ÇÎROKÊN GELERÎ YÊN HEREMA XURSA ŞIRNEXÊ Û MOTÎFÊN WAN

Abstract

Dî edebîyata gelerî de gelek cûre hene . Ev cûre zugotînok , mamîk , destan, gotînên pêşîyan, biwêj (îdyom), serpêhatî, stran, klam, lawij, lorî, du’a, nifir, xeber ,çîrokan û hwd. pêk tên. Di nav cûreyên edebiyata gelerî de çîrok, gelek taybetmendiyên cûreyên edebiyata gelerî dîhebînin, lewra pîr cihekî girîng girtine. Jî ber kû çîrok xwedî gelek hêmanin mîrov dîkare weke panaromaya netewekî lê meyzêne . Jî salên 1800 û vîr de lî ser rûyê dinyayê gelek xebat lî ser çîrokan hatine kirin .Folklornas çîrok weke xistine laboratiwarê û lî ser analîz kirine . Stîth THOMPSON dî vî warî de folklornasê herî navdar e . Ev xebata me jî kurte xebateke li ser hin çîrokên kurdî li gorî analîza S. Propp ya li ser motîfan jî xwe re kiriye armanc .Emê jî dî vê xebatê de ? çend çîrokên gundê Xursê kû gîrêdayî Şirnexê yê binirxînin.Halk edebiyatında birçok edebi tür vardır . Bu türler tekerleme, bilmece , destan , atasözleri, deyim, mesele ,türkü,klam , lawij , ninni ,dua , beddua , küfür , masal vb. türlerdir. Halk edebiyatı türlerinden masal diğer birçok türü içinde barındırdığından bilhassa önemli bir yer tutmaktadır . Masallar birçok unsura sahip olduğu için onlara bir milletin panaroması gözüyle bakılabilir . 1900’lü yıllardan bu yana dünya üzerinde masallarla ilgili birçok çalışma yapılmıştır . Folklor bilimcileri masalı laboratuvara koyup üzerinde inceleme yapmışlardır . Stith Thompson da bu alanda en çok bilinen folklor bilimcisidir. Bu çalışmamız da S. Thompson’ın motiflerle ilgili çalışmasını esas alarak bazı kürt masalları üzerinde kısa bir çalışma yapmayı amaçlamaktadır .