GELENEKSEL TOPLU EĞLENCELERİN MEKÂN DÖNÜŞÜMÜ: ANKARA FERFENELERİ

Abstract

Geleneksel toplu eğlenceler, Anadolu kültüründe halkın bir araya gelerek eğlenmesine, öğrenmesine olanak sağlayan ortamlardır. Kültürün önemli bir parçası olan geleneksel eğlenceler, kişilerin bağlı oldukları grup ve çevre ile ilişki kurmanın kendine özgü bir yolu olarak varlığını sürdürmektedir. Halkın kültürünü, bir gruba ait olma duygusunu, kendine özgülüğünü kültür ve mekân odağında Ankara Ferfeneleri özelinde incelemek bu çalışmanın konusudur. Toplumsallaşmanın mekânı olan geleneksel eğlenceler, bünyelerinde barındırdıkları işlevsellikleri ile ön plana çıkmaktadır. Gelenek ve toplumsal hafıza, bu mekânlarda yaşatılır. Ritüelleri ve icralarıyla geleneksek eğlenceler, geçmişten günümüze sürdürülmeye çalışılmaktadır. Ancak toplu eğlencelere ev sahipliği yapan mekânlar, günümüzde yapısal ve işlevsel değişimler geçirmektedir. Geleneksel eğlenceler, geleneksel mekânlarından uzaklaştıkça içeriksel ve işlevsel dönüşümlere uğramaktadır. Bu nedenle eğlence ve mekânın birbirinden bağımsız bir seyre sahip olmadığını söylemek mümkündür. Mekânın korunmasının günümüz şartlarından bağımsız olmadığı düşünüldüğünde geleneğin sürdürülebilmesi için mekânın varlığının önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Eğlencenin bünyesinde yaşanan değişim, mekânı; mekânda yaşanan değişim de eğlenceyi etkilemektedir. Eğlence ve mekân arasındaki diyalektik ilişki bu çalışmada Ankara Ferfeneleri’nin yaşadığı değişim ve dönüşümle birlikte işlevsel olarak tartışılacaktır.