Harita ve Kadastro Koleksiyonu

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12514/161

Browse

Now showing 1 - 10 of 10

Biostratigraphy and microfacies of the sedimentary sequences within volcano-sedimentary Maden Complex in Southeastern Turkey
(EGU General Assembly 2021, 2021) Atakul Özdemir, Ayşe; Özkan Altıner, Sevinç; Tancan, Sesil; Özdemir, Yavuz; Mercan, Çağrı; Oyan, Vural; Güleç, Nilgün
Maden Complex is a volcano-sedimantary unit, mainly composed of shallow and deep marine sedimentary rocks and associated volcanics. Deep marine units of Maden Complex, exposed between Çatak (Van) and Kozluk (Batman) regions have been studied with a combined sedimentological and paleontological approaches. The following species are recorded within the Melefan formation: Morozovella aragonensis, Acarinina collactea, Acarinina cf. esnehensis, Acarinina soldadoensis, Acarinina boudreauxi, Acarinina bullbrooki, Acarinina mckanni, Acarinina pentacamerata, Acarinina cf. pseudosubsphaerica, Acarinina topilensis, Acarinina esnehensis, Chiloguembelina sp., Globanomalina planoconica, Globanomalina australiformis, Globigerinatheka sp., Parasubbotina hagni, Pearsonites broedermanni, Pseudoglobigerinella bolivariana, Planoglobanomalina pseudoalgeriana, Pseudohastigerina wilcoxensis, Subbotina roesnaensis, Subbotina yeguaensis. Based on the defined planktonic foraminiferal species, the unit corresponds to the E7 zone and the depositional age of the formation is proposed as Early Eocene (Ypresian) to Middle Eocene (Lutetian). The deep marine sedimentary sequence mainly consists of pinkish to red colored micritic limestones including shale intercalations. The formation is represented by the pelloidal wackestone-packstone facies and comprises abundant planktonic foraminiferal assemblages.
Bitlis Kenet Kuşağı İçerisinde Gözlenen Kuvaterner Yaşlı Bazanitik Çatak (Van) Volkanitlerinin Jeolojik ve Jeokimyasal Özellikleri
(8.Geochemisty Symposium, 2018) Mercan, Çağrı; Özdemir, Yavuz; Oyan, Vural
Arap ve Avrasya plakaları arasında meydana gelen çarpışma Orta-Miyosenden itibaren Doğu Anadolu Bölgesi’nin yükselmesine ve yoğun volkanik aktiviteye maruz kalmasına sebep olmuştur. Van’ın Çatak ilçesinde yer alan volkanikler, çarpışma sonrası volkanizmanın en nadir görülen üyelerinden biri olup K-G yönlü açılma çatlağı boyunca yüzeye ulaşmış olan bazanitik lavlarla temsil edilirler. Bitlis Masifi kayaçlarını keserek yüzeylenen bazanitlerden yapılan K-Ar radyometrik yaşlandırmalarından 0.66 ve 0.63 milyon yıllık yaşlar elde edilmiştir. Volkanizma ince taneli skorya geri düşmeleri ile başlamış boyutları artan skoryalar ve bunlara eşlik eden volkanik bombalarla devam etmiştir. Bazanitik lavlar ise volkanizmanın son ürünleri olup arazide sütunsal yapılar sunarlar. Lavlar genellikle ince taneli olup olivin, klinopiroksen fenokristalleri ile olivin, klinopiroksen, Ti manyetit, nefelin, Cr spinel içeren bir matriksten oluşmuştur. Olivinler yarı özşekilli ve özşekilli taneler şeklindedir ve Fo73-80 arasında değişen forsterit oranlarına sahiptir. Klinopiroksenler kalsik karakterde olup Wo47-52 En34-42Fs10-15 içerikleri ile belirgindirler. Nefelinler ise matriksi oluşturan mikro kristaller arasında aradolgu şeklinde bulunmaktadır. EC-AFC modellemesi lavların yeryüzüne ulaşıncaya kadar %2 oranında üst kabuğu karakterize eden litolojiler tarafından kirletildiğini, iz element jeokimyası ve Sr-Nd izotop bileşimleri ise bazanitlerin zenginleşmiş bir manto kaynağından türediklerini ortaya koymuştur. Major element içerikleri kullanılarak yapılan termobarometrik hesaplamalar Çatak volkanitlerinin Doğu Anadolu’da yüzeylenen diğer çarpışma sonrası volkanitlere göre …
BİTLİS MASİFİ’NDEKİ BAZANİTİK VOLKANİTLERİN JEOLOJİK VE PETROLOJİK ÖZELLİKLERİ
(71. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 2018) Mercan, Çağrı; Özdemir, Yavuz; Oyan, Vural
