HETÊ CINSÎYETÊ GRAMATÎKÎ RA PÊVERONAYÎŞÊ KIRDKÎ (ZAZAKÎ) Û KURMANCKÎ

Abstract

Amancê na xebate hetê cinsîyetê gramatîkî ra têvernayîĢê kirdkî (bi taybetî fekê Palî û Çewlîgî) û kurmanckî yo. Na xebate de hem lîteraturê dinya de derheqê fikriyayîĢ û ewnîyayiĢê cinsîyetê gramatîkî ra melumatî ameyî dayene hem zî cinsîyetê gramatîkî yê kirdkî û kurmanckî bi nimûneyan ameyî têvernayene. Xeylêk xebatê cinsîyetê gramatîkî yê kurdkî ameyî cigêrayene. Hem kirdkî ra hem zî kurmanckî ra zaf çîyê ke cinsîyetê gramatîkî nîĢan danî bi hewayêkê têvernayîĢî ameyî cigêrayene û ca bi ca goreyê mintiqayan nimûneyî ameyî dayene. Peynîye de hetê cinsîyetê gramatîkî ra cîyayî (ferqî) û seypêyîyê kirdkî û kurmanckî ameyî tesbîtkerdene.Bu çalıĢmanın amacı gramatik cinsiyet yönünden Zazaca (özellikle Palu ve Bingöl ağzı) ve Kurmanccanın karĢılaĢtırılmasıdır. Bu çalıĢmada hem dünya literatüründeki gramatik cinsiyet bakıĢı ve düĢünüĢü hakkında bilgiler verildi hem de Zazaca ve Kurmanccadaki gramatik cinsiyet örneklerle birlikte karĢılaĢtırıldı. Kürtçedeki gramatik cinsiyet üzerine yapılmıĢ birçok çalıĢma incelendi. Hem Zazaca hem de Kurmanccada gramatik cinsiyeti iĢaret eden birçok Ģey karĢılaĢtırmalı bir metot ile araĢtırıldı ve yer yer bölgelere göre örnekler verildi. Sonuç olarak gramatik cinsiyet bakımından Zazaca ve Kurmanccadaki farklılıklar ve benzerlikler tespit edildi.