Browsing by Author "Baydemir, Murat"

Now showing 1 - 1 of 1

Dionysios Bar Salīḇī'nin Orûᶜûto Luqbal Tayoye Adlı Eserinin 20-30 Arası Bölümleri: Çeviri, Tahlil, Tenkid
(2025) Baydemir, Murat; Toprak, Mehmet Sait
Bu çalışma, Süryani Ortodoks geleneğinin önde gelen ilahiyatçılarından Dionysios Bar Ṣalībī'nin Orûʿûṯo Luqbal Ṭayoye adlı reddiye türü eserinin 20 ila 30 arası bölümleri ve ferağ kaydını konu almaktadır. Çalışmanın temel amacı; bu önemli metnin Türkçe'ye kazandırılması ve tarihsel-teolojik açıdan incelenmesidir. Eser, Hristiyan-Müslüman ilişkilerinin Orta Çağ'da nasıl bir tartışma zemininde yürüdüğünü anlamak açısından kritik bir kaynak niteliği taşımaktadır. Tezin giriş kısmında, çalışmanın amacı ve önemi ortaya konmuş, Süryani reddiye edebiyatı içindeki yeri açıklanmıştır. Ardından Dionysios Bar Ṣalībī'nin hayatı ve eserleri tanıtılmış, yaşadığı dönemin siyasi, sosyal ve dini bağlamı değerlendirilmiştir. Bar Ṣalībī'nin reddiye yazma motivasyonu, Hristiyan inancının yanlış anlaşılmalarını düzeltmek ve kendi teolojik pozisyonunu savunmak şeklinde olduğu söylenebilir. Çalışmada kullanılan yöntem, karşılaştırmalı dinler araştırması kritiği ve metin çözümleme yöntemleridir. Çalışmada Süryanice orijinal metnin çevirisi yapılmış, metin Kur'an, İncil ve dönemin diğer teolojik metinleriyle karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Üzerinde çalıştığımız 20–30. bölümlerinde; Hristiyanlığın temel dogmaları olan Teslis, İsa'nın tanrısallığı, kutsal kitapların güvenilirliği gibi konuların savunusu ve Kur'an'daki bazı ayetlerin eleştirisi öne çıkmıştır. Ayrıca cennet tasvirleri, kadınlarla ilgili hükümler, peygamberin çok eşliliği ve bazı İslam tarihi rivayetler hakkında getirilen eleştiriler incelenmiştir. Elde edilen bulgular, Bar Ṣalībī'nin İslam'a dair oldukça ayrıntılı bilgi sahibi olduğunu, savunma üslubunun güçlü bir polemik karakteri taşıdığını ortaya koymuştur. Bu durum, Orta Çağ Hristiyanlarının teolojik tartışmalarda hem kendi inançlarını koruma hem de karşı inançları eleştirme eğilimini yansıtmaktadır. Bununla beraber, Kur'an, Eski Ahit ve Yeni Ahit'teki kimi hususları çarpıtarak kendi lehine bağlamsız bazı yorumlara da başvurduğu görülmektedir. Sonuç olarak, bu tez Süryani literatüründen önemli bir eseri Türkçe'ye kazandırmıştır. Çalışma, Kur'an araştırmaları, tarih, teoloji ve dinler arası ilişkiler konularında önemli bir boşluğu doldurmakta ve gelecekte yapılacak karşılaştırmalı araştırmalar için bir temel oluşturmaktadır. Anahtar Kelimeler: Bar Ṣalībī, Kur'an, İslam'a Reddiye, İsa, İslam, Hristiyanlık.