Halaf Kültürünün Yukarı Dicle Bölgesi'ndeki Dağılımı

Abstract

Halaf kültürü yaklaşık olarak M.Ö. 6100-5300/5100 tarihleri arasında Kuzey Irak, Kuzey Suriye, İran’ın Batısı ve Güneydoğu Anadolu’ya (Mardin’den, Diyarbakır, Siirt ve Van bölgesindeki Tilki Tepe yerleşimine; Şanlıurfa’dan Kahramanmaraş’taki Domuztepe’ye kadar) kadar geniş bir bölgeye yayılan önemli bir Geç Neolitik Dönem kültürüdür. Halaf kültürünün en önemli özelliği çok kaliteli ve değişik desenleri içeren çanak-çömlek üretim geleneğidir. Söz konusu kaplar üzerinde yüzlerce farklı desen gözlemlenmekle birlikte iki veya üç katlı yapıları betimleyen sahneler, başları gövdelerinden ayrık olan insanları içeren tasvirler, dans eden insan motifleri, boğa başları, bitki motifleri ön plana çıkmaktadır. Halaf Kültürünün önemli bir parçası olan Yukarı Dicle Havzasında bulunan Halaf yerleşimleri (örneğin Boztepe-Bismil, Karavelyan-Bismil, Girikihaciyan-Ergani) bizlere Geç Neolitik Dönem kültürlerinin içerisinde bulunduğu sosyo-kültürel ve ekonomik yapısı hakkında bilgiler vermektedir.