S. Mengirkaon, “Osmanlı’da Sosyal Devlet ve Kriz Yönetimi 19. Yüzyıl Diyarbakır’ında Kıtlık,” Kadim Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, Vol. 1, no. 2, pp. 139–155, Dec. 2017.

Abstract

Doğal afetler, dünya tarihine ve toplumların kaderine tesir eden olayların başında gelmektedir. Tarihçiler tarafından uzun zamandan beri göz ardı edilen bu olgu, günümüzde üzerinde önemle durulan meselelerden birisi haline gelmiştir. Bu doğal afetlerden birisi olan kıtlıklar, toplumların hayatlarını derinden etkilemiştir. 19. yüzyılda Osmanlı coğrafyasında pek çok kıtlık meydana gelmiştir. Diyarbakır’da meydana gelen kıtlıklar etki ve sonuçları bakımından bu kıtlıklar içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. 19. yüzyıl aynı zamanda, sosyal devlet anlayışının Osmanlı’da geliştiği bir dönemdir. Bu açıdan bakıldığında, Osmanlı Devleti’nin sosyal devlet telakkisini ve gelişimini 19. yüzyıl Diyarbakır kıtlıkları üzerinden incelemek mümkündür. Bu çalışmada, 19. Yüzyıl Osmanlısında henüz emekleme evresinde olan sosyal devlet anlayışı ve bu anlayışa bağlı olarak devletin kıtlık afetleri üzerinden kriz yönetme yöntemleri ele alınmıştır.