XWEKUŞTIN DI ROMANÊN KOVAN SINDÎ DE

Abstract

ٗ ئٗڤ خٗتاخ ڤٗوٌٛیٕٗوٗ ي ضٗر ِاررر خٖٛوٛغرٕێ رمِأێٓ وٛڤاْ ضٕه ٖ،

وٛ ب چٛرر رمِأاْ پێىه٘ێٓ، (رمبیٓ ئێرْٛ، ٔاٌیٕیٓ پٗررڤاْ، فٗریا ێٓ تٛرظاْ ٚ تاگٗرێٓ رٖظ). وٛ رمِأێٓ ضٕه ٖ خٖٛوٛغرٓ ئێه ب ِاررێٓ تٗرچاڤٗ. ضٗ ِٖێٓ ڤێ خٖٛوٛغرٕێ ب ظڤاوا وٛر ٖ ضٕه تۆ ٘ٗر ٚٚ ٘ٛوارێٓ ٖرٚٚٔ ٚ ظڤاو ڤٗ گێرید. ٌِٗٚا ٘ٗر ٚٚ ِیرٛ ێٓ ٖرٚٔػیىار ئا (ضیگّٛٔه فرٚیه ) ٚ ظڤاویا (ئێًّ ٚروٙایُ) ٘اذییٗ تىارئیٕاْ تۆ غرٚڤٗ ٚ ئأاٌیسورٔا رمِأێٓ ٚ. ئٗڤ ِیرٛ ٖ تْٛٚ ٘اریىار ب تۆ زرٔیٕا ضٗ َٖ ٚ ظٛرێٓ خٖٛوٛغرٕێ ٔاڤ ظڤاوا وٛر ٖ، وٛ ٖٚن پررٔیا ظڤاوێٓ ظیٙأ ب تٗرفرٖ٘ ٚ تٗر تٗلاڤ ئٗڤ یار ٖ ٔاڤ ظڤاوا وٛر ٖ ب ر رٖٔگڤٗ ریٗ. رمِأێٓ ضٕه ر ظٛرێٓ ڤێ یار ێ ب ٚٚ ئاٚریاْ خٛیا تٓ، وٛ خٖٛوٛغرٕا ضٗروٗفر ٚ ضٗرٔٗوٗفر . ٖٚوٗ رتێػێٓ گرێهر خٖٛضرٗوێٓ گٗٔعاْ، ٖٚن ئٗڤیٕا لٗ ٖغٗ، ِٗضٗلا ٔاِٛش ٚ غٗرٖفێ، زٖٚرظا ب زٚٚر ، بیٕگٗ٘ا ئاتٛٚر ، بیٕگٗ٘ا خێسرٔ ٚ ضیاض یا ذێهر بیٓ. ڤٗوٌٛیٓ ب ٘ٗر ٚٚ ئاٌیێٓ ذیٛر ٚ پرروریى پێىه٘ێٓ، وٛ تٗغا ذیٛر ٖ، خٖٛوۆغرٓ ٖٚن یار ٖن زٔه ٚ تٗرتٗلاڤ ب ئاٌییێ ذیٛر ڤٗ ٘اذییٗ تٗؼطىرْ. ٘ٗر ٖٚضاْ ٔٗریٕێٓ ظٛ ر ظٛ ر ي ڤێ یار ێ ٘اذییٗ ذِٗاغٗورْ. ٖٚوٗ یرٕا (فیٍۆضۆفاْ، ٖرٕٚٚٔاضاْ، ئٛي ٚ وٍرٛرێٓ ظٛ ر، ٘ۆوارێٓ تیٍۆظ ٚ تِٛاٖٚی ). تٗغا َٖٚٚ ٖ، تٗؼطا ٚێ پٗیٖٛٔهیا ررزتٗر ئا وٛ ٔاڤثٗرر ٔڤیطىار ٚ یار ر خٖٛوٛغرٕێ ٖ وٗ. یطاْ ب ئاٚریٗن یرمو تٗؼطا ٚرْ ٔڤیطىارێٓ خٖٛوۆب وٗ ٚ ٘ٗر ٖٚضاْ تٗؼطا یار ر خٖٛوٛغرٕێ رمِأا ظیٙأ ٚ رمِأا ٖڤٗرر تٗ٘هیٕاْ ب ٖ وٗ. تٗغا پرروریى ٖ، ئٗڤ ڤٗوٌٛیٓ ي ضٗر ٚٚ ذێگٗ٘ێٓ گرٔگ ٘اذییٗ پارڤٗورْ، وٛ تٗغٗن ٚێ ب خٖٛوٛغرٕا ضٗرٔٗوٗفر (پێىٕٗ٘اذ ) پێىه٘ێد ٚ تٗغا ْ ب خٖٛوٛغرٕا ضٗروٗفر (پێىٙاذ ) پێىه٘ێد. ٘ٛوار ٚ ئٗگٗرێٓ ٘ٗر خٖٛوٛبٖوێ ٚ گٗي ذایثٗذّٗٔه ٚ غێٛرزێ ٚرْ ئێ خٖٛوٛغرٕێ ٘اذییٗ ٖضرٕٕیػأىرْ ٚ ب

Bu çalışma Kovan Sindî’nin “Rojên Etun”, “Nalînîn Peravan”, “Feryadên Burcan” ve “Bagerên Reş” adlı 4 romanı bağlamında intihar konusunu işlemektedir. Kovan Sindî’nin romanlarında intihar olgusu çok belirgindir. Sindî romanlarında Kürt toplumunda intihar olayının nedenini psikolojik ve sosyolojik olarak ele almaktadır. Bu nedenle bu romanların yorumlanmasında ve analizinde Sigmund Freud’un psikoanaliz ve Emilie Durkheim’ın sosyolojik metodları kullanılmıştır. Bu metodlar Kürt toplumunda intiharın nedenleri ve türlerinin aydınlatılmasında yardımcı olmuştur. İntihar, dünyadaki toplumların çoğunda olduğu gibi Kürt toplumunda da yaygın ve genel bir olgudur. Kovan Sindî’nin romanlarında bu olgunun türleri 2 şekilde ortaya çıkmaktadır. Başarılı intiharlar ve başarısız olanlar. Yasak aşk, namus, şeref meselesi, zorla evlendirme, ekonomik durum, fakirlik ve siyasi nedenler gibi örnekler verilebilir. Araştırmamız teorik ve pratik olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Teorik bölümde canlı ve yaygın bir olgu olarak intihardan bahsedilmiştir. Bu olguyla ilgili felsefik, psikolojik, dinsel, kültürel ve biyolojik açılardan değişik ve ayrı görüşler incelenmiştir. İkinci bölümde yazar ve intihar olgusu arasındaki soyut ilişkiden bahsedilmiştir. Aynı şekilde tarihsel olarak intihar eden yazarlar ele alınmış, dünya ve Behdinan bölgesi romanlarındaki intihar olgusundan söz edilmiştir. Pratik bölümünde bu çalışma başarılı/gerçekleşmiş intiharlar ve başarısız/gerçekleşmemiş intiharlar olarak iki kavram üzerine kurulmuştur. Her bir intiharcının içinde bulunduğu durum ve nedenlere bağlı olarak intihar etme özellikleri ve yöntemleri belirtilmiş, psikolojik ve sosyolojik yönlerden analiz edilmiştir.