İnceleme alanını içinde barındıran Doğu Anadolu Bölgesi Oligo-Miyosen’den bu yana Arap Plakası ile Avrasya Plakası’nın aktif bir çarpışma bölgesi olmuştur. Bitlis-Zagros Kuşağı boyunca gerçekleşen bu çarpışmanın ardından bölge yükselmeye başlamış ve yoğun şekilde volkanizma oluşmuştur. Bu çalışmayı oluşturan Bitlis Masifi’ndeki Çatak volkanitleri Van’ın Çatak İlçesi’nde bulunmaktadır ve Doğu Anadolu’da eşine az rastlanan bazanitik türde kayaçlardan oluşmaktadır. Bazanitik volkanitler K-G yönlü bir açılma çatlağı boyunca yüzeye ulaşmışlardır. K-Ar radyometrik yaşları, söz konusu volkanik kayaçların 0.66 ve 0.63 My. (Orta Pleyistosen) yaşlarında olduğunu göstermektedir. İnceleme alanındaki volkanik istif alttan üste doğru ince taneli skorya geri düşme çökelleri ile başlamış, boyutları artan skoryalar ve bunlara eşlik eden volkanik bombalarla devam etmiştir. Bazanitik lav akıntı ürünleri ise bölgedeki volkanizmanın son ürünleri olup arazide sütunsal soğuma yapıları ile tipiktirler. Porfiritik dokuya sahip bazanitler çoğunlukla olivin+piroksen fenokristallerinden meydana gelmektedirler ve bu fenokristaller olivin, piroksen, Ti-manyetit, nefelin, Cr-spinel içeren bir matriks içerisinde bulunmaktadır. Bazanitler çoğunlukla taze olup, sadece olivinlerde yer yer iddingsitleşmeler gözlenmektedir. Düşük SiO2 (%40-41) ve yüksek MgO (%9-10) içeriklerine sahip olan bazanitler belirgin iri katyonlu litofil (LIL) ve hafif nadir toprak element (LREE) zenginleşmeleri ile karakteristiktirler. İz element jeokimyası ve Sr-Nd izotopik bileşimleri bazanitlerin zenginleşmiş bir manto kaynağından itibaren türediklerini ortaya koymaktadır. Ana element jeokimyası kullanılarak yapılan termobarometrik hesaplamalar bazanitlerin Doğu Anadolu’da yüzeylenen diğer çarpışma sonrası volkanitlere göre daha derin kökenli bir manto kaynağından itibaren türemiş olduğunu göstermiştir. Buna paralel olarak nadir toprak element oranları kullanılarak oluşturulan kısmi ergime modellemesi, bazanitik magmanın astenosferik mantonun düşük dereceli (<1) kısmi ergimesi sonucunda oluştuğuna işaret etmektedir. Kabuksal katkının varlığını ortaya koymak amacıyla iz element ve Sr-Nd izotop içerikleri kullanılarak oluşturulan EC-AFC modellemesi lavların yeryüzüne ulaşıncaya kadar %2 oranında üst kabuğu karakterize eden litolojiler tarafından kirletildiğini göstermektedir.
Composition, pressure, and temperature of the mantle source region of quaternary nepheline-basanitic lavas in Bitlis Massif, Eastern Anatolia, Turkey: A consequence of melts from Arabian lithospheric mantle
(Elsevier, 2019) Mercan, Çağrı; Özdemir, Yavuz; Oyan, Vural; Atakul Özdemir, Ayşe
The Quaternary (0.66–0.63 Ma) nepheline basanites (ne - basanite) are the firstly observed volcanic products of Arabia-Eurasia collision on Bitlis Pötürge Massif. They composed of clinopyroxene, olivine, Ti-magnetite, Cr spinel, and nepheline. The forsterite compositions of olivines range between 73 and 83%, calcic clinopyroxenes show modest variations in Wo48–57-En37–45-Fs5–7 and nephelines occur as minor minerals within the networks of other groundmass minerals. They are characterized by low SiO2 (40.16–41.96 wt%), high MgO contents (8.54–9.73 wt%) and similar Srsingle bondNd isotopic compositions with Arabian Plate volcanics. Mineral and whole rock thermobarometry yield crystallization pressure and a temperature range between 8 and 20 kbar and 1301 °C – 1035 °C respectively. Lavas have high Mg-number (>0.58), high Cr and Ni contents and strong LREE enrichment but depletion in Rb, K, and Pb. Trace elements together with Sr isotopic compositions inferred negligible assimilation of the local upper crustal material. The calculated average pressure and temperature of mantle melting for ne-basanites is 2,85 kbar and 1353 °C respectively. FC3MS (wt% FeO/CaO-3*MgO/SiO2) parameter and melting models using REE data reveal Çatak basanites are products of amphibole and phlogopite bearing metasomatised lithospheric mantle in garnet stability field. They seem to originated from depths of ~ 85 km which corresponds to the base of the Arabian lithosphere in the region.
