Browsing by Author "Talay, Yasin"

Now showing 1 - 1 of 1

Ömer b. Abdülazîz'in mektuplarında yönetimin fikrî temelleri
(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2023) Polat, Ziya; Polat, Ziya
İslâm tarihinde Hulefâ-yi Râşidîn döneminden sonra yarım asırdan fazla bir süre yönetimde ciddi değişimler oldu. Yönetim, şûra sisteminden veraset sistemine dönüşmüştü. Devlet ve halk arasında ciddi problemler oluştu. Devlete muhalif birçok siyasî, dinî ve sosyal gruportaya çıktı. Bu çalkantılı dönemden sonra İslâm tarihinde beşincihalife olarakda bilinen Ömer b. Abdülazîz,devlet başkanı olarak seçildi. Yaklaşık iki buçuk yıl süren (717-720)bu dönem, erken dönem İslâm tarihinde toplum ve devlet düzeyinde ahlaki, sosyal, siyasî, askeri ve ekonomi alanında köklü değişimlerin gerçekleştiği önemli bir dönem olmuştur. Ömer b.Abdülazîz'in başlattığı bu çok yönlü hareket, İslâm medeniyet tarihinde ilk tecdit, ıslah ve ihya hareketi olarak bilinir.Bu çalışmada,Ömer b. Abdülazîz'in yaklaşık iki buçuk yıla yakın bir zaman diliminde ve geniş bir coğrafyada hayatın birçok alanında gerçekleştirdiği devrim niteliğindeki bu değişimi devletin önemli resmî belgeleri hükmündeki mektupları vasıtasıyla incelenmeye çalışıldı. Bu mektuplar, Ömer b. Abdülazîz'in medeniyet tasavvurunu, yönetim anlayışını açıkça yansıtmaktadır. Bu çalışmada Ömer b. Abdülazîz'in valilere, âmillere, komutanlara, âlimlere ve muhalif gruplara göndermiş olduğu mektuplar, İslâm tarihi kaynakları taranarak tespit edildi. Bu mektupların incelenmesi sonucunda Ömer b. Abdülazîz'in siyasî, idarî, ekonomik, askerî ve toplumsal yönetiminin fikrî temellerini oluşturan temel düşünce, değer ve ilkeler tespit edilmeye çalışıldı. Bu mektuplarda; akîde(tevhid), emanet, ehliyet, adalet, özgürlük, şûra, merhamet, eşitlik, güvenlik, yenilik, ıslah ve vasat olma gibi daha birçok düşünce, değer ve ilkeler tespitedildi. Ömer b. Abdülazîz, kendi medeniyet tasavvurunu oluşturan bu temel düşünceleri bir medeniyet projesine dönüştürdü.