Diyarbakır Koşullarında Bazı Arpa Genotiplerinde Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, yurt içi ve yurt dışında ıslah programlarını yürüten farklı kuruluşlardan gelen arpa hat ve çeşitlerin verim ve kalite yönünden Diyarbakır ekolojik koşullarındaki performansları incelenmek üzere 2004-2005 ve 2005-2006 üretim sezonlarında yürütülmüştür. Araştırma, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak gerçekleştirilmiştir. Denemede bitki boyu (m), başaklanma süresi, birim alan verimi (kg/da), bin tane ağırlığı (g), hektolitre ağırlığı (kg) ve protein oranı (%) gibi karakterler incelenmiştir. İncelenen özellikler yönünden genotip, yıl ve genotip x yıl interaksiyonunda istatistiksel olarak % 1'e göre önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgularda tane verimi 464.7-704.4 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek tane verimi 8, 11, 16, 18 ve 25 nolu genotiplerden, en düşük tane verimi ise 15 nolu genotipten (464.7 kg/da) elde edilmiştir. Kalite faktörü olan hektolitre ağırlığı bakımından en yüksek ortalama değer 66.3 kg/hl ile 17 nolu genotipten, protein oranı ise % 13.8 ile 2 nolu genotipten elde edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre yurt dışından temin edilen genotiplerin tane verimi ve kalite kriterleri bakımından ümitvar olduğu görülmüştürThis study was conducted to examine yield and quality performances of some varieties and spring barley breeding lines obtained from both local and abroad breeding programs in Diyarbakır ecological conditions during the 2004-2005 and 2005-2006 growing seasons. Experiment was carried out in randomized complete block design with three replications. Plant height (m), heading time, kernel yield (kg ha-1), thousand-kernel weight (g), hectoliter weight (kg) and protein content (%) traits were evaluated in field experiments. Significant varietal differences were found regarding to year, genotype and genotype x year interactions at level of 1%. Large variability was observed for most of the traits studied. Although grain yield ranged between 4647-7044 kg/ha, the highest grain yields were obtained from the genotypes numbered as 8, 11, 16, 18 and 25, respectively; and the lowest grain yield was obtained from the genotype numbered as 22 (4647 kg /ha). The highest test weight value was obtained from the genotype numbered as 17 (66.3 kg /hl), while the highest protein content was obtained from the genotype numbered as 2 with % 13.8. The results of this study were promising for some genotypes brought from abroad in terms of grain yield and quality criteria