İl Özel İdarelerin Durumu ve Islahı Üzerine Bir Değerlendirme: 1938 Tarihli Müfettişlik ve Bakanlık Raporları

Abstract

Bu çalışmanın amacı Cumhuriyetin ilk yıllarında il özel idarelerinin durumu hakkında bilgi sahibi olmaktır. İl özel idaresi Türkiye’de mali özerkliği olan bir kamu kuruluşudur. Tüzel kişiliğe sahiptir. Kuruluşu 1864 yılına kadar gitmektedir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla beraber bu kurum ortadan kalkmamış, bunun yerine kurumun daha iyi faaliyet yapabilmesi için çareler ve tedbirler alınmıştır. 1938’de Başbakan Celal Bayar bu doğrultuda çeşitli bakanlıklar ve umumi müfettişliklere il özel idarelerinin durumları hakkında soru sormuş ve ilgili kurumlar da bu soruya raporlar şeklinde cevap vermiştir. Bu raporlarda genel olarak il özel idarelerinin kapatılmaması gerektiği sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan il özel idarelerinin varlığına devam etmesi ve daha faydalı işler yapması için bazı önerilerde de bulunulmuştur. Böylelikle bu kurumların varlığına devam etmesi sağlanmıştır.