Farklı IBA (İndol-3-Bütirik Asit) Dozları ve Köklendirme Ortamlarının Bazı Tıbbi Bitkilerin Köklenmesi Üzerine Etkileri

Abstract

Bu çalışma; yağ gülü (Rosa damascena Mill.), kadıntuzluğu (Berberis thunbergii DC.), biberiye (Rosmarinus officinalis L.) ve lavanta (Lavandula angustifolia Mill.) bitkilerine ait çeliklerde, farklı köklendirme ortamları [torf, perlit, torf-perlit (1:1) ve kokopit] ve indol-3-bütirik asit (IBA) dozlarının (0, 1000, 2000, 3000, 4000, 5000 ppm) köklenmeye etkilerini saptamak amacıyla yapılmıştır. Çelikler, sera ortamında farklı IBA çözeltilerine maruz tutularak dört farklı ortamda dikimleri yapılmıştır. Yaklaşık 80 gün köklendirmeye bırakılan çeliklerde köklenme oranları, kök uzunlukları ve kök sayıları belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, köklendirme ortamları ve farklı dozlardaki IBA uygulamalarının yağ gülü, kadıntuzluğu, biberiye ve lavanta çeliklerinde köklenmeye etkisi anlamlı bulunmuştur. Yağ gülü, kadıntuzluğu, biberiye ve lavanta bitkilerinde en yüksek köklenme oranları sırasıyla % 95.00, % 81.67, % 88.33 ve % 82.50; kök sayıları sırasıyla 19.28, 13.44, 26.12 ve 17.38 adet bitki-1 ve kök uzunlukları sırasıyla 18.89, 14.32, 25.58 ve 17.26 cm ile perlit köklendirme ortamında ve 4000-5000 ppm IBA çözeltisinde olduğu tespit edilmiştir. Bitki çeliklerinin köklendirme ortamı olarak perlit ortamından, IBA dozu olarak ise adventif köklenmeyi teşvik eden 4000 ppm uygulamasından en iyi sonuçlar alınmıştır.

This study was carried out to determine the effects of different rooting media (peat, perlite, peat-perlite (1: 1), and cocopeat) and IBA doses (control, 1000, 2000, 3000, 4000, 5000 ppm) on rooting of damask rose (Rosa damascena Mill.), Thunberg barberry (Berberis thunbergii DC), rosemary (Rosmarinus officinalis L.) and lavender (Lavandula angustifolia Mill.) cuttings. The cuttings were exposed to different indole-3-butyric acid (IBA) solutions in the greenhouse and planted in four different medium. Rooting percentage, root lengths, and the number of the roots were determined for the cuttings which were left to rooting for approximately 80 days. As a result of the study, the effect of rooting medium and different doses of IBA on rooting in damask rose, thunberg barberry, rosemary, and lavender cuttings were found to be statistically significant. The highest rooting percentages for the damask rose, thunberg barberry, rosemary, and lavender were found to be 95.00%, 81.67%, 88.33%, and 82.50%; number of roots were 19.28, 13.44, 26.12 and 17.38 per plant; and root lengths were 18.89, 14.32, 25.58 and 17.26 cm, respectively, in perlite rooting medium and 4000-5000 ppm IBA solution. The best results for rooting medium were obtained from perlite and the best results for the IBA dose were obtained from 4000 ppm application that promotes adventitious rooting.