Diyarbakır ekolojik koşullarında nohut (Cicer arietinum L.)' da kimyasal ve organik gübrelemenin verim ve verim özelliklerine etkisi

Abstract

Bu araştırma, Diyarbakır ekolojik koşullarında GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğünün tescil ettiği Arda ve Botan nohut çeşitlerinde, organik ve inorganik gübre uygulamalarının verim ve verim özellikleri üzerine etkisini araştırmak amacıyla 2019-2020 yetişme sezonunda GAPUTAEM demene alanında yazlık olarak yürütülmüş olup, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada kullanılan çeşitlerde çiçeklenme gün süresi 100.83-109.22 gün, olgunlaşma süresi 148.89-156.78 gün, bitki boyu 54.10-59.61 cm, ilk bakla yüksekliği 26.21-28.96 cm, bitkide dal sayısı 2.73-2.74 adet/bitki, bitkide bakla sayısı 40.6-48.11 adet/bitki, bitkide tane sayısı 44.4-53.2 adet/bitki, 100 tane ağırlığı 38.7-40.9 g, tane verimi 277.1-287.9, biyolojik verim 713.5-733.3 kg/da, hasat indeksi % 38.9-39.5, protein oranı % 21.9-22.3 arasında değişmiştir. Elde edilen sonuçlara göre tane verimde en yüksek değer Arda nohut çeşidinin (327.25 kg/da) tavuk gübresi uygulanan parselinden elde edilirken, en düşük değeri ise (230.23 kg/da) Botan nohut çeşidinin kontrol parsellinde elde edilmiştir. Tüm gübre uygulamaların (protein verimi, çiçeklenme süresi, olgunlaşma süresi, hariç) kontrol parsellerine göre daha iyi sonuçların elde edildiği, organik gübre olarak kullanılan tavuk gübresinin verim ve verim özeliklerine olumlu etki gösterdiği tespit edilmiştir.This research was carried out in the GAPUTAEM experimental area in the 2019-2020 growing season in order to investigate the effect of organic and inorganic fertilizer applications on yield and yield characteristics of Arda and Botan chickpea cultivars developed by the GAP International Agricultural Research and Training Center Directorate in Diyarbakır ecological conditions. It was established according to the experimental design with 3 replications. In the cultivars used in the research, the flowering day duration is 100.83-109.22 days, the maturation period is 148.89-156.78 days, the plant height is 54.10-59.61 cm, the first pod height is 26.21-28.96 cm, the number of branches per plant is 2.73-2.74 per plant, the number of pods per plant is 40.6-48.11. /plant, number of seeds per plant 44.4-53.2 units/plant, 100 grain weight 38.7-40.9 gr, grain yield 277.1-287.9, biological yield 713.5-733.3 kg/da, harvest index 38.9-39.5 %, protein ratio between 21.9-22.3 % has changed. According to the results obtained, the highest value in grain yield was obtained from the chicken manure applied plot of Arda chickpea variety (327.25 in kg), while the lowest value (230.23 in kg) was obtained in the control plot of Botan chickpea variety. It has been determined that all fertilizer applications (except protein yield, flowering day duration, maturation period) have better results than control plots, and chicken manure used as organic fertilizer has a positive effect on yield and yield characteristics.