From Past to Present: a Socıocultural Perspective on Jews of Urfa

Abstract

İspanya'dan gönderildikten sonra, Osmanlı Devleti Yahudiler için barışçıl bir sığınaktı. Osmanlı Yahudileri zamanla kültürel bakımdan çok farklı dini azınlık gruplarından biri haline geldi. Yahudiler, aynı zamanda devletin çeşitli yerlerine dağılmış topluluklardan biriydi. Yahudi cemaati Arap vilayetlerinin çoğunda ve Anadolu'nun farklı yerlerinde dağılmış bir şekilde varlıklarını sürdürmekteydiler. Bununla birlikte, önceleri Osmanlı Devleti’nin sonrasında Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşayan Yahudi cemaatler de vardı. Bu anlamda, Urfa Yahudilerinin ülkenin güneydoğusundaki en eski dini azınlık gruplarından birisini teşkil ettiği ifade edilebilir. Bu çalışma, bir zamanlar Türkiye'nin doğusunda yaşayan ve daha sonra İsrail’e göç edip yerleşen Urfa Yahudi Cemaati’nin tarihsel geçmişini, sosyal ve kültürel ilişkilerini ve göç sürecini incelemeyi amaçlamaktadır. Buna ek olarak, Urfa şehrinin çok kültürlü ortamında yaşam tarzlarına, dini inançlarına ve diğer yerel grup ve kültürlerle olan ilişkilerine ışık tutmaya çalışmaktadır. Araştırmanın verilerinin bir kısmı 2011-2012 yılları arasında İsrail’de yürütülen bir alan araştırmasında dayanmaktadır. Araştırma sosyo-kültürel bir perspektifle ele alınmaktadır. Bu bağlamda, Urfa şehrinin göz ardı edilen eski sakinlerinin daha görünür hale getirilmesi beklenmektedir.