Spor bilimleri alanında lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin eleştirel düşünme engellerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı; spor bilimleri alanında lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin eleştirel düşünme engellerinin; cinsiyet, yaş, eğitim kademesi, medeni durum, çalışma durumu, ekonomik durum ve bilimsel etkinliklere katılma sıklıkları gibi değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmanın evrenini; 2020-2021 eğitim-öğretim yılı güz döneminde devlet üniversitelerinin ilgili enstitülerinin "Antrenörlük Eğitimi", "Beden Eğitimi ve Spor Eğitimi" ile "Spor Yönetimi" alanında örgün birinci öğretimde lisansüstü öğrenim gören 1179'u yüksek lisans, 207'si doktora olmak üzere toplamda 1386 öğrenci, örneklem grubunu ise 139'u yüksek lisans, 68'i doktora öğrencisi olmak üzere toplamda 207 gönüllü öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, "Kişisel Bilgi Formu" ile "Eleştirel Düşünme Engelleri (ELDEN)" ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde nonparametrik testler kullanılmış, araştırmaya katılan öğrencilere ait tanımlayıcı bilgileri yüzde ve frekans olarak verilmiş, sürekli değişkenler için ise, ortalama ile standart sapma değerleri gibi betimsel istatistiklerin yanında ikili grupların karşılaştırılmasında Mann-Whitney U testi, üç veya daha fazla olan grupların karşılaştırılmasında Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Kruskal-Wallis H testi sonucunda gruplar arasındaki anlamlı farkın kaynağını belirlemek amacıyla posthoc test istatistiklerinden Bonferroni testi düzeltmeli Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre; öğrencilerin Eleştirel Düşünme Engelleri (ELDEN) ölçeğinden aldıkları toplam puan ortalamalarına göre; eleştirel düşünme engelleri alt boyutlarda ve toplamda birbirine yakın çıkmış, öğrencilerin eleştirel düşünme engellerini belirleyen bir alt faktör belirlenememiştir. Öğrencilerin eleştirel düşünme düzeyleri alt boyutlar açısından incelendiğinde ise; en yüksek ortalama puanına sahip otoriteye inanç alt boyutunda, en düşük ortalama puan ise ben merkezlilik alt boyutunda saptanmıştır. Öğrencilerin otoriteye inanç alt boyut kapsamındaki eleştirel düşünme engellerine, diğer alt boyutlara oranla daha fazla sahip oldukları görülmüştür. Otoriteye inanç alt boyutunu, aşırı güven ve mantık yürütememe alt boyutları izlerken, benmerkezlilik alt boyutunda ise öğrencilerin en az düzeyde eleştirel düşünme engelleri ile karşılaştıkları tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin eleştirel düşünme engelleri ile cinsiyet, yaş, eğitim kademesi, medeni durum, çalışma durumu ve bilimsel etkinliklere katılma sıklıkları değişkenleri ile arasında istatistiksel açıdan olumlu bir farklılık bulunamamıştır. Ancak öğrencilerin ekonomik durum değişkenine göre 'mantık yürütememe' alt boyutunda anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ekonomik durumu düşük olan öğrencilerin "mantık yürütememe" alt boyutunda daha fazla eleştirel düşünme engelleri ile karşılaştıkları görülmüştür.The Purpose of This research is to examine the critical thinking barriers of postgraduate students in the field of sports sciences in terms of variables such as gender, age, education level, marital status, working status, economic status and frequency of participation in scientific activities. The research population; in the fall semester of the 2020-2021 academic year, a total of 1386 students, 1179 of whom are postgraduates, and 207 are doctoral students, studying in the fields of "Coaching Education", "Physical Education and Sports Education" and "Sport Management" of the relevant institutes of state universities in formal primary education ; population sample consists 207 volunteer students, 139 of whom are graduate students and 68 are doctoral students. The data of the research were collected with the "Personal Information Form" and the "Critical Thinking Disabilities (ELDEN)" Scale. Nonparametric tests were used in the analysis of the data, descriptive information about the students participating in the research were given as percentages and frequencies, for continuous variables, in addition to descriptive statistics such as mean and standard deviation values, the Mann-Whitney U test was used for the comparison of paired groups, and the Kruskal Wallis H test was used test for the comparison of groups with three or more. In order to determine the source of the significant difference between the groups as a result of the Kruskal-Wallis H test, the Bonferroni test corrected Mann-Whitney U test, which is one of the posthoc test statistics, was used. According to the findings of the research; according to the total average score of the students from the Critical Thinking Barriers (ELDEN) scale; critical thinking barriers were close emerged to each other in sub-dimensions and in total, and a sub-factor determining students' critical thinking barriers could not be determined. When students' critical thinking levels are examined in terms of sub-dimensions; The highest average score was found in the belief in authority sub-dimension, and the lowest average score was found in the self-centeredness sub-dimension. It has been observed that students have more critical thinking barriers within the scope of belief in authority than other sub-dimensions. While the sub-dimension of belief in authority was followed by the sub-dimensions of overconfidence and inability to reason, it was determined that the students encountered the least level of critical thinking barriers in the sub-dimension of self-centeredness. There was no statistically significant difference between the students' critical thinking disabilities and the variables of gender, age, education level, marital status, employment status and participation in scientific activities. However; a significant difference was found in the 'inability to reason' sub dimension according to the economic status variable of the students. It was observed that students with low economic status faced more critical thinking barriers in the "inability to reason" sub-dimension.