Yıldız, Ayhan
Loading...
Name Variants
Job Title
Öğr. Gör.
Email Address
Main Affiliation
Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü Programı
Status
Current Staff
Website
ORCID ID
Scopus Author ID
Turkish CoHE Profile ID
Google Scholar ID
WoS Researcher ID
Sustainable Development Goals Report Points
SDG data could not be loaded because of an error. Please refresh the page or try again later.
Scholarly Output
7
Articles
4
Citation Count
0
Supervised Theses
1
7 results
Scholarly Output Search Results
Now showing 1 - 7 of 7
Article REFERANSÊN GRAMERA KURDÎ DI EDEBÎYATA DEVKÎ YA GEL DE(Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınları, 2018) Yıldız, Ayhan; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü Programı…Article Gözden Irak Kürtçenin Kurmanci Edebiyatının Bir Mücevheri: Mele Telheyê Şerefkî(2024) Yıldız, Ayhan; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü ProgramıKürtçenin Kurmanci edebiyatının edip alimlerinden biri olan Mele Telheyê Şerefkî, yaşam öyküsü, eserleri ve edebi kişiliğiyle şimdiye kadar sadece bir sempozyum bildirisine konu olmuş, akademik bir makalede de bir cümlede bahsi geçmiştir. Bunların dışında sadece birkaç şiiri Diyarbakır medrese hocalarının elinde bulunuyordu. Bunun dışında onun hakkında alanyazında geniş bir bilgi bulunmuyordu. Dolayısıyla biz de bu durumu bir araştırma sorunu olarak belirledik ve onu, yaşam öyküsü, eserleri ve edebi kişiliğiyle birlikte tanıtmak amacıyla sorularımızı hazırladık ve çalışma sahasına başladık. Araştırma sürecinde Şerefki‟yi gördük, onunla yüzyüze görüştük, ona sorularımızı sorduk ve sesini kaydettik. Nitel araştırma tekniklerinden yüzyüze görüşme yoluyla birkaç kez bilgi topladık. Daha sonra onun yanında bulunan elyazması eserlerini elde ettik ve onları inceledik. Araştırma sonucunda bu edip alimin 1960‟lı yıllardan itibaren Serhat, Diyarbakır ve Batman bölgesinde ünlü müderrislerin medreselerinde eğitim gödüğünü, nihayetinde Diyarbakır Cimikan Medresesi alimi Mele Mûsa‟dan medrese icazetini aldığını tespit ettik. O, daha ilk gençlik yıllarından itibaren Türkçe, Arapça ve Kürtçe/Kurmanci şiirler yazmaya başlamıştır. Kendisi Şêx Xalidê Zengokî‟nin damadı olduğundan ve ailece onun dini-edebi olan Kurmanci eserlerinden faydalandığından, dini edebiyat açısından onun etkisine girmiştir. Ancak Serhat, Diyarbakır ve Batman bölgesinin çeşitli medreselerinde okuduğundan, Mele Şêxmus (Cegexwîn) ve Mele Ebdurrehmanê Muşî (Durre) etkisiyle Kurmanci şiir yazmaya başlamıştır. Şerefkî, manzum bir mevlit, iki divan, bir manzum özyaşam öyküsü ve bir mensur yaşam öyküsünü Kurmanci olarak yazmanın yanı sıra Arapça ve Türkçe olarak da birkaç şiir yazmıştır. Şimdiye kadar bu eserlerinden hiçbiri yayımlanmamıştır ve Kurmanci edebiyatı araştırmacılarının ondan haberi olmamıştır. Şiirlerinin teması genellikle milli duygular olsa da İslam dininin değerlerini işleyen birçok şiiri de bulunmaktadır.Book HUNERA VEGOTINA BEDEW A DEVKÎ Û NIVÎSKÎ II(LORİYA, 2018) Yıldız, Ayhan; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü ProgramıIn addition to articles such as essays, chats, criticism, and articles specific to life, journal articles, biography, historical development of autobiographical articles, history and novels such as short stories and novels. Gazete çevresinde oluşan makale, deneme, sohbet, eleştiri gibi metinler ile özel hayata özgü mektup ve günce metinlerinin yanı sıra, gezi yazısı, biyografi, otobiyografi yazıların tarihi gelişimi, öykü ve roman gibi olay yazılarının tarihi gelişimi ve özelliklerinden söz etmektedir.Article Hêmanên Osmanî di Dengbêjîyê da(Şırnak Üniversitesi, 2019) Yıldız, Ayhan; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü ProgramıKurdish Emirates started the coalition with Ottoman State’s intendants against the policies of Persian State’s intendants from the beginning of 16thcentury. The coalition continued in various ways to the ends of 18th century. The association got an unwell situation due to the various reasons in 19th century. This article discussed the tragicevents that Kurdish Emirate had them, and how the events related to Ottoman State reflected on the ballads. Moreover, it includes the battles which were seen between Russians, Bulgarians, Turkmenians and Greeks with Kurdish people during the time of Ottoman State. This article which highlights how the factors specific to Ottoman people became the image on Ottomans is to research about what kind of the ballads were reflected by the aforementioned factors. 