Makarnalık Buğday'da Potasyum Gübre Dozlarının Verim ve Kalite Üzerine Etkisi

Abstract

Potasyum (K) gübresinin kaynak olarak kullanıldığı bu araştırmada kontrol (0), 2, 4, 6 ve 8 kg/da K olmak üzere 5 farklı potasyum gübresi dozu buğday bitkisine uygulanmıştır. Materyal olarak 2 çeşit makarnalık buğday çeşidi (Hasanbey, GAP) kullanılan bu deneme üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Denemede tarımsal parametreler (bitki boyu, kardeşlenme sayısı, başak uzunluğu, başakta tane sayısı, bitkide başakçık sayısı, bin dane ağırlığı, biyolojik verim, hasat indeksi, tane verimi),ve kalite karakterleri (protein oranı) gözlemlenmiştir. Araştırmanın sonuçları gözönünde bulundurulduğunda bitki boyu ortalamasının GAP çeşidinde 66.3 cm, Hasanbey çeşidinde ise 57.7 cm; kardeşlenme sayısının GAP çeşidinde 2.7 adet, Hasanbey çeşidinde 2.6 adet olduğu saptanmıştır. Başak uzunluğu ortalamasının GAP çeşidinde 7.1 kg/da, Hasanbeyde ise 6.6 kg/da; başakta tane sayısının GAP çeşidinde 39 kg/da, Hasanbey çeşidinde 37.7 kg/da; bitkide başakçık sayısının GAP çeşidinde 17.3 kg/da, Hasanbey çeşidinde 16.3 kg/da; Bin dane ağırlığının GAP çeşidinde 35.4 kg/da, Hasanbey çeşidinde 37.7 kg/da; biyolojik verimin GAP çeşidinde 588.1 kg/da, Hasanbey çeşidinde 580.73 kg/da; Hasat indeksinin GAP çeşidinde 25.56 kg/da, Hasanbey çeşidinde 25.06 kg/da; Tane veriminin GAP çeşidinde 168.02 kg/da, Hasanbey çeşidinde 145.03 kg/da ortalamaları ile belirlenmiştir. Araştırmanın kalite karakteri bakımından protein analizi sonucuna göre ise GAP çeşidinin protein analizi ortalaması 16.16 kg/da bulunurken, Hasanbey çeşidinin ortalaması 15.88 olarak tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler:Makarnalık buğday, gap,hasanbey, potasyum, verim, kaliteIn this research study, potassium (K) fertilizer was utilized, and wheat plants were subjected to five doses of potassium fertilizer (0, 2, 4, 6, and 8 kg/da K). The experiment involved two types of durum wheat (Hasanbey and GAP) with three replications. Various agricultural parameters (plant height, tillering number, spike length, number of grains per spike, number of spikelets per plant, thousand-grain weight, biological efficiency, harvest index, and grain yield), as well as quality traits (protein ratio), were analyzed. According to the results, the GAP variety exhibited an average plant height of 66.3 cm and the Hasanbey variety had an average plant height of 57.7 cm. Furthermore, the GAP variety had an average of 2.7 tillers, while the Hasanbey variety had an average of 2.6 tillers. The average ear length was 7.1 kg/da for the GAP variety and 6.6 kg/da for the Hasanbey variety. Additionally, the number of grains per spike was found to be 39 kg/da for the GAP variety and 37.7 kg/da for the Hasanbey variety. The number of spikelets per plant was 17.3 kg/da for the GAP variety and 16.3 kg/da for the Hasanbey variety. Moreover, the thousand-grain weight was 35.4 kg/da for the GAP variety and 37.7 kg/da for the Hasanbey variety. The biological yield was 588.1 kg/da for the GAP variety and 580.73 kg/da for the Hasanbey variety. The harvest index was 25.56 kg/da for the GAP variety and 25.06 kg/da for the Hasanbey variety. In terms of yield, the average grain yield was 168.02 kg/da for the GAP variety and 145.03 kg/da for the Hasanbey variety. Regarding the quality, the protein analysis showed an average of 16.16 kg/da for the GAP variety and 15.88 kg/da for the Hasanbey variety. Keywords: Durum wheat, gap, hasanbey, potassium, yield, quality