Eosen Maden Volkanizmasının (Doğu Anadolu) Jeolojik ve Jeokimyasal Evrimi
(2022) Mercan, Çağrı; Özdemir, Yavuz; Oyan, Vural; Atakul-Özdemir, Ayşe; Güleç, Nilgün; Özkan-Altıner, Sevinç
Maden Kompleksi Kahramanmaraş’ın kuzeyinden başlayıp Van’ın güneyine kadar devamlılığı takip edilebilen volkanosedimanter bir kayaç topluluğudur. Bu çalışma Maden Kompleksi’nin Çatak (Van)- Kozluk (Batman) arasında yüzeylenen volkanitlerinin jeolojik ve petrolojik özelliklerini konu almaktadır. Güneydoğu Anadolu Orojenik Kuşağı’nın nap zonunda yer alan kompleks, çalışma alanı içerisinde Bitlis Metamorfitleri ve Kretase yaşlı ofiyolitik birimler tarafından tektonik olarak üzerlenmektedir. Maden Kompleksi konglomeratik bir istif olan Ceffan Formasyonu, numulitlialveolinli kireçtaşından oluşan Arbo Formasyonu, pembe-kırmızı renkli ve yer yer kumtaşı şeyl ardalanmaları içeren Melefan Formasyonu, çoğunlukla bazaltik volkanik kayaçlardan oluşan Karadere Formasyonu, Bitlis Masifi’ni kesen subvolkanik dayklar ve kumtaşı şeyl ardalanmasından oluşan Narlıdere Formasyonu ile karakterize edilmektedir. Denizel sedimanların planktonik foraminifer yaşları Erken-Orta Eosen’e, sedimanter birimlerden elde edilen en genç detritik zirkon yaşları Üst Eosen’e, mağmatik birimlerin tüm kayaç 40Ar/39Ar plato yaşları ise Erken-Üst Eosen’e işaret etmekte olup havzada çökelimin ve mağmatizmanın Erken Eosen’den-Üst Eosen’e kadar devam ettiğine işaret etmektedir. Başlıca plajiyoklas + klinopiroksen ± olivin ± amfibol fenokristallerinden oluşan volkanik/subvolkanik kayaçlar çoğunlukla subalkali-toleyitik bazaltlardan oluşmaktadır ve nadiren andezitik ve riyolitik türevleri de bulunmaktadır. Klinopiroksen kimyası kullanılarak hesaplanan sıcaklık ve basınçlar volkanitler ve dayklar için benzer kristallenme koşullarına işaret etmektedir. Elde edilen değerler volkanitler için sırasıyla 1125-1260℃ ve 1,6-10,8 Kbar arasında, dayklar için 1076- 1215°C ve 1,2-9,4 Kbar arasında değişmektedir. AFC modellemeleri volkanik/subvolkanik kayaçların, kabuksal litolojilerden kontaminasyona uğradığını göstermektedir. Elde edilen veriler Maden Havzası’nın Bitlis-Pütürge Masifi üzerinde açılan bir havza olduğuna işaret etmektedir. Kuzeye doğru Bitlis-Pütürge Masifi’nin altına dalan Arap levhasının okyanusal litosferinin Erken Eosen döneminde kopması, Erken-Geç Eosen aralığında yitim bileşeninden bağımsız astenosferik mantoyu karakterize eden lavların havzanın güneyine, yitim bileşeni içeren ergiyiklerin ise havzanın kuzeyine yerleşmelerine sebep olmuştur.
