TABÎRNÂME-İ FÂRSÎ (ÇEVİRİ-İNCELEME)

Abstract

Bu çalışma, Yusuf b. Muhammed b. Ahmed tarafından kaleme alınan Farsça bir eser olan Ta„bîrnâme-i Sultânî (Ta„bîrnâme-i Fârsî) adlı eserin çeviri ve incelenmesinden oluşmaktadır. Ta„bîrnâme-i Fârsî, Kâmilü?t-ta„bîr adlı eser başta olmak üzere muhtelif eserlerden istifade edilerek derlenmiştir. Bu derleme esnasında üstat ve büyüklerden duyulan ve nakledilenlere de yer verilmiştir. Rüyalar tâbir edilirken alfabetik sıra takip edilmemiştir. Rüyalar konularına göre tasnif edilerek bablar halinde tâbir edilmiştir. Elli beş babdan müteşekkil bu eserin başında Farsça olarak kaleme alınan on bir beyitlik naat yer almaktadır. XVI. yüzyılda yazılan Ta„bîr-nâme-i Fârsî isimli eser çalışılarak hem bu yüzyılda kullanılan Farsça hakkında bilgi sahibi olmak hem de bu yüzyılda yapılan rüya tâbirleri araştırılarak bu konuya değişik yaklaşımlarda bulunmak amaçlanmıştır. Aslı Farsça olan bu eserin Türkçeye tercüme edilmesiyle günümüz rüya tâbirleriyle mukayese etme imkânı da elde edilmektedir. Bu çalışma, Giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, Eski çağlardan yakın tarihimize kadar olan süreç içerisindeki din ve kültürlerde, rüya ve rüya tâbirine bakış hakkında kısa bilgiler verilmiş, İslamiyet?te rüya ve rüya tâbirine değinilerek Batıdaki psikologların rüya hakkındaki düşüncelerine yer verilmiştir. VI Birinci bölümde nüsha tavsifi, üslup ve imla özellikleri açılarından eserin değerlendirmesi yapılmıştır. ?kinci bölüm eserin Türkçe çevirisi ve tıpkı basımından oluşmaktadır. Son bölümde ise, eserde geçen ayetlerin, hadislerin, özel isimlerin ve rüya maddelerinin indeksi yer almaktadır. Çalışma sonucunda XVI. yüzyıl Farsçasının genel özellikleri ortaya çıkarılmış, bu yüzyılda rüya ve rüya tâbiri hakkında yazılan eserler konusunda bilgi verilmiş ve sonraki yüzyıllardaki eserlerle mukayese edebilme imkânı ortaya çıkmıştır.