Browsing by Author "Ayhan, Sadiye"

Now showing 1 - 1 of 1

Engelli Sağlık Kurulu Raporları Üzerine Nitel Bir Çalışma: Süreç, Sorunlar ve Çözüm Önerileri
(2025) Ayhan, Sadiye; Apak, Hıdır
Bu çalışma, engelli bireyler ile yakınlarının engelli sağlık kurulu raporu başvuru ve değerlendirme süreçlerinde karşılaştıkları yapısal, yönetsel, deneyimsel, hak temelli ve kurul sonrası destek mekanizmalarına ilişkin sorunları bütüncül bir yaklaşımla analiz etmeyi amaçlamaktadır. Özellikle başvuru sürecindeki kurumsal işleyişin, bireylerin sağlık hizmetlerine ve sosyal haklara erişimini sınırlayıcı etkileri ayrıntılı bir biçimde değerlendirilmiştir. Sürecin multidisipliner yapısı, bilgiye erişimde yaşanan eksiklikler ve yönlendirme mekanizmalarının yetersizliği, engelli bireylerin hizmetlere ulaşımında karşılaştıkları engellerin görünür kılınmasına katkı sağlamaktadır. Engelli sağlık kurulu raporu süreci yalnızca mevzuat temelli değil, uygulama pratikleri ve kullanıcı deneyimleri doğrultusunda çok boyutlu olarak ele alınmıştır. Araştırma, engelli bireyler ve yakınlarının sağlık sistemine dâhil olma sürecinde karşılaştıkları güçlükleri incelemekte ve kamu hizmetlerinin kapsayıcılığı ve erişilebilirliği açısından yapısal dönüşüm ihtiyacına dikkat çekmektedir. Elde edilen bulguların engelli sağlık kurulu süreçleri konusunda farkındalık oluşturması, mevcut durumu ortaya koyması, akademik literatüre katkı sunması ve politika geliştirme süreçlerine katkı sağlaması hedeflenmektedir. Araştırma, nitel yöntemler temelinde fenomenolojik desen kullanılarak yapılandırılmıştır. Kuramsal çerçeve, ilgili literatür ve mevzuat incelemesine dayanmaktadır. Katılımcılar kartopu ve amaçlı örnekleme teknikleriyle seçilmiştir. Veriler betimsel analiz yöntemiyle sistematik biçimde değerlendirilmiştir. Veri toplama sürecinde derinlemesine görüşme yöntemi kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formları iki uzman görüşü alınarak oluşturulmuştur. Veriler elde edilirken, ses kayıt cihazı, not defteri ve bilgisayar gibi araçlar kullanılmıştır. Görüşmeler etik kurallar doğrultusunda onam alınarak ve etik kurul izni ile gerçekleştirilmiştir. 20 Şubat 2025 – 01 Haziran 2025 tarihleri arasında yürütülen veri toplama sürecinde, 25 engelli birey ve yakını ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların yaş aralığı 24 ile 86 arasında ve tamamı 18 yaş üzerindedir. Cinsiyet dağılımı dengeli biçimde 13 kadın ve 12 erkekten oluşmaktadır. Araştırma kapsamında sekiz ana tema belirlenmiştir. Bu temalar; bilgiye erişim ve iletişim, bürokratik engeller, değerlendirme ve raporlama sorunları, randevu ve bekleme süreleri, fiziksel erişilebilirlik, psikolojik ve sosyal etkiler, izleme ve geri bildirim mekanizmaları ile katılımcı talepleri ve çözüm önerileri olmak üzere sınıflandırılmıştır. Her tema, ilgili alt başlıklarıyla birlikte detaylandırılmış ve araştırma amacına uygun biçimde tartışılmıştır. Sonuç olarak, araştırma bulguları, engelli bireylere, engelli yakınlarına, engelli sağlık kurulu işleyişine, mevzuata, sağlık hizmetlerinin işleyişine, denetim mekanizmalarına ve fiziki mekân tasarımına yönelik çözüm önerileri yedi ana başlıkta toplanmıştır. Bu öneriler sağlık kurulu işleyişinde yapısal dönüşümler için temel bir çerçeve sunmaktadır.