MAÜ GCRIS Standart veritabanının içerik oluşturulması ve kurulumu Research Ecosystems (https://www.researchecosystems.com) tarafından devam etmektedir. Bu süreçte gördüğünüz verilerde eksikler olabilir.
 

Bir İlk Roman Olarak Kilama Pepûgî Üzerine Bir Analiz

Thumbnail Image

Date

2020

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Mardin Artuklu Üniversitesi

Open Access Color

OpenAIRE Downloads

OpenAIRE Views

Research Projects

Organizational Units

Organizational Unit
Kurdish Language and Culture Programme / Kürt Dili ve Kültürü Programı
Türkiye’deki Kürt Dili ve Kültürü çalışmalarında öncü bir kurum olan Anabilim Dalımız 2010 yılında kurulmuştur. Anabilim dalımızın eğitim-öğretim kadrosu 1 Profesör, 2 Doçent, 6 yardımcı doçent, 9 öğretim görevlisi, 2 uzman, 16 araştırma görevlisinden oluşmaktadır. Bölümün amaçları arasında Kürt dili ve diyalektlerinin (Kurmancî, Zazakî, Sorani, Lorî, Goranî) edebiyatları, tarihleri ve kültürlerinin disiplinlerarası tarzda araştırılarak tanıtılması eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak ve öğrencilerinin bilimsel araştırmacı özelliklerini kazanmasına yardımcı olmak vardır. Öğrenimleri süresince öğrencilere Anabilim Dalının zengin görsel-işitsel kaynakları da kullanılarak teorik bilgi ve uygulama becerileri kazandırılır. Tanınmış araştırmacıların katıldığı konferanslar ve gerek tanınmış Kürt/Diğer milletlerin yazar ve şairlerin gerekse de bölüm mensuplarının sunduğu konuşma ve tebliğlerle verilen eğitim zenginleştirilmektedir. Bu amaçla Batı ve Doğu dünyasının yazınsal eserleri, akımları ve kuramları yakından incelenmekle birlikte, dili bütün bileşenleriyle olabildiğince kapsamlı bir şekilde ele alınarak hedeflenmektedir. Edebiyat tarihi ve metin çözümlemelerinin yanı sıra yazınsal dil çözümlemesi, dilbilim, çeviri, dil-kültür-birey ilişkisi, eleştiri kuramları ve kültürel çalışmaları da içeren bir program sunulmaktadır. Öğrencilere kapsamlı, karşılaştırmalı, analitik ve eleştirel düşünebilme yetilerinin kazandırılması, onların toplumsal olguları inceleme ve tartışma yöntemlerini geliştirebilen, günümüz kültür politikalarına ve etkileşimlerine tutarlı yaklaşımlar oluşturabilen ve her şeyden önce sorgulayabilen bireyler olarak topluma kazandırılmasına önem vermektedir. Ayrıca öğrencileri içinde bulundukları akademik ortamda okuma, araştırma, yazma konularında desteklemek için derslerimiz bulunmaktadır. Kürt Edebiyatının dönem, yazar, edebi türleri ve eserleri belli bir düzen içinde incelenip, kuramsal bilgiler ile desteklenmektedir. Yürütülen programın eğitim-öğretim dili % 100 Kürtçe’dir. Hali hazırda tezli ve tessiz yüksek lisans öğrencileri mevcuttur. Programdan mezun olanlar Kürdolog ünvanı alacaktır. Kürt Dili ve Kültürü Bölümü mezunları, mesleki açıdan ülkemizin gereksinimlerine uygun nitelikte, uluslararası ve kültürel yönden donanımlı bireyler olarak bankacılık, uluslararası ilişkiler, yayıncılık, turizm, gazetecilik, devlete ve özel sektöre bağlı medya kuruluşları gibi toplumun farklı sektörlerinde hizmet verebilirler. Eğitim sertifikası alan mezunlar devlete ya da özel kuruluşlara bağlı okullarda ve üniversitelerde öğretmenlik veya okutmanlık yapabilmektedirler. Çevirmen, yazar ve editör olarak da çalışabilmektedirler.

