Uluslararası Hizmet Ticaretinde Gelişmekte Olan Ülkeler ve Türkiye

Abstract

GOÜ’lerin uluslararası hizmet ticaretinde faal hâle gelebilmeleri için sahip oldukları mukayeseli üstünlüklerinin farkında olmaları ve bunlardan faydalanmaları lazımdır. Aksi yönde görüş bildirenler olmakla beraber, genel kanaat, GOÜ’lerin söz konusu üstünlüklerini dikkate almaları hâlinde ticarî paylarını artırabilecekleri yönündedir. Bazı GOÜ’ler, hizmetlerden önemli ölçüde gelir elde etmektedirler. Nitekim, kaynakları itibariyle bunları mukayeseli üstünlüğe sahip oldukları sektörlerden sağladıkları ortaya çıkmaktadır.

Bir ülkenin hizmet ticaretindeki payını artırabilmesinin, liberalizasyona olan katkısıyla paralellik arz ettiği ileri sürülebilir. Anlaşmaların karşılıklılık esası dahilinde ve işbirliği hâlinde yapılıyor olması bunu gerekli kılmaktadır. Her ne kadar kimi ülkeler, liberalizasyonu sekteye uğratıcı birtakım tavırlar sergiledikleri halde, ticarî açıdan yüksek paylara sahip olsalar bile, bu durumun uzun vadeli bir nitelik taşımayacağı belirtilebilir. Çünkü ülkelerin tavrı ağırlıklı olarak liberalizasyon lehinde ise, bu yönde hareket etme gereği ortaya çıkar. Dolayısıyla ülkelerin bu sürece katkı sağlamaları gerekmektedir. Türkiye olarak, hizmet ticareti liberalizasyonuna ilişkin lehte tavır takınan ve bu yönde belli ölçüde de olsa çaba sarf eden bir ülkeyiz. Çünkü orta ve uzun vadede, uluslararası hizmet ticaretindeki payımızı artırma amacındayız. Dolayısıyla bunun sağlanabilmesi için gerekli olan hizmet ticaretindeki liberalizasyon, ülkemiz açısından her zaman için önemini muhafaza eden bir husustur.

Bu çalışmada; öncelikle GOÜ’lerle, ardından bir GOÜ olarak Türkiye ile ilgili sektörel tespitlerde, tahlillerde ve değerlendirmelerde bulunulmaktadır. Bu çerçevede, hizmetler açısından sahip olunan mukayeseli üstünlükler göz önünde bulundurularak alt sektörlere ilişkin birtakım tespitlerde bulunulmakta ve bazı alternatif imkânlar üzerinde durulmaktadır. Böylece, alt sektörlere ilişkin ayrıntılı tahliller yapılmakta ve karşılaşılan sorunlara dikkat çekilerek birtakım teklifler arz edilmektedir.