Şahin, Okan2025-08-152025-08-1520251300-97022149-3243https://doi.org/10.18069/firatsbed.1560762https://search.trdizin.gov.tr/en/yayin/detay/1314496/noir-resim-sanatindan-sinemaya-siyahin-atmosfer-etkisihttps://hdl.handle.net/20.500.12514/9206Noir terimi sanat tarihi içerisinde çoğunlukla sinemaya dair bir kavram olarak dolayım içindedir. Film Noir (Kara Film) olarak bilinen ve Hollywood kökenli 1940-50 yılları aralığını kapsayan karanlık atmosferli ve suç odaklı filmlerin geneli için kullanılan bir tanım olarak öne çıkan noir terimi; aslında sanat tarihinin de farklı dönem ve üslup anlayışlarında gerek biçim özellikleri anlamında gerekse de bağlamsal özellikler açısından karşımıza çıkar. Siyahın kültür tarihi açısından varlığının ötesinde resim sanatı içerisinde ilk olarak ışık-gölge karşıtlığında asli bir resimsel unsur olarak; sonrasında Romantizm ve Sembolizm hareketi içerisinde de biçim özelliklerinden sıyrılıp genel bir kompozisyon atmosferi oluşturması açısından oldukça önemli bir plastik enstrüman olarak öne çıkar. Bu noktada siyahın kullanımı renk olma özelliğinden sıyrılıp kompozisyonel auranın oluşmasını sağlayan bir tür atmosfer etkisi oluşturmaya başlar. Özellikle 19.yy’dan 20. yy’ın ortalarına kadar sözü edilen etkide üretimlerin ortaya konması noir uygulamaların sadece bir biçimsel unsur olmaktan öte psikolojik etkili atmosfer oluşumunun ortaya konmasındaki pozisyonuyla da ilgilidir. Bu çalışma noir kavramını hem resim sanatı alanında hem de sinema özelinde siyahın yarattığı etkiyi hissettiren bazı örnekler açısından ele alarak tartışmayı amaçlamaktadır. Seçilen örnekler noir etkisinde kompozisyonel atmosferin en net hissedildiği çalışmalardan hareketle siyahlığın oluşturduğu sanatsal etkinin boyutlarını aktarmayı hedefler. Çalışma, siyahın sözü edilen atmosfer etkisini sanat tarihi-sinema disiplinleri üzerinden karşılaştırmalı bir aktarımı merkeze alarak ortaya koyacaktır.tr10.18069/firatsbed.1560762info:eu-repo/semantics/openAccessArticle