Journal Issue

Events

Abstract

Na xebate de ma hewl da ke romanê yewin yê kirmanckî (zazakî) Kilama Pepûgî (2000) ser o analîzêk bikê. Na xebate destpêk û hîrê beşan ser o awan bîya. Destpêk de ma tarîxê vejîyayîşê romanî ser o vindertî û edebîyatê rojhelatî de bîlhesa edebîyatê kurdkî de romanî senîn dest pêkerdo, ser o vindertî. Rolê modernîzm û neteweperwerî romanî ser o esto. Coka beşê yewinî de ma tesîrê modernîzmî, neteweperwerî û folklorî yo ke romanî ser o esto ra ewnîyayî. Bîlhesa ma waşt bimojnê ra ke nê mefhuman nê romanê verênî ser o senîn tesîr kerdo. Seba ke Kilama Pepûgî, romanêko tarîxî yo ma beşê dîyinî de zî mefhûmê romanê tarîxî ser o vindertî û ma hewl da ke nê romanî zî sey yew romanê tarîxî analiz bikê. Beşê peyênî de zî ma no roman hetê unsuranê romanî ra analiz kerd. Çike zafê romanê verênî hetê unsuranê teknîkan ra wayîrê probleman ê û kalîteyêkê edebî ra dûrî yê. Ma waşt bimojnê ra ke Kilama Pepûgî de nê unsurê teknîkî senîn ameyê karardiş. Seba ke Kilama Pepûgî hem romanê yew dewrî yo hem zî romano yewin o ma analîz û rexneyê xo goreyê şert û mercê ê dewrî û tarîxê çapbîyayîşê romanî kerdî. Yanî perspektîfê ma ser o tesîrê têkilîya nuştox-eser-dewr bi. Seba ke ma waşt fikrêk bidî wendoxan ma peynîye de yew bîblîyografîya romananê kirmanckî îlawe kerdî. Yanî mabênê vîst serran de romanî ke bi kirmanckî nusîyayê û açarnîyayî, ma listeya inan îlaweyê na xebate kerdî.

Description

Bu çalışmada ilk kırmanca/zazaca roman olan Kilama Pepûgîyi (2000) analiz etmeye çalıştık. Bu çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında romanın ortaya çıkış tarihi üzerinde durduk ve doğu (şark) edebiyatında özellikle Kürt Edebiyatında romanın nasıl başladığını göstermeye çalıştık. Modernizm ve milliyetçiliğin roman üzerinde etkisi vardır. Bu yüzden ilk kısımda modernizm, ulusçuluk ve folklorun roman üzerindeki etkisini inceledik. Özellikle bu unsurların ilk kırmanca roman üzerinde nasıl bir etki bıraktığını göstermeye çalıştık. Kilama Pepûgî, tarihi bir roman olduğundan ikinci kısımda tarihi roman kavramı üzerinde durduk ve bu romanı da tarihi bir roman olarak analiz etmeye çalıştık. Son kısımda da bu romanı romanın unsurları bakımından analiz etmeye çalıştık. Çünkü ilk romanların çoğu romanın teknik öğeleri bakımından promlemlidirler ve edebi bir kaliteden uzaktırlar. Bu yüzden Kilama Pepûgî romanında bu teknik unsurların nasıl işlendiğini göstermek istedik. Kilama Pepûgî hem bir dönemin romanı olduğundan hem de ilk roman olduğundan analiz ve eleştirilerimizi o dönemin koşullarını ve romanın yayınlandığı dönemin koşullarını göz önünde bulundurarak yaptık. Yani bakış açımızı yazar-eser-dönem ilişkisi etkilemiştir. Kırmancca romancılığı hakkında okura bir fikir verebilmesi için çalışmanın sonuna kırmanca yazılan romanlar bibliyografisi ekledik. Yani yirmi yıl içerisinde kırmanca yazılan ve kırmanccaya çevrilen romanların listesini bu çalışmaya ilave ettik

Keywords

Romanê verênî, Romano verên yê kirmanckî, Romano tarîxî, Kilama Pepûgî, Deniz Gunduz.

Turkish CoHE Thesis Center URL

Fields of Science

Citation

WoS Q

Scopus Q

Source

The Journal of Mesopotamian Studies

Volume

Issue

5 Özel

Start Page

74

End Page

97