Mutlu, Gamze
Loading...
Name Variants
Job Title
Araş. Gör.
Email Address
Main Affiliation
Department of Turkish language and Literature / Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Status
Current Staff
Website
ORCID ID
Scopus Author ID
Turkish CoHE Profile ID
Google Scholar ID
WoS Researcher ID
Scholarly Output
3
Articles
2
Citation Count
0
Supervised Theses
0
3 results
Scholarly Output Search Results
Now showing 1 - 3 of 3
Article Türkçe-Arapça Dil İlişkilerine Tarihsel ve Güncel Bir Bakış: Mardin Arapçası Atasözleri Örneği(Mardin Artuklu Üniversitesi, 2021) Mutlu, GamzeAnadolu coğrafyası, yüzyıllardır çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Bugün Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde bir yandan Anadolu kültürünün bir kolunu oluşturan, öte yandan tarihsel Mezopotamya kültürünü genlerinde taşıyarak devam ettiren Mardin; çeşitli dillerin iç içe geçmişliğine, yani dil katmanlaşmasına sahne olan yapısı ile oldukça dikkat çekici, aynı zamanda konuşulan dillerin birbirleriyle etkileşimini canlı olarak takip edebilme fırsatı sunduğu için de oldukça önemli bir dilbilimsel temas bölgesidir. Mardin Arapçası, Anadolu’da konuşulan diğer Arapça lehçelere, hatta modern Arap lehçelerine göre taşıdığı bazı arkaik dil özellikleri ile Fasih Arapçaya daha yakın olması ve baskın dil Türkçe ile çok yakın ve yoğun ilişkiler içerisinde olması dolayısı ile incelenmeye değerdir. Temelleri oldukça eskiye dayanan Türkçe-Arapça dil ilişkileri, bugün Mardin’de farklı bir boyutta ve seyirde devam etmektedir. Bu çalışmada, kalıplaşmış yapıları ile dilsel kodları ve kültürü muhafaza eden ve dilde var olan arkaik unsurları günümüze taşımada en ideal söz birlikleri olarak gördüğümüz atasözleri ekseninde Türkçe-Arapça dil ilişkilerinin günümüzdeki bu farklı boyutuna ve dildeki -şimdilik bu çalışma için kısmî- yansımalarına dikkat çekilecektir. Bu konuda; Türkçe-Arapça atasözleri odaklı yıllardır devam ettiğimiz karşılaştırmalı kaynak taramalarımız, derleme ve gözlemlerimiz neticesinde Türkiye Türkçesi yahut Anadolu ağızları ile kelimesi kelimesine aynı olan, aynı anlam ve bağlamda da kullanılabilen; ancak Mardin Merkez Arapçası özelinde daha geniş anlam ve bağlamlarda da kullanıldıklarını tespit ettiğimiz üç atasözü incelenerek konunun farklı ve örtük yönlerini ortaya çıkaran bulgular paylaşılacaktır.Other Fikret SARICAOĞLU, Müntehab-ı Bahriyye [Akdeniz ve Ege’nin Tarihî Coğrafyası 1645-1646], İstanbul: Nadir Eserler Kitaplığı, 2018 (59 sayfa+Tıpkıbasım)(Artuklu İnsan ve Toplum Bilim Dergisi, 2019) Mutlu, GamzeBu yazıda, Prof. Dr. Fikret Sarıcaoğlu'nun 2018 yılında Nadir Eserler Kitaplığı tarafından yayımlanan Müntehab-ı Bahriyye [Akdeniz ve Ege’nin Tarihî Coğrafyası 1645-1646] isimli kitabı değerlendirilmekte ve tanıtılmaktadır.Article Ebüzziyâ Tevfîk’in Ne Edât-ı Nefyi Hakkında Tetebbuât Adlı Eseri Üzerine(2018) Mutlu, Gamze; Mutlu, GamzeEbüzziyâ Tevfîk, Tanzimat döneminin önde gelen fikir ve sanatadamlarındandır. Tanzimat dönemi, yani 19. yüzyılın ikinci yarısı, diltartışmalarının yoğunlaştığı ve çeşitli dil meselelerinin masaya yatırılarakeleştirildiği bir dönemdir. Bu dönemde aydınlar arasında ikilem yaratanve tartışılan temel bazı konular imlâ, alfabe, Türk dilinin sözlüğü ve Türkdilinin grameri etrafında şekillenmektedir. Ebüzziyâ Tevfîk dedönemindeki dil tartışmalarına uzak kalmayarak 1909 tarihinde Ne Edât-ı Nefyi Hakkında Tetebbuât adlı eserini yayımlamıştır. Bir risale şeklindeolan eserde Ebüzziyâ Tevfîk, ‘ne... ne...’ bağlacının Tanzimatdönemindeki ikili durumunu ortaya koymuş ve konuyu dönemine göreetraflıca bir incelemeye tabi tutmuştur. Henüz yeni yeni semerelerinivermeye başlamış olan kavait ve belâgat kitapları yanında bir gramerkonusunu başlı başına ele alması, detaylıca işlemesi ve dönemin diltartışmalarının mahiyetini yansıtması dolayısıyla eser oldukça önemlidir.Bunun yanında, ‘ne... ne...’ bağlacının kullanımına dair 15. ve 19.yüzyıllar arasından sunulan zengin örnekler vesilesiyle Türk diline veTürk edebiyatına da kaynak niteliği taşımaktadır. Bu makalede, EbüzziyâTevfîk’in ‘ne... ne...’ bağlacının olumsuz yüklem ve fiilimsilerlekullanımını mümkün gösteren Tanzimat döneminin bazı kavait vebelâgat kitaplarına ve bu kitapların yazarlarına yönelttiği eleştiriler elealınacak ve bunlar hakkındaki düşünce ve tutumları açıklanmayaçalışılacaktır. Yeri geldikçe Ebüzziyâ Tevfîk’in eleştirilerinin haklı olup olmadığı irdelenecek, ele aldığı konuları kendi doğrularına göredeğerlendirdiği ve dolayısıyla subjektif bir şekilde hareket ettiğigösterilmeye çalışılacaktır. Bunlar yapılırken iddialarındaki kati ve nettavrı, dil mantığı ve eleştiri dehası ortaya konacaktır. Bu arada Ne Edât-ıNefyi Hakkında Tetebbuât’ın araştırıcılar tarafından neden dikkatlikullanılması gerektiği üzerinde durulacaktır. Son olarak ‘ne... ne...’bağlacı hakkındaki açıklamalarından dil, dil öğretimi ve atasözleriüzerine yorum ve görüşleri de değerlendirilecektir.