Nezihe Meriç'in öykülerinin psikanalitik açıdan incelenmesi

Abstract

Bireyin normal ve anormal davranışlarının sebebini bilinç dışı süreçlere bağlayan psikanaliz, 19. yüzyılda Sigmund Freud tarafından ruhsal rahatsızlıkların sağaltımı amacıyla geliştirilen bir kuramdır. Psikanalitik yöntem ortaya çıktığı andan itibaren yalnızca psikoloji alanıyla sınırlı kalmayarak edebî eserlere de uygulanabilir bir bakış açısı olarak geliştirildi. Psikanaliz sanatçının eserlerinden yola çıkarak onun kişiliğini, ruhsal durumunu, bilinç dışını ve komplekslerini açığa çıkarır. Ancak psikanaliz esere yalnızca sanatçı odaklı yaklaşmaz. Eserin psikolojik açıdan yorumlanmasında; eserdeki kişilerin davranışlarının ve ruh hallerinin açıklanmasında psikanalitik yöntem kullanılır. Çalışmanın amacı Nezihe Meriç'in öykü kişilerinin ruh hallerini, bunalımlarını ve bilinç dışı dünyalarını psikanalitik yöntemle ve eser odaklı bir yaklaşımla ele almaktır. 1950 kuşağının ilk kadın öykücülerinden biri olan Nezihe Meriç'in öykülerinde kişilerin iç dünyalarını, bastırılmış duygularını ve çelişkilerini modernist bir anlayışla yansıttığı görülür. Bu bakımdan onun öykülerinin psikanalitik açıdan incelenmeye uygun olduğu söylenebilir. Çalışmanın birinci bölümünde yazarın hayatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümünde psikanalitik kuramın genel çerçevesine, gelişimine ve önde gelen temsilcilerinin görüşlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde Nezihe Meriç'in Bozbulanık, Topal Koşma, Menekşeli Bilinç, Bir Derin Kuyu, Yandırma, Çisenti ve Gülün İçinde Bülbül Sesi Var adlı öykü kitaplarında yer alan öyküler; bilinç dışı, aşağılık duygusu ile üstünlük çabası, persona (maske) ve gölge arketipleri, doğum travması, kişiliğin aynadaki yansıması, ailenin etkisi, Oidipus kompleksi, rüya, kaçış ve sığınaklar, yalnızlık-yabancılaşma ile cinsellik izlekleri çerçevesinde incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise elde edilen bulgular değerlendirilmiştir.

Psychoanalysis, which depends on the unconscious development of the individual's state of normal and abnormal brains, is a theory aimed at the treatment of mental complexes by 19th century Sigmund Freud. From the moment it emerged, the psychoanalytic method is not only limited to the field of psychology, but is also competent as a point of view applicable to literary works. Based on the works of the psychoanalyst artist, it reveals his personality, spiritual trajectory, subconscious and complexes. But you don't just move away from an artist to a work of psychoanalysis. In the interpretation of the work in the psychological explanation; The psychoanalytic method is used to explain the enclosures and moods in the work. The aim of the study is to deal with the moods, depressions and unconscious worlds of Nezihe Meriç's story consumers with a psychoanalytic living and work-oriented approach. One of the first female storytellers of the 1950s generation, Nezihe Meriç's stories reflect the inner worlds, suppressed periods and masses of her customers with a modernist approach. Its importance is found to be suitable for study in psychoanalytic booklets of his stories. In the first part of the study, information is given about the life of the author, literary structures and works. In the second part, the general framework of the psychoanalytic theory, its rolling and the views of the leading people are given. In the third region, the stories in Nezihe Meriç's story books Bozbulanık, Lame Running, Violet Consciousness, A Deep Well, Yandırma, Çısenti and the Voice of the Nightingale in the Rose; The unconscious, the feeling of inferiority and superiority, persona (mask) and shadow archetypes, birth trauma, the houses in the mirror of the foundation, the family effect, the Oedipus complex, dreams, escape and shelters, loneliness and alienation, and sexuality themes deal with the environment. The conclusion part is considered as revised.