Hizmetkâr liderlik ile örgütsel dedikodu arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, liselerde görev yapmakta olan öğretmenlerin algılarına göre, okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışları ile okullardaki örgütsel dedikodu arasındaki ilişkiyi analiz etmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, betimsel ve ilişkisel tarama modelleri kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Mardin ili Artuklu ve Yeşilli ilçelerindeki resmi liselerde görev yapan 927 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle araştırmaya dâhil olan 305 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri, Öter ve Dağlı (2020) tarafından geliştirilen Hizmetkâr Okul Liderliği Ölçeği (HOLÖ) ile Han ve Dağlı (2018) tarafından geliştirilen Örgütsel Dedikodu Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma verileri IBM SPSS Statistics 25 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Öğretmenlerin okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarına ilişkin algılarının aritmetik ortalaması alt boyutlarda ve tüm ölçekte "üst düzeyde" tespit edilmiştir. Öğretmenlerin okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarına ilişkin algıları arasında cinsiyet, medeni durum ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı fark göstermezken, öğrenim durumu değişkenine göre alt boyutlarda ve tüm ölçekte, okul büyüklüğü değişkenine göre iletişim, dürüstlük alt boyutlarında ve tüm ölçekte farklılaşmıştır. Öğretmen algılarına göre örgütsel dedikodunun haberdar olma ve ilişkileri geliştirme alt boyutları "alt düzeyde", örgütsel zarar boyutu ise "üst düzeyde" tespit edilmiştir. Öğretmenlerin öğrenim durumu, cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem ve okul büyüklüğü değişkenlerine göre okullardaki örgütsel dedikoduya dair algıları farklılık göstermemiştir. Örgütsel dedikodunun haberdar olma alt boyutu ile hizmetkâr liderin her bir alt boyutu ve tüm ölçek arasında negatif yönde düşük düzeyde bir ilişki saptanmıştır.

This research aims to analyze the relationship between the servant leadership behaviors of school principals and organizational gossip through the perceptions of teachers working in public high schools. In this study, descriptive survey and relational survey models were used. The population of the research consists of 927 teachers working in public high schools in Mardin Artuklu and Yeşilli in 2021-2022 academic year. The sample of the research consists of 305 teachers selected by simple random sampling method. The data of the research were collected by using the Servant School Leadership Scale developed by Öter and Dağlı (2020) and Organizational Gossip Scale developed by Han and Dağlı (2018). The data obtained in the research were analyzed by using IBM SPSS Statistics 25 program. It was determined that the mean of the teachers' perceptions of servant leadership behaviors of their own school principals was high on all scales and sub dimensions. While teachers' perceptions of servant leadership behaviors of their own school principals did not differentiate according to gender, marital status and professional seniority variables, it differentiated in each dimension and whole scale according to learning status variable and in communication and integrity dimensions according to school size variable. It was determined that the teachers' perceptions of organizational gossip's dimensions of having information and developing relations were low and dimension of organizational harm was high. Teachers' perceptions of organizational gossip in schools did not differentiate according to learning status, gender, marital status, professional seniority and school size variables. It was determined that there is a small negative correlation between organizational gossip's dimension of having information and servant leadership's all sub dimensions and whole scale.