Üniversite Öğrencilerinin Genetiği Değiştirilmiş Organizmalara Bakış Açısının ve Sürdürülebilir Beslenme Davranışlarının Antropometrik Ölçümlere Etkisi

Abstract

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) konusundaki bakış açılarını ve sürdürülebilir beslenme davranışlarının antropometrik ölçümler üzerindeki etkisini incelemek amacıyla tanımlayıcı nitelikte bir araştırmadır. Araştırma, Mardin Artuklu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi'nde öğrenim gören Beslenme ve Diyetetik, Ebelik ve Hemşirelik bölümü öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, sosyodemografik bilgiler, GDO'lara yönelik tutumlar, sürdürülebilir beslenme davranışları hakkında soruları ve antropometrik ölçümleri içeren anket formu ile araştırmacı tarafından toplanmıştır. Evrenden amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen 499 öğrenci çalışmaya dahil edilmiştir. Toplanan veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Ortalama yaşları 21.2±2.3 yıl olan bireylerin büyük çoğunlu kadın öğrencilerden oluşmaktadır. Öğrencilerin çoğunluğu GDO'ları 'genetiği değiştirilmiş gıda' olarak tanımlamış ve kullandıkları bilgi kaynağının internet olduğu bulunmuştur. Bireylerin büyük çoğunluğu, GDO'lu besinlerin alerjiye neden olabileceğini düşündüğü ve GDO'ların açlık sorunlarını çözmede uzun vadeli faydaları konusunda belirsizlik yaşadığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin sürdürülebilir beslenme davranışları ortalama puanları; besin tercihi 19.8±4.1, gıda israfının azaltılması 32.0±6.4, mevsimsel ve yerel beslenme 28.3±5.6, besin satın alma 19.0±4.7 ve sürdürülebilir beslenmeye yönelik davranış ölçeği toplam puanı 99.23±17.5 bulunmuştur. Cinsiyet ile sürdürülebilir beslenme davranışları ölçeğinin toplam puanı, ölçeğin besin tercihi, gıda israfının azaltılması ve besin satın alma alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Öğrencilerin 'GDO kullanımı ile uzun vadede açlığa çözüm bulunabilir' ifadesi dışındaki sorulara verdikleri yanıtlar ile sürdürülebilir beslenmeye yönelik davranışları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin sürdürülebilir beslenme davranışları ile antropometrik ölçümleri arasındaki korelasyon analizlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin GDO'lar ve sürdürülebilir beslenme konusunda daha bilinçli hale gelmesi için, bu konularda eğitim programları düzenlenmeli ve öğrencilerin doğru bilgiye ulaşmaları sağlanmalıdır. Anahtar Kelimeler: GDO'lu Organizmalar, Antropometrik Ölçüm, Sürdürülebilir Beslenme, Besin Alımı, Gıda İsrafının Azaltılması.This study is a descriptive study to examine the perspectives of university students on genetically modified organisms (GMO) and the effect of sustainable nutrition behaviours on anthropometric measurements. The study was carried out with the students of Nutrition and Dietetics, Midwifery and Nursing departments of Mardin Artuklu University Faculty of Health Sciences. The data were collected by the researcher with a questionnaire form including sociodemographic information, attitudes towards GMOs, questions about sustainable nutrition behaviours and anthropometric measurements. A total of 499 students selected from the population by purposive sampling method were included in the study. The collected data were analysed using SPSS package programme. The majority of the individuals with an average age of 21.2±2.3 years were female students. The majority of the students defined GMOs as 'genetically modified food' and the source of information they used was found to be the internet. The majority of the individuals thought that GMO foods could cause allergies and were uncertain about the long-term benefits of GMOs in solving hunger problems. The mean scores of the students' sustainable nutrition behaviours were found as follows: food preference 19.8±4.1, reduction of food waste 32.0±6.4, seasonal and local nutrition 28.3±5.6, food purchasing 19.0±4.7 and the total score of the behaviour scale for sustainable nutrition 99.23±17.5. A significant relationship was found between gender and the total score of the sustainable nutrition behaviour scale, food preference, reduction of food waste and food purchasing sub-dimensions of the scale. It was determined that there were statistically significant differences between the students' responses to the questions other than the statement 'The use of GMOs can solve hunger in the long term' and their behaviours towards sustainable nutrition. According to the correlation analysis between the sustainable nutrition behaviours of the students and their anthropometric measurements, there was no statistically significant difference. In order for university students to become more aware of GMOs and sustainable nutrition, training programmes should be organised on these issues and students should be provided with accurate information.