Müddessir sûresinin lügat, sarf, nahiv ve belâgat açısından incelenmesi

Abstract

ÖZET Kur'ân-ı Kerîm'in yetmiş dördüncü sûresi olan Müddessir sûresi, Mekke'de nazil olmuştur. İniş sırasına göre dördüncü sûredir. Elli altı âyet ve iki yüz elli altı kelimeden ibarettir. Bu sûre adını birinci âyette geçen "el-Müddessir'' kelimesinden almıştır. Bir önceki müzemmil sûresi gibi örtünen ve bürünen anlamını ifade etmektedir. Sûrede Allah Rasûl'unun tebliğ ve davet misyonuyla görevlendirilmesi, müşriklerin ona isyan etmesi ve onların cehennem azabıyla uyarılması gibi hususlar konu edilmektedir. Bu çalışmada Kur'ân-ı Kerîmi'n lafız ve manalarındaki inceliğin doğru kavranabilmesi esasıyla Müddessir sûresi Arap dili açısından incelenmiştir. Dolayısıyla Arap dilinin temelini oluşturan lügat, sarf, nahiv ve belâgat ilimlerinin Müddessir sûresinin doğru anlaşılmasında ne denli önem arz ettiğine dikkat çeklmek istendi. Böylelikle sûrenin bazı âyetlerinde yer alan kelimelerin iştikâkı,cümle yapıları ve edebi sanatları incelenerek âyetlerin ahenki, inceliği ve tenâsübü ilmi yönden ortaya konulmaya çalışıldı. Hem nazmı hem anlam ve içeriği açısından yüksek edebî değere sahip bulunan Müddessir sûresinin âyetlerinin te'vilinde bazı kelimelerin tahlili yapılırken, Arapça sözlüklerin yanısıra muayyen bazı tefsir ve hadis kaynaklarından istifade edilip kelimelerin terkîbi ve mecazi mâna boyutları ortaya koyuldu. Sonuç olarak ilahi vahyi doğru anlamak ve Kur'ân merkezli yapılan çalışmalara katkı sağlamak maksadıyla 148 sayfadan oluşan bu çalışmaya yer verildi

ABSTRACT Surah Müddessir, the seventy-fourth surah of the Qur'an, was revealed in Mecca. It is the fourth surah in descending order. It consists of fifty-six verses and two hundred and fifty-six words. This surah takes its name from the word "al-Müddessir" in the first verse. It expresses the meaning of veiled and covered like the previous musammil surah. In the surah, issues such as the assignment of the Messenger of Allah to the mission of conveying and calling, the polytheists' rebellion against him and their warning of the torment of Hell are discussed. In this study, Surah Muddessir was tried to be examined in terms of Arabic language, on the basis of understanding the subtlety of the words and meanings of the Qur'an. Therefore, it was aimed to draw attention to the importance of the sciences of lexicography, grammar, syntax and rhetoric, which form the basis of the Arabic language, in the correct understanding of the surah Müddessir. Thus, by examining the connection of the words in some verses of the surah, sentence structures and literary arts, it was tried to reveal the harmony, subtlety and reconciliation of the verses from the scientific point of view. While analyzing some words in the interpretation of the verses of the Surah Müddessir, which has a high literary value in terms of both its verse, meaning and content, the composition and figurative meanings of the words were revealed by making use of certain tafsir and hadith sources as well as Arabic dictionaries. As a result, this work consisting of 148 pages study was included in order to understand the divine revelation correctly and to contribute to the studies based on the Qur'an.