Okul müdürlerinin hizmetkar liderlik davranışları ölçeğinin geliştirilmesi ve hizmetkar liderlik davranışlarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin hizmetkâr liderlik davranışlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmek ve geliştirilen bu ölçeğe dayalı olarak öğretmen görüşlerine göre okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarını değerlendirmektir. Bu amaçla, ölçek taslağı öncelikle literatüre dayalı olarak oluşturulmuş ve görüşlerini almak amacıyla uzmanlara sunulmuştur. Uzmanlardan gelen dönütlere dayalı olarak taslaktan dokuz madde çıkarılmıştır. Oluşturulan 39 maddelik taslak ölçek ilköğretim okullarında çalışan toplam 363 öğretmene uygulanarak elde edilen veriler analiz edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) sonucu beş boyutlu (özgeci davranışlar, empati, adalet, dürüstlük, alçakgönüllülük) 36 maddelik bir yapı ortaya çıkmıştır. Geliştirile n ölçeğin uygulanmasından elde edilen 262 öğretmen görüşü ise betimsel olarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre “Okul Müdürlerinin Hizmetkâr Liderlik Davranışları Ölçeği”nin geçerli ve güvenilir bir ölçme yaptığı belirlenmiştir. Ayrıca öğretmen görüşlerine göre, okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışları öğretmenlerin cinsiyetine, mevcut müdürle çalışma süresine, okul müdürünün herhangi bir sendikaya üye olma durumuna ve okul müdürü ile aynı sendikaya üye olup olmamalarına göre anlamlı fark göstermektedir.

The purpose of this research is to develop a scale describing the servant leadership behaviors for school principals and also evaluation of school principals’ servant leadership behaviors according to teachers’ views as based on this developed scale. For t his purpose, a scale outline was firstly formed based on literature and was presented to experts to take their opinions. According to experts’ feedback, nine items were taken from the outline. The obtained data was analyzed by superimposing the outline scale with 39-items on 363 teachers who work at primary schools. A construct of five -dimensional (altruist behaviors, empathy, justice, integrity, humility) and 36-items were produced at the end of Exploratory Factor Analysis (EFA). In the second stage, 262 t eachers’ views were obtained from the implementation of the developed scales were analyzed descriptively. According to the obtained results, it was determined that “ School Principals Servant Leadership Behaviors Scale” (SPSLBS) was a valid and reliable measurement. Also, there are significant differences according to teachers’ views on school principals servant leadership behaviors, based on factors such as teacher gender, duration of time working with current principals, school principals membership in professional associations, and whether or not the teacher and principal are in the same association.