış en önemli eser, Ravzatü’ş-Şühedâ’nın tesiriyle 16. yüzyılın ortalarında kaleme alınmış olan Fuzulî’nin Hadîkatü's-Süedâ adlı eseridir. Türk edebiyatında Hadîkatü's-Süedâ'nın tesiri büyük olmuş, devrinde ve devrinden sonra bu eser esas alınarak yeni eserler telif edilmiştir. Bu makalede 17. yüzyıl sonlarında Muhammed bin Hacı Hasan tarafından Hadîkatü's-Süedâ'nın tesiriyle yazılmış olan Tuhfetü'ş-Şühedâ adlı maktel-i Hüseyin metni tanıtılmıştır. Makalede Hadîkatü's-Süedâ esas alınarak yazılan Eğirdirli Şerîfî Mehmed Efendi'nin Şevâhidü-ş-Şühedâ’sı (16.yy) Darendeli Bekâî'nin Kitâb-ı Kerbelâ'sı (18.yy) kısaca tanıtıldıktan sonra Tuhfetü'ş-Şühedâ'nın adı, müellifi, yazılış tarihi, sebeb-i telifi, nüshaları ve eserin dili hakkında bilgi verilmiştir. Sonrasında eserin Hadîkatü's-Süedâ ile bâb sayısı ve muhteva ettiği konular açısından genel bir karşılaştırması yapılarak Tuhfetü'ş-Şühedâ müellifinin yaptığı ilaveler belirtilmiş; eserde dikkat çeken bazı hususlara alt başlık halinde değinilmiştir. Müellifi hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgiye rastlanılmayan Tuhfetü'ş-Şühedâ adlı eser, Fuzûlî'nin Türkçe yazılan Hadîkatü's-Süedâ adlı eserinin her okuyan ve dinleyenin anlaması amacıyla 1696 tarihinde dil içi aktarma yoluyla konuşma diline çevrildiği, eser telif edilirken aynı minvalde yazılan başka eserlerden de faydalanılarak ilavelerin yapıldığı mensur bir maktel-i Hüseyin metnidir.Article ÇAN AĞZINDA YER ALAN BİRKAÇ ESKİCİL ÖGE(Türk Dili Araştırmaları Yıllığı - Belleten, 2014) Özdemir, BurçinAğız araştırmaları; ölçünlü dilde var olmayan sözcüklerin tespiti, unutulmaya yüz tutmuş eski Türkçe sözcüklerin yeniden canlandırılması, ağız özelliklerinin derlendiği çevrenin tarihî ve etnik yapısı hakkında fikir yürütülebilmesi açısından önemli bir yere sahiptir. Bu makalede; Divanü Lügati’t-Türk ’te yer alan, Çanakkale ili Çan ilçesinde aynı biçimde veya türevleriyle tespit edilen sözcükler, Derleme Sözlüğü’ndeki anlamlarıyla birlikte incelenmiştir. Çalışma, Derleme Sözlüğü’ne katkı sağlama amacının yanında derlenen sözcüklerin tarihî metinlerden tanıklanması ve değişim sürecinin açıklanmasına da hizmet etmektedir. Çan ağzından derlenen sözcükler; Türk dilinin el kitabı hükmünde olan Divanü Lügati’t-Türk merkezde olarak, Kutadgu Bilig, Tarama Sözlüğü ve bazı tarihî dil metinlerinden alınan örnekler ile karşılaştırılmış ve değerlendirilmiştirArticle Muhammed Hulûsî Ustrumcavî’nin Dîvânçe’sinde Batı Rumeli Türkçesi’ne Dair İzler(Dil Araştırmaları, 2022) Özdemir, BurçinMuhammed Hulusî Usturumcavî XVIII. yüzyılda Balkan coğrafyasında yetişmiş şeyh şairlerdendir. Muhammed Hulusî, şiirilerini dini tasavvufi konulu yazmıştır. Yüz kadar şiirini topladığı Dîvânçe’sinde Batı Rumeli Türkçesi özelliklerine rastlanılmaktadır. Çalışmada Dîvânçe’nin bilinen üç nüshasından Milli Kütüphane nüshası esas alınmıştır. Bunun nedeni, nüshasının müellih nüshasından istinsah edildiğine dair bir kayıt bulunması ve müstensihinin de Muhammed Hulusî gibi Usturumcalı olmasıdır. Dolayısıyla çalışmada, XVIII. yüzyıl Usturumca ağız özellikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada öncelikle Muhammed Hulusî Usturumcavî’nin hayatı hakkında bilgi verilmiş, Dîvânçe’si ve nüshaları tanıtılmıştır. Daha sonra İnceleme bölümünde; Dîvânçe’ye özgü olarak tespit ettiğimiz dil özellikleri ses ve biçim bilgisi bakımından incelenmiş, bu özellikler Batı Rumeli Türkçesi’ne Dair İzler başlığıyla verilmiştir. Sonrasında ise Dîvânçe’nin Söz Varlığından Birkaç Kelime başlıklı bölümde Batı Rumeli Türkçesi söz varlığı kapsamında düşündüğümüz kelimeler verilmiştir. Sonuç bölümünde, Dîvânçe üzerinde yapılan dil incelemesi ile ulaşılan bulgular maddeler halinde sunulmuştur. Bu bulgulara göre; XVIII. yüzyıla ait Dîvânçe’de iste- ve dile- fiillerinden önce beklenen yükleme durumu ekinin yerine yönelme durumunun kullanılması karakteristiktir. XVII. yüzyılda dudak ünlülü olan çoğu ek, Dîvânçe’de düz ünlü ile yazılmıştır. Dîvânçe’de; görülen geçmiş zaman 1. çoğul kişi eki (-dıḳ) ile zarf fiil ekinin (-dıḳçe) damak uyumuna uymadığı tespit edilmiştir.