Muhanmmed Khair Halawani ve Abdel-Sabour Shaheen arasındaki fonetik ve morfolojik yönler (Karşılaştırmalı tanımlayıcı bir çalışma

Abstract

Bu araştırma, fonetik (ses bilimi) ve morfoloji (kelime yapısını inceleyen bilim dalı) Bilimlerinin başlangıcı ve yenilikçi yöntem uyarınca gelişiminin incelenmesini Anlamına gelmektedir. Araştırma, Muhammed Hayr Halvâni ve Abdussabur Şahin'in, kendilerinden önce gelenlerden farklı bir görüş açısına sahip olarak sergiledikleri, ses ile sarf (morfoloji) arasındaki ilişkinin sağlamlaştırılması üzerine kurulmuştur. Bu çalışma, bir ön söz, bir giriş, onu takip eden dört bölüm ve bir son sonuç oluşmaktadır. Bu çalışmada, fonetik ve Sarf ilmi bilimlerinin kökeninden, geçirdikleri gelişim aşamalarından ve Arapça fonetik düşüncesine oryantalistlerin nasıl baktıklarından söz ettik. Aynı şekilde, ilme ve dile dair biyografilerini sunmak suretiyle, iki gözde âlim Halvâni ve Şahin'in fonetik ve Sarfilmi incelemelerinden de bahsettik. Bu arada, zikredilen âlimlerin her ikisinin de sahip olduğu fonetik ve morfolojik yönleri, sesleri (fonetik unsurları), ses birimlerini (fonetik birimleri) tanımlamak suretiyle ve konu ile ilgili fenomenlerden, i'lâl (illet harflerinin değiştirilmesi), ibdâl (bir harfin diğer bir harfle değiştirilmesi), idgam (yan yana gelen iki aynı harfin, şeddeli tek bir harf olarak yazılması) ve nebr (bazı harflere veya söz duraklarına vurgu yapılması) hususunda dilde ve seste görülen değişimlerden bahsetmek suretiyle ele aldık. "Sözcük" maddesinden ve onun morfolojik dengesinden, morfolojik isim ve fiillerin nitelik ve özelliklerinden, her iki âlimin yönteminden ve Arap fonetik ilmine dair yenilikçi teorilerinden detaylı bir biçimde söz ettik. Bu iki âlim arasında bir karşılaştırma yaparak onların benzer ve farklı noktalarını tespit ettik. Bu bölümü, Arap fonetik morfolojik inceleme hususundaki görüşümüzü beyan ederek tamamladık. Araştırmaya, içerisinde ulaştığımız sonuçları, Arapçaya ve Arapça konuşanlara hizmet edecek şekilde, Arap fonetik ve morfoloji ilimlerinin kolaylaştırılması ve yenilenmesine katkıda bulunacak bazı önerileri belirttiğimiz bir son söz ekledik.

This research is to present a study that focuses with a renewal approach on how phonology and morphology were developed. This research is based on strengthening the relationship between these two sciences according to Muhammad Khir Halwani and Abdsabour Shahin but following a vision that differs from the one of those who preceded them. Moreover, it has adopted an introduction and an opening followed by four chapters and a conclusion. We covered the origin of phonology and morphology and their development stages, the orientalism view over the Arabic phonology, the role of the Arabic morphology. It also went over the phonetic lesson of those two brilliant scholars ''Alhalwani & Alshahin" through their scientific and linguistic biographies, the phonetic sides for both through describing sounds, phonetic units, the rhetoric of traits and syllabic characteristics and talking about phenomenon and linguistic and phonetic changes concerning explanation, diphthong, substitution, and emphasis. The research also covered detailed details about the word material and its morphological scale, characteristics and traits of morphological nouns and words, derivation and concrete nous and the course of each these two scholars and their renewal theories in Arabic morphology. In addition, we did a comparison between them, and similarities and differences were deduced, and the conclusion included the results we reached in addition to the results achieved after finalizing this research. Moreover, suggestions were made to facilitate and renew Arabic morphology and phonology as they meet the Arabic and its population.