IRAK CEPHESİ’NDE TÜRK ORDUSU’NUN İAŞE VE İKMAL FAALİYETLERİ

Abstract

Iraq Front, one of the fronts the Ottoman fought in the World War I, carried significant importance for the British in terms of the region’s oil security and the Indian Ocean land connection. Having failed to pass Çanakkale Front, the Allied Powers intended to reach Russia through Iran, Iraq and Basra Bay in order to dispatch aid. In the front launched in Iraq, in the region of Kut Al Amara, The Ottoman fought triumphant battles under the command of Halil Pasha against the British Forces. The Kut Al Amara Battle is a unique victory of the Ottoman in the World War I after Çanakkale Battle where they fought under harsh conditions and short supplies. In this victory, as well as the units which created the general prosperous structure of the military organization; logistics, the entire military units behind the fronts, civil institutions in contact and their constitutions and the impacts they brought into the war also played important roles. The toughest challenges the Turkish Army faced during the battles in that period in the Iraq Front were the matters of supplies and subsistence. The cont-ributions of army service area enabling the Turkish Army to stand ready before or during the war had a significant role in changing the course of the war. In this manner, the necessity of keeping the rear lines ready perpetually in order not to lose seized lands in the battles emerged. In this study, by examining the supply and subsistence operations of Turkish Army in The Iraq Front in general terms, the impacts of supply and subsistence in the war and the emphasis of supply and subsistence’s relatively changing the war in the region are intended to exhibit.

Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin savaştığı cepheler içerisinde yer alan Irak Cephesi, İngilizler açısından Hint deniz yolunun kara bağlantısı ve petrol bölgelerinin güvenliği açısından oldukça önem arz etmekteydi. Çanakkale’yi geçemeyen İtilaf Devletleri, Rusya’ya yardım göndermek için Basra Körfezi ve Irak, İran üzerinden Rusya’ya ulaşmayı düşündüler. Irak üzerinden açılan cephede, Kutü’l-Amâre bölgesinde, İngiliz birliklerine karşı Halil (Kut) Paşa komutasında başarılı savaşlar yapılmıştır. Kutü’l-Amâre Muharebesi, Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı ordusunun çetin şartlar ve kıt kaynaklar içerisinde Çanakkale’den sonra İngilizlere karşı galip geldiği eşsiz bir zaferdir. Bu zaferle birlikte, sadece askerî teşkilatın başarılı genel yapısını oluşturan birimlerin değil; lojistik başta olmak üzere, cephe arkasında görev alan bütün askerî birliklerin, irtibat ve iletişim içinde olan sivil kurumlar ile bunların oluşumu ve savaşa getirdiği etkiler karşısında ki yeri ve öneminin büyük etkisi bulunmaktadır. Irak Cephesi’nde vuku bulan savaşlar esnasında Türk ordusunun o dönemde yaşadığı en büyük sorunlardan biri de ordunun iaşe ve ikmal meselesidir. Savaş öncesin-de ya da esnasında Türk ordusunun savaşa hazır durumda bulunmasını sağlayan cephe arkası desteklerinin katkısı, savaşın seyrini değiştirmek de oldukça önemlidir. Böylece savaşlardan sonra ele geçirilen yerlerin kaybedilmemesi adına cephe arkası hatların sürekli olarak hali hazır durumda bulundurulması gereği de ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, Irak Cephesi’ndeki Türk ordusunun iaşe ve ikmal faaliyetleri genel hatlarıyla ele alınarak, ikmal ve iaşe meselesinin savaşa etkisi ve bölgede yapılan savaşları nispeten değiştirebilmesi vurgusu ortaya konulmaya çalışılmıştır.