Browsing by Author "Kaçan, Havva"

Now showing 1 - 8 of 8

Attitudes promoting coping with death anxiety among parents of children with disabilities
(Taylor and Francis Online, 2021) Kaçan, Havva; Sakız, Halis; Bayram Deger, Vasfiye
We investigated death anxiety among parents of children with disabilities and its associations with coping attitudes and psycho-demographic factors. Surveys were administered to 382 parents of children who possess a severe disability and data were analyzed via descriptive and inferential statistics. Findings revealed that parents experienced high levels of death anxiety; the level of death anxiety changed according to some psycho-demographic factors, such as external support, type of disability, and death-related beliefs; and death anxiety was significantly explained by demographic variables, death-related thoughts, and experiences, and adaptive and maladaptive coping attitudes.
Discrimination Based on Sexual Orientation “Homophobia in Healthcare Employees”: a Cross-Sectional Study
(Springer, 2024) Bayram Değer, Vasfiye; Kaçan, Havva
Introduction: The study was conducted to examine the attitudes of healthcare employees toward homosexuals and the factors affecting them, while homophobic thoughts and behaviors are based on heteronormative cultural beliefs and gender stereotypes. Methods: This study was planned as a cross-sectional and completed with 720 healthcare employees. The Demographic Information Form and Hudson and Ricketts Homophobia Scale were used in the study. Data were collected between January 06 and January 10, 2022. Results: The mean homophobia total score of the employees was determined as 97,503 ± 25,807. Homophobia levels of male healthcare employees, those who thought homosexuality is a disease, and those who stated that homosexuality can be caused by taking an example had increasing homophobia levels. The level of homophobia decreases in the presence of homosexual friends, those who can talk freely about homosexuality, and healthcare employees who support same-sex marriage. Conclusions: Recognition of individuals with different sexual orientations by healthcare employees will reduce homophobic attitudes toward these individuals. Examining the level of homophobia in healthcare institutions and ensuring that discriminatory attitudes or behaviors toward individuals from different sexual orientations are determined to be effective on the quality of healthcare and access to healthcare services. Policy Implications: There is a healthcare system in which patients are generally assumed to be heterosexual; healthcare employees are not prepared to work with Lesbian, Gay, Bisexual, and Transsexual patients in general. Studies conducted on this subject indicate that more studies are needed on the subject to implement a healthcare policy focusing on sexual diversity in healthcare services and to discuss healthcare practices for the Lesbian, Gay, Bisexual, and Transsexual population.
Effect of individual psychoeducation for primary caregivers of children with autism on internalized stigma and care burden: a randomized controlled trial
(Taylor & Francis Online, 2023) Kaçan, Havva; Gümüş, Funda; Bayram Değer, Vasfiye
This study aims to determine the effects of a six-week individual psychoeducation program provided to primary caregivers of children with autism on stigma and care burden. The study was conducted with 88 primary caregivers (experimental group n ¼ 45, control group n ¼ 43) of children diagnosed with autism. The study, prepared in an experimental design with a pretest, posttest, and control group, was performed between 17 June 2021 and 17 January 2022. In the study, a six-week individual psychoeducation was given to the experimental group. Study data were collected using a personal information form, the Internalized Stigma of Parents in Mental Illness Scale (ISPMIS), and the Caregiver Burden Scale (CBS).The mean pretest ISPMIS total score of the experimental group was X ¼105.756 and the posttest total score after the psychoeducation was X¼66.489,which was a significant decrease (t ¼ 25.571; p < 0.05). The mean CBS pretest total score of the experimental group was X¼61.067 and the posttest total score was X¼31.667, which was a significant decrease (t ¼ 17.499;p < 0.05). The study revealed that the six-week individual psycho education provided to primary caregivers of children with autism decreased the participants’ internalized stigma and perceived care burden.
