SEYF-İ FERGÂNÎ’NİN GAZELLERİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Seyf-i Fergânî, XIII. yüzyılın ikinci çeyreğinde Fergânada dünyaya gelmiştir. Bir süre Tebriz'de kaldıktan sonra Anadolu'ya gelmiş ve Aksaray'da ikamet etmiştir. Ömrünün sonuna kadar bu şehirde yaşayan ve bir iki şiir dışında zamanın hükümdarlarını, emirlerini ve devlet erkânını övmeyen mutasavvıf bir şairdir. Kaside, kıta, gazel ve rubâi nazım türlerinden müteşekkil 10.277 beyitten oluşan bir divanı vardır. Bu çalışma bir giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Girişte, Seyf-i Fergânî'nin hayatı, edebî kişiliği ve divanı hakkında bilgi verilmiştir. Divandaki 6811 beyitten oluşan gazeller; birinci bölümde, dil, vezin, vezin oranları, kafiye, redif ve edebî sanatlar açısından; ikinci bölümde, din ve tasavvuf; üçüncü bölümde toplum; dördüncü bölümde ise tabiat-âlem yönünden incelenmiştir.