Xizna We'zan: Dîwançeya Hilmî (Şêx Ehmed Hilmîyê Dêrşewî) -Metn û lêkolîn-

Abstract

Şeyh Ahmed Hilmi Derşevi 1922 yılında Cizre'de dünyaya geldi, 2016 yılında Gaziantep'te vefat etti. Derşevi ailesine mensup olan Şeyh Ahmed, Nakşibendî tarikatının Halidilik koluna mensuptur. Derşevî ailesi Zenganî ailesiyle birlikte Cizre ve bölgede İslam dinine büyük hizmetler etmişler, tasavvuf yoluyla Cizre Botan halkının irşad ve eğitimi ile ilgilenmişler. Şeyh Ahmed Derşevî ailesinin mutasavvıf silsilesi içerisinde mutasavvıf bir ediptir. O klasik Kürt edebîyatının mutasavvıf bir şairidir. Klasik edebîyatın nazım şekilleri ve kalıplarıyla Kürtçe ve Arapça şiirler yazmış, şiirlerinde "Hilmi" ve "Ehmed" mahlasını kullanmıştır. Divançesi ile birlikte Defter-i La Yefteri (Arapça) adında bir eseri ve Zehr û Zimanê Kurmancî adında bir sözlüğü vardır. Bu çalışmamızın konusu Hilmi'nin hayatı ve divançesi üzerinedir. Çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Şeyh Ahmed'in yaşadığı devrin siyasi ve dini/tasavvufi durumu sunuldu. Birinci bölümde Şeyh Ahmed'in hayatı ve eserleri hakkında bilgi verildi. İkinci bölümde divançenin dili yorumlandı ve şekilsel açıdan incelendi. Üçüncü bölümde divançenin nüshaları tanıtıldı ve transkripsiyonlu metni verildi. Sonuç kısmında genel olarak yapılan çalışma ve tespitler hakkında bilgi verildi. Divançenin müellife ait olan el yazaması nüshası tıpkıbasım olarak verildi.

Sheikh Ahmed Hilmî Derşevî was born in Cizre in 1922 and passed away in Gaziantep in 2016. Sheikh Ahmed, a member of the Derşevî family, is a member of the Halidism branch of the Nakşibendî order. The Derşevî family, together with the Zanganî family, served the religion of Islam in Cizre greatly, and took care of the guidance and education of the people of Cizre Botan. He is a mystical successor in the Sufi family of Sheikh Ahmed Derşevî family. He is a sufi poet of classical Kurdish literature. He wrote poems in Kurdish and Arabic with the poetic forms and patterns of classical literature and used the pseudonym "Hilmî" and "Ehmed" in his poems. He has a work called La Yefteri Notebook (in Arabic) and a dictionary named Zehr û Zimanê Kurmancî, along with his Divanja. The subject of this study is on the life and divan of Hilmî. The study consists of introduction and three parts. In the introduction, the political and religious / mystical situation of Sheikh Ahmed's period were presented. In the first chapter, information was given about Sheikh Ahmed's life and works. In the second chapter, the language of the sofa was interpreted and examined in terms of form. In the third chapter, the copies of the divanja were introduced and the transcribed text was given. In the conclusion part, information was given about the study and findings in general. The manuscript copy of the divanja, which belongs to the author, was given as facsimile.