Aristoteles ve Kant'ın zaman düşüncesi

Abstract

Bu tezde, Aristoteles ve Kant'ın zaman düşüncesi geniş boyutta ele alınmıştır. Bu tez çalışması üç ana bölüm olarak tasarlanmıştır. Tezin birinci ve ikinci ana bölümünde, sırasıyla Aristoteles'in ve Kant'ın zaman düşünceleri tartışılmıştır. Son olarak üçüncü ana bölümünde, Aristoteles ve Kant'ın zaman düşüncelerinin tespit edilen benzer ve farklı yönleri irdelenmiştir. Bu tezden çıkan çıkarımlara paralel olarak, Aristoteles'in zaman düşüncesi fiziksel dünyadaki var olanların değişim ve hareketleri üzerine kurulduğu ortaya çıkmaktadır. 'Önce' ve 'sonra' büyüklükte olduğu için harekette de vardır ve harekette olduğu için de zamanda vardır. Çünkü zaman, önce ve sonraya göre hareketin bir ölçüsüdür. Hareketteki 'önce' ve 'sonra', 'an' aracılığı ile anlaşılır. Ancak harekettki 'önce' ve 'sonra'yı bir ruh ve ondaki akıl olmadan belirli bir zamandan bahsedilemez. Kant'ın zaman düşüncesi ise zihnin fiziksel dünyadaki var olanların algılayış biçimi üzerine kurulmuştur. Başka bir deyişle, fiziksel dünyadaki var olanlar zihnin algılayış ve düşünüş biçimine uydurulur. Buna göre zaman zihne bağlı ve saf olan sezgisel bir formdur. Saf sezgi olan bu form, fiziksel dünyadaki var olanların deneysel sezgisine eklemlenerek bütün deneyimin omurgasını oluşturur. Bu, Kant'ın zaman düşüncesinin metafiziksel yönünü yansıtır. Bunun yanında hayal gücünün sentez ve şema faaliyeti de Kant'ın zaman düşüncesinin düşünsel yanını oluşturur. Son olarak üçüncü ana bölümünde ise Aristoteles ve Kant'ın zaman düşüncesinin benzerlikleri ve farklılıkları dile getirilmiştir. Bu benzerlikler ve farklılıklar; hareket ve değişim, ölçü, hafıza ve sentez ile hayal gücü üzerinden değerlendirilmiştir. "

In this thesis, the ideas of time of the Aristotle and Kant's are discussed in a broad framework. This thesis study is constructed by three main sections. In the first and second main sections of the thesis, Aristotle's and Kant's ideas of time are discussed, respectively. Finally, in the third main section, the similar and difference aspects of Aristotle and Kant's ideas of time are examined. Parallel to the inferences from this thesis, it can be noticed that Aristotle's thought of time is built on the changes and movements of the beings in the physical world. The 'before' and 'after' conception also exists in motion because it is present in magnitude, and it exists in time because it is present in motion. This is because, time is a measure of motion with respect to 'before' and 'after'. The 'before' and 'after' in motion is comprehensible by means of the 'moment'. However, a certain time cannot be mentioned without a spirit that takes into consideration the 'before' and 'after' in motion and the mind in it. Kant's idea of time, on the other hand, is based on the mind's perception of beings in the physical world. In other words, beings in the physical world are adapted to the way the mind perceives and thinks. Accordingly, time is an intuitive form that is mind-bound and pure. This form, which is pure intuition, articulates with the empirical intuition of beings in the physical world, forming the backbone of all experiences. This idea reflects the metaphysical aspect of Kant's idea of time. Moreover, the synthesis and schema activity of imagination constitutes the intellectual side of Kant's thought of time. Finally, in the third main section, the similarities and differences of Aristotle and Kant's idea of time are expressed. These similarities and differences are evaluated over motion and change, measure, memory with synthesis and imagination. "