Browsing by Author "Roder, Aram"

Now showing 1 - 2 of 2

Li gorî teoriya queer û femînîzmê zayenda civakî di destana Memê Alan de
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2019) Aslan, Mustafa; Aslan, Mustafa; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü Programı
Destan kültürün geçmişi hakkında bilgi verir; her ne kadar destanlarda değişim olmuşsa da, toplumsal yaşam hakkında kültürel-tarihi bilgi öğrenilir. Ataerkil-hetero kültür, dualizm vasıtasıyla iktidarını ötekiler üzerinde bir çeşit şiddet biçimiyle cinsiyet ve toplumsal cinsiyete göre sürdürmektedir. Bu da ekonomik, toplumsal, siyasi ve hukuki gibi alanlarda haksızlıkları beraberinde getirmektedir. Her iktidarın yolu, daha doğrusu en büyük güç yani fallus sahibi olmak peniste kendini göstermektedir. Bu çalışmada Memê Alan destanı feminizm ve queer teoriye göre toplumsal cinsiyet cinsiyet, kimlik, dil, kültür, mekan, ölüm, arzu, haz, duygu, kürt ve heteroseksuel matrise göre analiz edildi. Heteroseksuel ve homosekseksuel tema ve karekterler bazı verilere göre gösterildi. Bununla queer yaşamın varlığı arandı. Tez feminizm, queer ve Memê Alan destanı analizi bölümlerinden oluşarak ve feminizm, feminist yaklaşımlar, feminist eleştiri, queer, kimlik, cinsiyet, toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet rolleri, cinsel yönelim, kültür, dil, heteronormativ sistem, kürt ve queer eleştiri konularına göre yapıldı. Analiz değişken cinsel deneyimleri, ki toplum kültür değerleriyle kendini bundan güya uzak tutuyormuş, gözler önüne sermek maksadıyla yapıldı. Halk hikayelerinin kurgulanmasında hetero-ataerkil düşünce kutsanarak ve kültür yoluyla kendini meşrulaştırarak ve böylece homoerotik duygular kültür değerleriyle gizlenilmektedir. Ama bu homoerotik duygular karakterler yoluyla tespit edilebilir. Ulusların destanı ataerkil değerler üzerine kendini inşa ederek ve böylece kendi gerçek arzularını saklamaya çalışmaktadırlar. Bundan dolayı telafuz heteroseksuel duygu ve iktidara göre biçim alır. Aile heteroseksuel matrisle inşa olur ve bundan dolayı ulusların sözlü anlatım ve destanlarında her zaman kültürel değerlerin sansürü kendini göstermiştir. Böylece çokaşklılık ve homoseksuel yaşam heteroseksuel aşk altında gizlenilmektedir.
TEYRÊ SÎMIR Û RENGVEDANÊN WÊ DI FOLKLORA KURDÎ DA
(2023) Subaşı, Kenan; Roder, Aram; Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü Programı
Yek ji pênaseyên herî manadar û balkêş ên mîtosê ew e ku ew zanîna seretayî, çîrokên afirandinê û endîşeya li ser hebûnê ye. Ya ku mîtosê xurt kiriye û zinde girtiye jî bawerîya pê ye. Sîmir û manaya wê jî hebûneke mîtolojîk a Kurdo-Îranî ye ku li ser afirandinê û xisûsen di afirandina her heyînekê da tecellîya herî nêzîk a Xweda ye. Raz û sirreke xwedayî ye. Kan û çavkanîya bereketê ye û hêj gelek manayên din lê barkirî ne. Ew hîn di vegotinên mîtolojîk da jî weku teyrekê hatiye şayesandin û mirovan ew wisa xeyal kiriye ku xwedî perên biheybet, hêlîneke ezamet, dinyayeke derveyî vê dinyayê qasidek e ji bo mirovan. Nêzî heman tesewurên mîtolojîk di folklora Kurdî da jî Sîmir fîzîkî weku teyrekê lê bi gelek mana, raz û temsîlan dagirtî heta roja me hatiye neqilkirin. Bi rêbazeke analîtîk di vê xebatê da ev mana û temsîlên Sîmir ên di folklora Kurdî da hatine nirxandin. Ji aliyekî va manayên Sîmir ên mîtîk hatiye zelalkirin û ji aliyê din va rengvedana van manayan di folklora Kurdî da hatiye destnîşankirin. Di encama lêkolîneke bi vî rengî da em gihiştine wê qenaetê ku Sîmir fer/îlahî ye, Sîmir çavkanîya hebûnê ye û Sîmir bi hêz û zana ye. Sîmir di folklora Kurdî da jî weku rêber, pêşbîn, kahîn, perwerdekar, hekîm, alîkar, hêzdar û totema lehengan û heta weku ferîşte û ne ji vê dinyayê lê qasideke di navbera vê dinyayê û dinyayên din da ye.