Abdullah Bosnevî'nin Vahdet-i Vücûda Dair Bir Risalesi ya da Kitâbü Tehakkuk

Abstract

Bu çalışmada, 17. yüzyılın Osmanlı dönemi mutasavvıflarından Abdullah Bosnevî'nin Kitâbü tehakkuki'l-cüz' bi sureti'l-küll ve zuhûri'l-fer' alâ sureti'l-asl adlı risalesini inceledik. Üç varak ya da altı sayfa olan bu risalesinde Bosnevî, Muhyiddin İbn Arabî'nin Fütûhât-ı Mekkiyye adlı eserinde yer alan bir şiirinden yola çıkarak İbn Arabî'nin vahdet-i vücûd düşüncesini kısa ve öz bir biçimde ortaya koymaya çalışmıştır. Biz çalışmamızda, Bosnevî'nin bu risalesini öncelikle şekil, içerik ve kaynakları açısından değerlendirdik. Sonrasında Bosnevî'nin İbn Arabî'nin bu şiirine dair yaptığı açıklamaları, Bosnevî'nin diğer bazı risalelerinden, İbn Arabî'nin görüşlerinden ve bu konularla ilgili diğer araştırmalardan yararlanarak izah etmeye ve yorumlamaya çalıştık.

In this study, we have analyzed Abdullah Bosnawî's tractate entitled Kitab Tahakkuk al-Cuz' bi Surat al-Kull wa Zuhûr al-Far' alâ Surat al-Asl. Abdullah Bosnawî is one of the Sufis of the Ottoman period in 17th century. In his tractate, which arising from three leafs or six pages, Bosnawî tried to present Ibn Arabî's famous thought al-wahdat al-wujud with reference to the poet in Ibn Arabî's Futûhat al-Makkiyye. In our study, firstly we have evaluated this Bosnawî's tractate in terms of form, content and resources. After than we have explained and interpreted Bosnawî's comments coupled with Ibn Arabî's poet under cover of Bosnawî's other tractates, Ibn Arabî's remarks and other researches related to these subjects.