Vali, ShahabTarduş, İbrahim2025-09-152025-09-1520252147-76552149-4622https://doi.org/10.18506/anemon.1543159https://search.trdizin.gov.tr/en/yayin/detay/1311471/erdelan-emirleri-siilik-ve-seyhilik-emanullah-han-i-sani-ornegihttps://hdl.handle.net/20.500.12514/9344İslam dininin iki ana mezhebinden biri olan İsnâaşeriyye-On İki İmamlı Şiilik mezhebi Kürtlerin Müslümanlaşmasıyla birlikte, yani hicri birinci yüzyıldan itibaren bazı Kürt bölgelerinde yayılmaya ve kabul görmeye başladı. Kürt emirlikleri arasında bu mezhebin en çok kabul gördüğü emirlik, yedi yüz sene boyunca geniş bir coğrafyada hüküm sürmüş olan Erdelan Emirliğidir. Tarihi kaynakların kaydettiği verilere dayanarak Erdelan emirlerinin birçoğunun bu mezhebe bağlı oldukları ve bu inancı benimsediklerini söylemek mümkün görünmektedir. Her ne kadar Erdelan emirlerinin Şiileşme tarihi hakkında kesin bir bilgi vermek mümkün olmasa da, son Erdelan emir/valisi olan Gulam Şah Han lakaplı Emanullah Han-i Sânî’nin Şii olduğu ve bir Şii olarak vefat ettiğine kesin gözüyle bakılabilir. Bu makalenin amacı Erdelan emirleri ve onların inançlarını genel olarak değerlendirdikten sonra özellikle son emir olan Emanullah Han’ın Şiiliği ve 19. yüzyıldan itibaren İran’da yaygınlaşan bâtıni bir Şii düşünce ekolü olan Şeyhiliğini incelemektir. Bu amaçla çalışmamızda Erdelan Emirliğinin tarihi genel olarak incelendikten sonra, emirlik yöneticilerinin bağlı oldukları inanç/mezhepler hakkında bilgi verilecek ve son olarak sözkonusu emirliğin son valisi Emanullah Han-i Sani’nin Şiiliği/Şeyhiliği özellikle daha önce araştırma konusu olmayan kaynaklar arcılığıyla incelenecektir.tr10.18506/anemon.1543159info:eu-repo/semantics/openAccessArticle