İnsan haklarının etik ile ilişkisi

Abstract

İnsanların toplumsal yapı içerisinde sağlıklı ve mutlu yaşayabilmeleri için uymaları gereken bazı kurallar vardır. Bu kurallardan bir bölümü yazılı kurallar olarak karşımıza çıkarken, bazı kurallar ise yazılı olmasa da insanların uymaları gereken kurallar şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Söz konusu kuralların başında etik kavramı gelmektedir. Gerek insanlar arasındaki ilişkilerde gerekse de örgütsel davranışlarda etik kavramı sosyal ilişkilerin sağlıklı olmasında önemli bir yere sahiptir. Tarihsel açıdan ele alındığı zaman kökleri ilk çağlara kadar uzanan etik kavramı günümüzde psikoloji, sosyoloji, antropoloji ve felsefe başta olmak üzere birçok alanda önemli bir araştırma konusudur. Bunun temelinde etik kavramının birçok olgu ve kavram ile yakından ilişkili olması yatmaktadır. Etik kavramı ile yakından ilişkili olan kavramlardan birisi de insan hakları kavramıdır. Literatürde etik kavramı ile yakından ilişkili olan ahlak ve hukuk kavramları üzerine birçok araştırma yapılmış olmasına rağmen, etik ve insan hakları arasındaki ilişkinin ele alındığı çalışmaların daha kısıtlı olduğu görülmektedir. Bu kapsamda yapılan bu araştırmada etik ve insan hakları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Belgesel kaynak derlemesi modeline göre gerçekleştirilen çalışmanın sonunda etik ve insan hakları kavramlarının birbiri ile iç içe olduğu, insan hakları kapsamına giren birçok davranışın etik ile anlamlı bir ilişki içinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

There are some rules that people must follow to live peacefully and happily within the social organism. While some of these rules appear as written rules, some of the rules appear in the form of rules that people should be followed even if they are not written. The concept of ethics comes at the beginning of these rules. The concept of ethics has an important place both in relations between people and in organizational behaviors for the social relations to be proper. The concept of ethics, which dates back to early times when it was historically addressed, is an important research topic in many areas, mainly in psychology, sociology, anthropology and philosophy. This is mainly because the concept of ethics is closely related to many facts and concepts. One of the terms closely related to the concept of ethics is the conception of human rights. Although many studies have been conducted on the concepts of ethics and law which are closely related to ethics in the literature, it is seen that studies on the relationship between ethics and human rights are more limited. In this study, it is aimed to examine the relationship between ethics and human rights. According to the results of the study carried out according to the documentary resource collection model, it was concluded that the concepts of ethics and human rights are intertwined with each other, and that many behaviors falling within the scope of human rights have a meaningful relationship with ethics.