Browsing by Author "Yuvarlan, Abdullah"

Filter results by typing the first few letters
Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Master Thesis
    Özbek halk masallarının V. Propp'un biçimbilimsel yaklaşımı çerçevesinde incelenmesi
    (Mardin Artuklu Üniversitesi, 2023) Yuvarlan, Abdullah; Balıkçı, Şakire; Balıkçı, Şakire; 02.15. Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü; 02. Faculty of Letters / Edebiyat Fakültesi; 01. Mardin Artuklu University / Mardin Artuklu Üniversitesi
    Araştırmanın amacı, Özbek halk masallarının V. Propp'un Biçimbilimsel Yaklaşımı çerçevesinde incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel betimsel yöntem takip edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunda derleme yöntemiyle toplanmış 30 Özbek masalı bulunmaktadır. 30 Özbek masalının Propp metoduna göre incelenmesi aşamasında içerik analizi kullanılmıştır. Yapılan içerik çözümlemesi sonucunda oluşturulan bulgulardan hareketle Özbek masallarının ihtiva ettikleri hareket alanına, hareket sayısına, mekân olgusuna, Propp masal sınıflandırmasına, Propp'un tanımladığı 31 işlevin bulunma durumuna göre dağılımları tablolar halinde verilmiştir. Yapılan analiz sonucunda; incelenen Özbek masallarının 30'unde 31 işlevin tamamına rastlanmıştır. Bu sonuca göre genel olarak Özbek masallarında Propp metodunun uygulanabildiği belirtilebilir. İncelenen Özbek masallarının ortak yapıya uyduğu sonucu tespit edilmiştir. Masallar eksiklikle ya da bir kötülükle başlamış, ara işlevlerden geçerek kahramanın ödüllendirilmesi ya da kötülüğün cezalandırılmasıyla son bulmuştur. Masal sınıflandırılmasıyla ilgili araştırma sonuçlarında masallarının genelinin "Ne H-J'den ne de M-N'den geçen gelişme" grubuna dâhil olduğu tespit edilmiştir. Hareket sayısının masallara göre dağılımında masalların genellikle çift hareketli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Eylem alanına göre dağılımlarla ilgili olarak, düzmece kahramanın eylem alanının, kahraman eylem alanından sonra en fazla olay örgüsünün şekillendiği eylem alanı olduğu sonucu bulunmuştur. Araştırmada incelenen Özbek masallarında ev mekanının yoğun olarak kullanılmakla birlikte 17 farklı mekana rastlanmıştır. Bu sonuç, masallarda mekan çeşitliliği olduğunu göstermektedir. Araştırma sonuçlarına dayanarak farklı Özbek masallarının da Propp yöntemine göre çözümlenmesi önerilmektedir.