Kürt Dili ve Kültürü ABD - Yüksek Lisans Tez Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12514/2480

Browse

Now showing 1 - 4 of 4

Hîmên helbesta kovara Tîrêjê
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2014) Öztürk, İrfan; Acar, Hayrullah
Bu tezde Tîrêj Dergisi şiirinin temel esasları yorumlanmış. Tîrêj dergisi, 1979 yılında yayına başlamış ki bu tarih bir çok açıdan önemli bir tarihtir. Çünkü hem Türkiye'de hem de dolayısıyla Kürtler arasında siyasetin dinamik olduğu bir tarihtir. Bu tarih "Soğuk Savaş" dönemi içinde yer alan bir tarihtir. Dünyada var olan iki blok Sosyalist Blok ve Kapitalist Blok olarak tanımlanıyor ve bu bloklar arasındaki mücadele bütün dünya siyasetini doğrudan ve dolaylı olarak etkiliyordu. Soğuk Savaş bağlamında çoğu zaman teknoloji, sanat, kültür ve edebiyat bir ideolojik argüman olarak kullanılıyordu. Bu dönemde, Kuzeydeki Kürtler arasında da siyaset dinamikti ve bir çok parti, kuruluş ve fraksiyon kurulmuştu. O parti, kurum ve fraksiyonların çoğu konjunkturel siyasetin de etkisiyle, sosyalist bir siyaset yürütüyorlardı. O kuruluşlardan biri de DDKD idi. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde tamamı Kürtçe ve iki lehçesi (Kurmancî, Zazakî) ile yayınlanmış ilk dergi olan Tîrêj de bu kuruluşun öncülüğüyle yayına başlamıştır. Ulusal ve ideolojik bir siyaset güden bu kuruluş derginin içeriği ve şiiri üzerinde etkili olmuş ki modern Kürt şiirinin en önemli duraklarından biri olan Tîrêj şiiri ulusalcı ve sosyalist bir şiir halini almıştır. Bu çalışmada bu iki temel yapı ve bağlamları açısından Tîrêj şiiri yorumlanmıştır. Tîrêj dergisinin sayıları içerik (Şiir, makale, öykü vb. ) ve editöryal yazılar açısından değerlendirilmiş derginin şiirinin temel esasları ulusallık, modernite, ideoloji olarak tespit edilmiştir tarafımızdan. Diğer taraftan da bu kavramlar üzerinden, varoluş sorunu olarak edebniyat, metindışılık ve edebiyatdışılık, zamandışılığın da önemli esaslar olduğu tespit edilmiştir. Bu tezde görülmüş ki bu esaslar derginin bir çok şiirinde kendilerini göstermişlerdir. Bu tezde, ulusallık, varoluş sorunu, metindışılık, zamandışılık, modernite, ideoloji kavramları değerlendirilmiş ve bu esaslar Tîrêj dergisi şiirnde tespit edilmeuye çalışılmış ve okuyucu merkezli bir perspektifle şiirler bu esaslara göre yorumlanmıştır.
Îmaja Ermenî dı Romanên kurdî yên Sovyeta berê de
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2016) Kan, Güneş; Çeçen, Ramazan
ÖZET Roman, tek başına sadece edebî bir tür değildir. Çoğu zaman konusuna göre edebi bir türün sınırlarından taşar, psikoloji, sosyoloji, tarih, antropoloji, siyaset ve diğer başka disiplinlere yönelir. Kürt romanı alanında bu iddia, en çok eski Sovyet Kürt Romanı üzerinde dayanak bulabilir. Eski Sovyet Kürt Romanı, bazen belgeroman, tarihi roman, propagandist roman ve bazen de folklorik bir eser gibi okunabilir. Eski Sovyet Kürt romanı, Ermenistan toprakları üzerinde doğdu. Eski Sovyet Kürt romanının doğuşu, aynı zamanda genel Kürt romanı alanında da ilk örnektir. Bu roman, Sosyalist Gerçekçilik akımının kurallarına göre yazıldı. Sosyalist Gerçekçilik akımı, eski Sovyet Kürt Romanına gerçeği ideolojik bir süzgeçten geçirdikten sonra okuyucuya sunma imkanı verdi. Bu durum, ermeni imajı oluşturma ve ermeni karekterleri yaratmakta da görülür. Bir istisna dışında bu romanlarda ermeniler, olumlu, iyi ve idealize edilmiş bir şekilde öne çıkmışlardır. Ermeni karekterleri, kişilik, okumuşluk, ilericilik, çalışkanlık, devrimcilik gibi bir çok alanda ideal örnekler olarak gösterilmişlerdir. Bu romanlarda, Ermeni toplumu da ilerici ve medeni bir toplum olarak görülür. Ermeniler, çoğunlukla Kürt-Ermeni ilişkileri doğrultusunda bu eserlerin gündemine girmişlerdir. Türk Devletinin tavrı, bu ilişkilerin niteliği konusunda belirleyici bir güç olarak konumlanmıştır. Bu ilişkiler, her iki ulusun Türklerle olan ilişkilerinin tersine iyi ve idealize bir şekilde temsil edilmişlerdir. Bu romanlara konu olan kürt ve ermeni ilişkilerinin tarihi, 19. yüzyılın sonlarından başlayıp eserin yazıldığı güne kadar devam eder. Ayrıntılı bir şekilde olmasa da Ermeni felaketi, bu romanların konuları arasında kendine yer edinmiştir. Kürt yazarların felaket karşısındaki tavrı, Türklerin