Kevneşopîya Çêkirina Dan, Dehnû û Hilberên Wan li Qoserê

Abstract

Mijara vê xebatê; nerîta “Çêkirina Dehnûyî” ya ku heta niha jî di nav şêniyên Mezopotamyayê û bi taybet jî li Qosêrê li cihna didome, ji bo nifşê nû tê bigihîje, nas bike û da kû neyê jibîrkirin, di pêşerojê da zindî bimîne, hevkarî û zibareya di nav vê çandê da cih girtîye mîna nirxekî çandê ber bir çav bibe û ji bo lêkolînerên ku lêkolînên di derbarê çanda gelê Kurd bike ji wan ra bibe çavkanîyek li gel rê û rêbaz û amûrên çêkirina dehnûyî bê ravekirin. Ji bilî vê jî bi vê xebatê me xwest ev nirxa gelên Mezopotamyayê bê zimanî. Di vê xebatê de, di çêkirina dehnûyî da ji destpêkê heta dawîyê amûrên çêkirina dehnûyî û peywirên van amûran dê pênase bibe û bê ravekirin. Li gel van, wêne û teşeyên amûrên çêkirina dehnûyî, dê di vê xebatê de cih bigirin. Ji bilî vê jî, ji destpêkê heta dawîyê çêkirina dehnûyî bi rê û rêbazên wê dê bê ravekirin. Li gel nirxa vê kevneşopîya gelê Kurd û giringiya vê nirxê dê bê şîrovekirin. Di encama vê xebatê de, analîzeke berfireh di derbarê nerîta çêkirina dehnûyî û amûrên di çêkirina dehnûyî da cih digirin dê pêk bê.

Bu çalışmanın konusu genelde Mezopotamya özelde ise Mardin ili Kızıltepe ilçesi ve çevresinde az da olsa yer yer devam eden “Bulgur Kaynatma” geleneğinin yeni nesiller tarafından tanınması, unutulmaması ve gelecekte de devam etmesi ile halk arasında imece ve yardımlaşma kültürünün gözler önüne serilmesi ve gelecekte yapılacak olan araştırma ve araştırmacılara bir kaynak olmasıdır. Bununla birlikte, halkın bu kültürel değerinin öneminin dile getirilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada bulgur kaynatma işleminin başlangıcından sonuna kadar kullanılan alet edavat ile görevleri anlatılacaktır. Bununla birlikte, bu çalışmada bulgur kaynatma işleminde kullanılan alet edavatlerin fotoğrafları ve süreçte kullanılan yol ve yöntemler yer alacaktır. Sonuç olarak bu çalışmada, “Bulgur Kaynatma Geleneği” ile bu işlemde kullanılan alet edavat ile ilgili olarak analiz ve yorumlar yapılacaktır