Hastanede Yatan Yaşlı ve Kronik Hastalığı Olan Bireylerin Anksiyete ve Baş Etme Düzeyleri ile Etkileyen Değişkenlerin İncelenmesi
(2024) Kaçan, Havva; Değer, Vasfiye Bayram
Amaç: Bu araştırma hastanede yatan kronik hastalığı olan yaşlı hastaların anksiyete ve baş etme düzeylerinin belirlenmesi ve etkileyen değişkenlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntemler: Çalışma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı bir çalışma olarak planlanmıştır. Araştırmanın evrenini 01.04.2022-01.07.2023 tarihleri arasında hastaneye yatan 65 yaş kronik hastalığı olan 1426 hasta, örneklemini ise 310 hasta oluşturmuştur. Veriler, üç bölümden oluşan (yaşlı bireyleri tanımlayıcı form, Beck Anksiyete Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tutumları Ölçeği) bir veri formu aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde ortalama, sayı, yüzde, pearson korelasyon ve regresyon analizi (stepwise) kullanılmıştır. Sonuçlar: Yaşlı hastaların yaş ortalaması 70,83 ±5,66 olarak, hastalığı nedeni ile hastaneye yıllık yatış sayısı ortalaması 2,05±1,11 olarak saptanmıştır. Yaşlıların “anksiyete” puan ortalaması 23,53±9,85 olarak saptandı. Sıklıkla ilk üç sırada kullanılan başa çıkma tutumları dini başa çıkma (31,38±1,92), madde kullanımı (11,96±2,83), soruna odaklanma ve duyguları açığa vurma (10,32±2,29) olarak saptamıştır. Anksiyete düzeyini yaşın ileri olması arttırmakta (ß=0,229), sağlığı iyi olarak değerlendirme azaltmakta (ß=-0,338), hastalığı için hafif kaygı yaşadığını ifade etme azaltmakta (ß=-0,248)’ dır. Kronik hastalık sayısının fazla olması ise anksiyete düzeyini arttıran (ß=0,110) ve belirleyen değişkenler olarak saptanmıştır. Tartışma: Hastanede yatan kronik hastalığı olan yaşlıların kaygılı oldukları ve yaşanan kaygı ile etkili baş etmede yeterli olmadıklarını söyleyebiliriz. Yaşın ileri olması ve kronik hastalık sayısının fazla olması anksiyeteyi arttıran değişkenlerdir. Yaşlılar için özel olarak hizmet alabilecekleri geriatrik ruh sağlığı tedavi merkezleri, ruh sağlığını koruyucu ve özellikle depresyon ve kaygı bozukluğu gibi ruhsal hastalıkları önleyici özel hizmet birimlerinin (psikiyatri hekimi, hemşire, sosyal hizmet uzmanı ve psikoloğun da dahil olduğu) oluşturulması önerilmektedir.
Outcomes of genital hygiene and anxiety training for mothers of girls with profound intellectual disabilities: A randomized controlled experiment
(Taylor & Francis Online, 2022) Kaçan, Havva; Bayram Değer, Vasfiye; Sakız, Halis
Female children with profound intellectual disabilities (IDs) may experience symptoms of urinary tract infections (UTIs) and depend on others’ care. However, their caregivers may lack general hygiene skills and experience heightened anxiety when their care is expected. This study reports outcome of a training that aims to enhance genital hygiene skills and decrease anxiety levels of mothers of girls diagnosed with profound ID. The study was conducted in a city located in Turkey in 2020. It was designed with a randomized controlled experimental approach based on a pre-test and post-test model with experimental and control groups. The sample consisted of 66 mothers of girls who were diagnosed with profound ID, did not have UTI but were at high risk of developing it. A 6-week program with 24 sessions was implemented. After the training, mothers in the experimental group changed the sanitary pad and the underwear during menstruation and gave their daughters a bath more frequently; had a higher knowledge of recognizing and preventing UTI symptoms and cleaning of the perineum area; and had significantly lower levels of anxiety. A carefully designed simulator-based training can enhance the knowledge and skills of mothers to recognize the UTI symptoms, apply their knowledge to prevent the symptoms and implement genital hygiene practices, which in turn have a positive effect on reducing their level of anxiety.
Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinde Çalışanların Empati ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki
(2024) Kaçan, Havva; Sakız, Halis
Amaç: Bu çalışmanın amacı özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışanların empati ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı desende yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2022-2023 eğitim öğretim yılında bir ilin merkezinde bulunan üç özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 120 çalışan oluşturmuştur. Verilerin toplanılmasında çalışanı tanıtıcı form, Empatik Eğilim Ölçeği ve Maslac Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada çalışanların empatik eğilimleri eğitim durumu değişkeninden, Tükenmişlik düzeyleri ise yaş, gelir durumu, medeni durum, eğitim durumu ve çalışma yılı değişkenlerinden etkilenmektedir. Empatik eğilim duygusal tükenme düzeyini (ß=0.558) arttırmakta, duyarsızlaşma düzeyini (ß=0.516) arttırmakta ve kişisel başarı hissi düzeyini (ß=-0.655) azaltmaktadır. Çalışanların Empati Eğilim Ölçeği puanı ile Maslach Tükenmişlik envanteri duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutları puanları arasında anlamlı düzeyde pozitif orta ilişki, kişisel başarı hissi alt boyutu arasında anlamlı düzeyde negatif orta bir ilişki bulunmaktadır. Sonuç: Çalışanlarda yüksek empati, özel gereksinimli öğrencilere sağlanan destek kalitesini artırabilirken, aynı zamanda duygusal tükenme ve kişisel başarıda azalma gibi zorlukları da beraberinde getirebilmektedir.
Resilience and mental health literacy mediate the effect of caregiver burden on internalized stigma among mothers of children with disabilities
(Routledge, 2023) Sakız, Halis; Kaçan, Havva
This study explores the mediating role of psychological resilience and mental health literacy in the relationship between caregiver burden and internalized stigma among mothers of children with disabilities (CWD). A sample of 252 mothers completed measures assessing these variables. Results showed significant correlations between psychological resilience, caregiver burden, mental health literacy, and internalized stigma. Mediation analyses indicated that psychological resilience and mental health literacy partially mediated the relationship between caregiver burden and internalized stigma. These findings highlight the importance of enhancing psychological resilience and mental health literacy to alleviate caregiver burden and reduce internalized stigma among mothers of CWD.
Yaşlının Kendini İhmal Etmesinde Yalnızlık, Depresyon ve Ölüm Kaygısının Etkisi
(2024) Kaçan, Havva; Değer, Vasfiye Bayram
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yaşlı nüfus artmaktadır Nüfusun yaşlanması ise yaşlılıkla ilgili sağlık sorunlarını özelliklede kendini ihmal, yalnızlık, depresyon, ölüm kaygısı gibi halk sağlığı konularını gündeme getirmektedir. Kendini ihmalin ve etkili olan risk faktörlerinin tespit edilmesi önemlidir. Bu çalışmada, yaşlının kendini ihmal etmesi ile yalnızlık, depresyon ve ölüm kaygısı arasındaki ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma ilişki arayıcı ve tanımlayıcı desende planlanmış ve araştırmaya katılmayı kabul eden 176 yaşlı birey ile tamamlanmıştır. Araştırma verileri beş bölümden oluşan yaşlı birey tanıtım formu, Yaşlılarda Kendini İhmal Ölçeği, Yaşlılar İçin Yalnızlık Ölçeği, Geriatik Depresyon Ölçeği, Templer’in Ölüm Anksiyetesi Ölçeği kullanılarak yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Yaşlılarda kendini İhmal %44,4 oranında yalnızlık, depresyon, ölüm kaygısı değişkenleri ile açıklanmaktadır (R2=0,444). Depresyon(ß=0,184) ve Ölüm Kaygısı (ß=0,584) yaşlılarda kendini ihmal toplam düzeyini arttırmaktadır. Yalnızlık yaşlılarda kendini ihmal toplam düzeyini etkilememektedir. (p>0.05). Yalnız yaşayan yaşlıların yalnızlık düzeyleri eş ve çocukları ile yaşayanlara göre yüksek bulunmuştur (p<0.05). Depresyon ve Ölüm kaygısı yaşlılarda kendini ihmal düzeyini arttırmaktadır. Yaşlı bireylerin ölüm kaygısının kendini ihmali en çok etkileyen değişken olduğu söylenebilir. Yaşlılık döneminde gelişebilecek depresyonun erken fark edilmesi ve tedaviye başlanması, ölüm kaygısını etkileyen faktörlerin yaşlılarda araştırılması ve bu faktörlere yönelik psikoeğitim müdahale çalışmalarının planlanması yaşlıların kendini ihmal etmesinin önüne geçilmesinde önemlidir. Bu araştırma kendini ihmal ile depresyon, yalnızlık, ölüm kaygısı ilişkisini inceleyen özgün bir çalışmadır ve yaşlıya sağlık hizmeti sunumunda bütüncül yaklaşımın önemli olduğunu göstermektedir.