EFSANEYÊN HERÊMA AMEDÊ

Abstract

Di vê projeyê de efsaneyên navend û navçeyên Amedê, ji vegêranan hatine guhdarkirin û qeydkirin. Di vê xebatê de 57 efsane bi hevpeyvînê hatine berhevkirin. Piranîya efsaneyan bi kurdî hinek jî bi tirkî hatine qeydkirin. Sedama qeydkirina bi tirkî ev in: nezanîna bi kurdî yan yan jî xwe baştir îfadekirina vegêranan bû û wekî din nezanîna min a zaravayê zazakî ye. Di vê xebatê de amanc ev e ku efsaneyên navend û navçeyên Amedê bê berhevkirin, qeydkirin, li gor navend û navçeyan bê senifandin û ev efsane bi gelemperî li ser çi ne yan li ser kê ne bên tesbîtkirin. Proje bi destpêkê û bi sê beşên sereke pêk tê. Di destpêkê de amanc û çarçoveya projeyê hatiye vegotin. Piştre agahiyên metod û çavkaniyên projeyê hatine dayîn. Di beşa yekem da li ser pênaseya efsaneyê û taybetmendiyên efsaneyê hatiye sekinandin. Di beşa duyem da li ser danasîna Amedê û di dîrokê de li ser Amedê hatiye sekinandin. Di beşa sêyem da li ser efsaneyên navenda Amedê û efsaneyên navçeyên Amedê hatiye sekinandin.

In this project, the legends in the center of Diyarbakir and its districts were listened to and recorded from the narrators, in the study, a total of 57 legends were collected. Majority of legends were recorded in Kurdish and some in Turkish. The reasons why they are recorded in Turkish are as follows. Some of the narrators don’t know Kurdish, some say that they express themselves better in Turkish, and some of them speak zazaki but I don’t know zazaki. The Turkish ones have been translated into Kurdish by me. The aim of the study is to classify them as the legends of the district and the center, and to determine what and who the legends are on. The project consists of an introduction and three main parts. In the introduction part, after explaining the purpose and framework of the project, information is given about the methods and resources used in the project. In the first chapter, the definition of the legend and the characteristics of the legend are emphasized. In the second chapter, the presentation of Diyarbakir an the situation of Diyarbakir in history are emphasized. In the third chapter, the legends of Diyarbakir center and its districts and the narrator information of these legends are emphasized.