Mardin İslami Dönem (11-15 Yüzyıl) Dini Yapılarında Örtü Sistemi

Abstract

İnsanlar kar, yağmur suları ile hava ve doğa olaylarından korunmak üzere mekanların üzerlerini farklı kapatmışlardı. Zaman zaman mekân kurgusunun önemli bir unsur olan yapı sistemleri kimi zaman dar ve uzun dehlizlerin kimi zaman daha büyük yapıların üzerini seçmek için geliştirilerek çeşitli teknikler denenmiştir. Nihayetinde Roma İmparatorluğu'nun dünya mimarisinde kazandırdığı tonoz ve kubbe gibi eğrisel hatlara sahip pratik çözümler geliştirildi. Bu çözümler sonraki süreçte birçok devlet tarafından farklı şekil, boyut ve üslupla kullanılmıştır. Öyle ki bu plan sistemleri, devlet ve uygarlıkların karakteristik mimari özellikleri haline gelmiştir.

Mardin de yapılarının yapı sistemleri ile dikkat çeken bir kenttir. Özellikle kent mimarisine damgasını vuran Artuklu Dönemi ile başlayan örtü sistemlerinde üslupsal özelliklerin kendinden sonra Akkoyunlular döneminde de sevilerek başlatıldığı görülmektedir. Bu günlerde incelenmeye değer görülen “Mardin İslami Dönem Dini Yapılarda Örtü Sistemi” konusunun konusu. Bu başlık altında 11.-15. Yüzyıllar arasında inşa edilmiş olan cami, medrese, türbe ve zaviye türü yapıların büyük bir bölümü değerlendirilmiştir. Çalışmada her bir listeleme sistemi malzeme, teknik, form, boyut özelliklerine göre belirlenir. Çalışmamızda yapıların değerlendirme ve karşılaştırmaları söz konusu yüzyılların üslup özellikleri ortaya çıkmıştır.