İklim değişikliği ile mücadelede kamu politikalarının rolü: Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinin durumu

Abstract

Bugün dünya gündeminde ortak problem olarak en çok yer edinen konulardan biri iklim değişikliği krizidir. Bu kriz özellikle sanayileşmenin büyümesi ile daha da yükselen bir olgu haline gelmiştir. Tüm dünyada iklim değişikliğinin hız kazanarak devam etmesi ve akabinde gelen problemler bu konuda önlem alınması mecburiyetini doğurmaktadır. İklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması hususunda en önemli görev politika yapıcılara düşmektedir. İklim değişikliğinin olumsuz etkilerine maruz kalan AB üye devletlerinin yöneticileri kıtalarının giderek ısındığının farkında olarak iklim değişikliği ile mücadele konusunda yapılan birçok uluslararası programa öncülük etmektedir. Benzer şekilde Türkiye de coğrafi konumu itibari ile iklim değişikliğinden etkilenmekte olup, bir dizi çevreye yönelik kamu politikalarına başvurarak bu konudaki mücadelesini sürdürmektedir. Bu bağlamda, AB"ye uyum sürecindeki Türkiye"nin iklim değişikliği ile mücadelesinde uygulamaya koyduğu kamu politikası göstergeleri bakımından AB"nin karşısındaki göreceli performansının araştırılmasının anlamlı bir konu olacağı düşünülmektedir. Bu tezin amacı, iklim değişikliği ile mücadelede uygulanan kamu politikaları bakımından Türkiye ve AB ülkelerinin performanslarını karşılaştırmalı olarak ortaya koymaktır. Diğer bir deyişle, Türk ekonomisinin ilgili kamu politikaları göstergeleri bakımından hangi AB ülkeleri ile benzer gelişme seviyesine sahip olduğunu belirlemektir. Böylece, iklim değişikliği mücadelesinde çaba harcayan diğer ülkelerin iklim değişikliği üzerine geliştireceği politikalara da ışık tutulması hedeflenmektedir. İklim değişikliği ile mücadelenin ele alındığı mevcut literatür incelendiğinde; konuya teorik yaklaşan çalışmaların yanısıra ekonometrik analizlerin yapıldığı çalışmaların sayısının son zamanlarda arttığı görülmekle birlikte, istatistiksel çalışmaların sayısı sınırlıdır. Bununla birlikte Türkiye ve AB ülkelerinin göreceli iklim değişikliği ile mücadelesinde kamu politikaları göstergelerinin performansını kümeleme analizi ile tespit eden herhangi bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Dolayısıyla, çalışma bu bakımdan literatürdeki diğer çalışmalardan farklılık göstermektedir. Hiyerarşik ve hiyerarşik olmayan kümeleme analizi bulgularına göre, Türkiye kamu politikası göstergeleri bakımından Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, İrlanda, Yunanistan, İspanya, Hırvatistan, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Avusturya, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovenya, Slovakya, Finlandiya ve İsveç gibi AB ülkeleri ile aynı grupta yer almıştır.In recent years, the climate crisis is one of the top issues on the world agenda. Especially with the growth of industrialisation, this crisis has become an increasing phenomenon. The acceleration of climate change around the world and the resulting problems makes it necessary to take action. Policy makers have the most important role in the mitigation of the effects of climate change. The leaders of the EU Member States, which are exposed to the negative effects of climate change, are aware that their continent is getting warmer and are leading many international programmes to combat climate change. Similarly, Turkey is affected by climate change due to its geographical location. It continues to address this issue through a series of environmental public policies. In this context, it would be useful to examine the relative performance of Turkey, which is in the process of harmonisation with the EU, compared to the EU in terms of the public policy indicators it has put into practice in the fight against climate change. The objective of the thesis is to present the comparative performance of Turkey and EU countries in terms of public policies implemented to combat climate change. In other words, it determines which EU countries Turkey's economy is similarly developed in terms of relevant public policy indicators. In this way, it aims to shed light on the policies to be developed by other countries seeking to combat climate change. A review of the existing literature on the fight against climate change shows that the number of theoretical studies and econometric analyses has increased recently, but the number of statistical studies is limited. This is where the study differs from other studies in the literature. According to the results of hierarchical and non-hierarchical clustering analyses, Turkey is in the same group for public policy indicators as Belgium, Bulgaria, the Czech Republic, Denmark, Estonia, Ireland, Greece, Spain, Croatia, Cyprus, Latvia, Lithuania, Luxembourg, Hungary, Malta, Austria, Poland, Portugal, Romania, Slovenia, Slovakia, Finland and Sweden.