Browsing by Author "Kara, Selamet"

Now showing 1 - 1 of 1

Maarif Nezareti Salnamelerine Göre Erzurum Vilayeti'nde Eğitim
(2025) Kara, Selamet; Çiftçi, Erdal; 17.06. Department of Architecture and Urban Planning / Mimarlık ve Şehir Planma Bölümü; 17. Vocational Higher School / Meslek Yüksekokulu; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
19.yüzyılda Osmanlı Devleti'nde yayınlanan maarif salnameleri eğitim ile ilgili pek çok bilgiyi barındırmaktadır. Özellikle Tanzimat'tan sonra Osmanlı eğitim ve kültür tarihi açısından çok zengin bir içeriğe sahip olan maarif salnamelerinde; öğretmenler, öğrenciler, memurlar, okullar, kütüphaneler, matbaalar ve gazeteler gibi eğitimle ilgili çeşitli bilgiler bulunmaktadır. Bu salnamelerden Erzurum Vilayeti eğitim faaliyetleri araştırılmıştır. Yıllıklar olarak bilinen salnamelerde Erzurum Vilayeti eğitim faaliyetleri ile ilgili Müslim-Gayrimüslim tebaa çocuklarının eğitim gördüğü ibtidai, rüşdi ve idadi okulların sayısı, bu okullarda eğitim veren muallimlerin isim ve sayıları, okulların dereceleri ile tarihleri bulunmakta; ayrıca bu okulların ruhsatlı-ruhsatsız, ücretli-ücretsiz, leyli(yatılı)-gündüzlü vb. zengin bilgiler içermekte olup bu bilgilerden yararlanılmıştır. Osmanlı Devleti eğitim alanında kız öğrencilerin de mahrum kalmaması için İnas (kız) rüşdiyeler açmıştır. Ayrıca sosyal ve kültürel alanda matbaa, gazete ve kütüphaneler ile ilgili bilgiler yine salnamelerden ulaşılmıştır. Araştırmamıza konu olan 1316-1317-1318-1319 ve 1321 salnamelerden yararlanılarak Erzurum'da yapılan eğitim faaliyetlerine ulaşılmıştır.