Ermenilere haksızlık ettiğidir. Bu açıdan, romanlarında Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti, birer güçlü ve işgalci devlet ve aynı zamanda Ermenilerle Kürtlerin ortak hasmı olarak öne sürülmüştür. Bu eserlere göre, Osmanlı Devleti her XII zaman polîtîka, arabuluculuk ve rüşvetle Kürtlerle Ermenilerin dostluk ve kardeşliğini bozmak ve onları birbirine düşürmek istemiştir. Fakat, Kürtlerle Ermeniler her zaman kardeş, dost, komşu ve kirve olmuşlardır. Olumlu Ermeni imajının oluşumunda, Kürtler'in Ermenistan'daki kazanımlarının rolü fazladır. Kürtler, Ermenistan'da sadece kültür ve eğitim alanında iyi imkanlara sahip olmamışlardır, aynı zamanda günlük yaşam açısından da kendilerini en çok orda rahat hissetmişlerdir. Kızıl Kürdistan'ın yıkılmasıyla birlikte de, Ermenistan tamamiyle SSCB Kürtler'inin merkezi haline gelmiştir. Bu çalışmaya konu olan romanlarda, bir istisna olarak ermeni olumsuz imajının sadece bir örneği vardır. Bu imaj, Azerbeycanlı ve Müslüman bir Kürt tarafından öne sürülmüştür. 1937'de Kürtler'in Ermenistan'dan Orta Asya ülkelerine sürgünü, Ermeniler'in 1980'lerdeki ırkçılığı ve aynı zamanda Ermeniler'in Müslüman ve êzdî Kürt ayrımı, olumsuz imajın başlıca sebepleri olarak sayılabilir.
Şair Piremerdin şiirlerinde eşanlamlılık ve çok anlamlılık
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2016) Salıh, Tara Mushır Salıh; Sulaıman, Rafık Dr
Araştırma özeti Bu araştırmanın konusu ( eşanlamlılık ve çok anlamlılık piremerdın şiirinde) dır. Kürtçe dilinde Eşanlamlılık ve çok anlamlılığı kapsayan bi çalışmadır. piremerd şaiirin şiirlerı üzerine yapılan bir çalışmadır.anlam bilimini detaylı bir şekilde anlattmıştır. Bu tez : ön söz , üç bölüm , sonuç , kaynakça ve referans listesinden oluşmaktadır. Birinci bölüm iki eksenden oluşmuştur, birinci eksenin konusun(anlam biliminin doğumu ) dır. Ikinci eksenin temel başlığı ise ( kelime anlam bilimi)dır, bu eksende sözcük tanımı, anlam biliminin bazı yönleri (pragmatik,simantik) , anlam teorileri , anlam biliminin türleri anlatılmıştır. Ikinci bölüm de iki eksenden oluşmaktadır , birinci eksenin konusu ( anlam birimleri) olan , anlam türleri , anlam teorileri) olmak üzere iki temel başlığa ayrılmıştır. Ikinci eksenin konusu ise ( anlam ilişkileri ) dır , bazı önemli konular içeriyor : eşanlamlıların derin ilişkileri , türleri , yatay ilişkileri , sözcüğün anlam belirsizliği , birden fazla anlamlılar ve sorunları gibi , piremerd şaiirin şirindeki ve şimdiki zamanın halk arasındaki anlamlar arasındaki farklılıklar açıklanmıştır. Üçüncü bölümde Araştırmanın konusu olan ( eşanlamlılık ve çok anlamlılık piremerd şaiirin şiirinde ) araştırmanın uygulamalı tarafıdır. Bu bölümde iki eksenden oluşmaktadır, birinci eksende kısaca piremerd şaiirin hayatı ve şirindeki eş anlamlılık ve türleri incelenmiştir. Ikinci eksende ise piremerdin şiirindeki birden fazla anlamlılar gösterilmiştir. Son olarak bu araştırma Türkçe , Arapça ve İngilizce dillerde özetlenmiştir.
Sosyolojik eleştirel açısından Hesenê Metê'nin romanları
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2014) Kocher, Bangeen Ibrahim Hami; Ismaıl, Farouk
Birebir Sosyoloji- özellikle Novel- toplum ve edebiyat arasındaki diyalektik bağlantının üzerine odaklanan yeni ve çağdaş kritik analizler biridir. eleştirmenlerin hedefi bu bağlantıları belirlemek ve edebi ve sosyal görevleri netleştirmek için oldu. Buna göre, eleştirmenler her şair, yazar ya da romancı işin edebi bir parça yazıyor konuda vurguladı ölçümlerin şekillenme ve sosyolojik değerler onun / onu edebi çalışmalarında yansıtmalıdır. başlıklı bugünkü mektupta, (Hasan Mata'nın romanlarının bir sosyal elestiri), biz sosyal kalkınma ve edebi üretim, özellikle romanın arasında edebi sosyoloji kavramları göstermek kritik teorilerini ele aldı. Kürt edebiyatı, özellikle roman, bu kritik araştırmalardan elde mahrum edilmemelidir. Böylece, Hasan Mata, bir romancı olarak, ölçümler ve sosyolojik değerler onun dört romanları arasında (Labiranta Jinan, Tofan, Gotnen Gonahkar, Dire Li) kritik değerleri aşağıdaki olsun ya da olmasın düzenlemesinde odaklanarak oldu.

Browse

Browsing Kürt Dili ve Kültürü ABD - Yüksek Lisans Tez Koleksiyonu by Access Right "info:eu-repo/semantics/closedAccess"