16. Yüzyılın başından itibaren Kürt Emirlikleri, İran Devleti yöneticilerinin politikalarına karşı Osmanlı Devleti yöneticileriyle ittifaka girerler. Bu îttîfak 18. Yüzyılın sonlarına kadar çeşitli şekillerde devam eder. 19. Yüzyıla gelindiğinde bu birliktelik çeşitli sebeplerden dolayı iyi olmayan bir duruma girer. Bu makale, Kürt Emirlerinin başına gelen trajik olaylar ile Osmanlı Devleti ile ilgisi olan olayların kılamlara nasıl yansıdığını konu edinmektedir. Bununla birlikte Osmanlı Devleti zamanında Kürtlerle Rus, Bulgar, Türkmen ve Yunanlılar arasında meydana gelen çarpışmaları da içine almaktadır. Osmanlılara özgü unsurların kılamalara ne şekilde imge olduğunu öne çıkaran bu makale, adı geçen bu unsurların ne tür kılamlara yansıdığını da araştırma konusu yapmaktadır.Book ŞAKIRO KEWÊ RIBAT(Nûbihar Yayınları, 2018) Yıldız, Ayhan; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü ProgramıŞakıro, one of the representatives of the dengbêjlik tradition of the Serhad region, was born in 1935 in the village of Dutax; He died in 1996. He has filled dozens of tapes throughout his life. this file has been deciphered in about 20 cassettes; the history of each class was written. Serhad bölgesi dengbêjlik geleneğinin temsilcilerinden olan Şakıro, 1935 yılında Dutax köyünde dünyaya gelmiş; 1996'da vefat etmiştir. Kendisi ömrü boyunca onlarca kaset doldurmuştur. bu dosyada 20'ye yakın kasetindeki kılamları deşifre edilmiş; her kılamın öyküsü yazılmaya çalışıllmıştır.Article CIYÊ EQÎDENAMYAN DI EDEBIYATA KURDÎ Û PERWERDEHIYA MEDRESEYÊN DE(Nûbihar Akademî, 2018) Yıldız, Ayhan; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü ProgramıThe literary works with the type of akidename in Kurdish literature are widely seen in the literature of theology and they have a history of nearly three centuries. In line with the historical development of the science of Kalam in Islamic literature in Arabic, Persian and Turkish, writing poems on credendum/faith has become a literary tradition. Kurdish madrasah scholars also participated in this tradition by writing works in their mother tongue. Ahmedê Xanî (17th century) is one of the leading ones among those who produce that kind of works. Xanî's poetic work titled Akideya İmanê became an exemplary work for many literary scholars. However, some of the literary scholars have written this type of work in the form of prose. Akidenames handle the topics of the pillars of the faith; the belief to Allah, angels, holy books, prophets, the doomsday, fate and the Judgement Day. In addition to these topics, some akides were also written about the questions of the science of Kalam such as the miracles of the prophets, saints, the punishment of the grave, and the actions of mortals. In addition to these works written mostly in Kurmanci, there are also some works written in Gorani, Sorani, and Zazaki. It is seen that almost twenty works of this kind are written in the form of poetry and prose in Kurmanci, followed by five akidename in Zazaki, and one in Sorani and Gorani. The vast majority of the poetic akidenames were written in "masnavi" type of verse, however, some of them were written in the form of qasida.Master Thesis Qewlê hespê reş(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2016) Yıldız, Ayhan; Acar, Hayrullah; Acar, Hayrullah; Department of Kurdish Language and Literature / Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü ProgramıBir İslamî dönem Kürt edebiyatı, manzum ve doğal gazanamesi olan bu eser, halk arasında sözlü anlatım geleneğinde yaşam bulmuştur. Konusunu, İslami ilk dönem tarihi ve dini bir olaydan almıştır. Ehl-i Kitab olan bir "Mîr"in elinde, mistik özellikleri olup müslim olan "Hespê Reş" -diğer adıyla Borê Qer- adında bir at vardır. Bu at, Cenabê Peygamber"e iman etmiştir. Halife Hz. Ömer, bu atı Hiristiyan olan Mîr"den almak için, onların memleketine gelir ve bir şekilde Peygambere götürmek ister; ancak Hiristiyan Mîr, buna müsaade etmez ve aralarında savaş çıkar. Mîr"in kardeşi olan Rahip de, Hz. Ömer"e yardımcı olur; ancak yine de başaramazlar. Efsanevî bir kuş, Cenabê Peygamber ve ashabına, Hz. Ömer"in zor durumda olduğunu haber verir. Onlardan da, Hz. Ali, Hz. Osman, Hz. Hamza, Hz. Abbas, Hz. Ebûbekir yardıma gelir ve büyük bir savaş sonunda bu atı almayı başarırlar; atı alıp Medine şehrine götürüler. Bu eserin çeşitli yörelerde, halk arasında sözlü anlatımının yanında, birkaç yazılı nüshası da vardır. Kürt edebiyat araştırmacılarının bazıları, bu nüshaların Elî Herîrî"ye, bazıları Feqiyê Teyran"a, bazıları Mela Xalidê Zebarî"ye, bazıları da Ahmedê Xanî"ye ait olduğunu yazmıştır.
