Ulema ve Ümera: Hakkari Hanedanında İlim Geleneği

Abstract

İslam siyaset felsefesinde ümeranın başlıca özelliklerinden biri olarak ilim ön plana çıkmaktadır. İlk halifelerin ilimle ilişkisi, sosyo-politik işlevselliğin zorunlu kılması öncesinde İslam dünyasında ulema ve ümera ayrımının olmadığını da göstermektedir. Bu ayrımın ortaya çıkmasıyla şekillenen yeni yapıda ulema ve ümera arasındaki ilişki ağına dair teoriler oldukça sık gündeme gelmiştir. Nasihatname ve siyasetname türü metinlerde bu ilişki ağına dair açıklamalar önemli yer tutmaktadır. Bu çalışmada ulema ve ümera arasındaki ilişki ağı Hakkâri hanedanı bağlamında emirlik, emirlik bürokrasisi ve ulema kavramları çerçevesinde “bilgi-iktidar” ilişkilerine dair postmodern teorilere eleştirel bir yaklaşımla incelenmiştir