Maden Kompleksine ait derin denizel istiflerin planktonik foraminifer toplulukları (Doğu Türkiye)
(2021) Atakul Özdemir, Ayşe; Özkan Altıner, Sevinç; Özdemir, Yavuz; Mercan, Çağrı; Oyan, Vural; Güleç, Nilgün
Maden Kompleksi Kahramanmaraş’ın Kuzeyinden başlayıp Van’ın güneyine kadar devamlılığı takip edilebilen volkanosedimanter bir kayaç topluluğudur. Güneydoğu Anadolu orojenik kuşağının nap zonunda yeralan kompleks, çalışma alanı içerisinde Bitlis Metamorfikleri ve Kretase yaşlı ofiyolitik birimler tarafından tektonik olarak üzerlenmektedir. Birim genel olarak sığ denizel bir litoloji ile başlayıp derin denizel pelajik sedimanter kayaçlar ile devam eden ve bunlara eşlik eden Karadere formasyonu olarak tanımlanan volkanik/subvolkanik kayaç topluluğundan oluşmaktadır. Bu çalışma Çatak (Van)- Kozluk (Batman) arasında yüzeylenen Karadere formasyonuna ait ilksel jeolojik ve petrolojik bulguları içermektedir. Karadere formasyonu boyutları birkaç santimetreden on metreye kadar ulaşabilen yastık yapılı lavlardan oluşmaktadır. Birim çoğunlukla derin denizel pembe-kırmızı renkli mikritik kireçtaşları ile ardalanmalı olarak gözlenmektedir. Mikritik kireçtaşlarından elde edilen planktonik foraminifer topluluk yaşları Geç İpreziyen-Erken Lütesiyen olarak belirlenmiştir. Volkanik/subvolkanik kayaçlar başlıca plajiyoklaz + klinopiroksen ± olivin fenokristallerinden oluşmaktadır. Klinopiroksenler ojit ve diyopsit olup bileşimleri Wo44-51, En27-43, Fe10-21 arasında değişim göstermektedir. Plajiyoklasların anortit içerikleri altere olmamış tanelerde % 32-67 arasında değişmektedir. Olivinler ise genellikle altere fenokristaller şeklinde bulunmaktadır. Klinopiroksen kimyası kullanılarak elde edilen kristallenme sıcaklıkları ve basınçları sırasıyla 1126-1250 0 C ve 3-8 Kbar arasında değişmektedir. Volkanik/subvolkanik kayaçların büyük bir kısmı subalkali-toleyitik bazaltlardan oluşmaktadır ancak nadir de olsa andezitik ve riyolitik türevleri bulunmaktadır. Karadere Formasyonu içerisinde bulunan bazaltik kayaçların majör-iz ve nadir toprak element jeokimyası verileri volkaniklerin herhangi bir yitim bileşeninden etkilenmeyen E-MORB benzeri astenosferik mantodan itibaren türemiş olduklarına işaret etmektedir.
MANTLE SOURCE CHARACTERISTICS OF THE NE-BASANITES FROM NORTH EASTERN EDGE OF THE ARABIAN PLATE
(World multidisciplinary earth sciences symposium 2019, 2019) Özdemir, Yavuz; Mercan, Çağrı; Oyan, Vural; Atakul-Özdemir, Ayşe
The Quaternary nepheline basanites are firstly observed volcanic products of Arabia-Eurasia collision on Bitlis Suture Zone which is an accumulation of Precambrian to Cretaceous metamorphic rocks, Late Cretaceous – Eocene and Middle Eocene volcano-sedimentary units thrust over the Arabian platform between late Eocene and Middle Miocene after the convergence between Anatolian and Arabian plates. Nepheline basanites are composed of clinopyroxene, olivine, Ti-magnetite, Cr spinel, and nepheline. They are characterized by low SiO2 (40.16-41.96 wt %), high MgO contents (8.54-9.73 wt %) and similar Sr-Nd isotopic compositions with Arabian Plate volcanics. Independent barometers indicate that crystallization takes place over a wide range of pressure 8–20 kbar and melt cooled from about 1301°C-1035°C. Trace elements together with Sr isotopic compositions inferred negligible assimilation of the local upper crustal material. The calculated average pressure and temperature of mantle melting for ne-basanites is 2,85 kbar and 1353oC respectively. FC3MS (wt. % FeO/CaO-3*MgO/SiO2) parameter and melting models using REE data reveal that Çatak basanites are products of amphibole and phlogopite bearing metasomatised lithospheric mantle in garnet stability field. Results of thermobarometric calculations together with the recent geophysical data point out melting originated from the base of Arabian lithospheric mantle.
Petrolgy of the volcanic/subvolcanic members of the volcanosedimentary Maden Complex in Eastern Turkey
(EGU General Assembly 2021, 2021) Özdemir, Yavuz; Mercan, Çağrı; Oyan, Vural; Atakul-Özdemir, Ayşe; Güleç, Nilgün; Özkan-Altıner, Sevinç
Maden Complex exposed in Eastern Turkey, is a succession of volcano-sedimentary rocks and tectonically overlain by Bitlis Metamorphics and Cretaceous ophiolitic rocks. The succession includes shallow-water deposits and deep marine pelagic sediments intercalated with pillow lavas ranging from a few centimeters to ten meters in diameter. The planktonic foraminiferal assemblages from micritic limestones and zircon U-Pb ages from selected sedimentary rocks indicate the age of Late Ypresian - Early Lutetian. Plagioclase and clinopyroxenes are the main mineral phases, olivine rarely found as altered phenocrysts. Clinopyroxenes are augite and diopside, and their compositions are ranging between Wo44-51, En27-43, Fe10-21. The anorthite contents of plagioclases are between 32- 67 % in unaltered grains. The crystallization temperatures and pressures obtained from clinopyroxene chemistry are ranging from 1126 to 1250oC and 3 to 8 Kbar, respectively. The majority of the volcanic/subvolcanic rocks are subalkaline-tholeiitic basalts however; a few andesitic and rhyolitic derivatives are also present. The whole – rock and Sr-Nd-Pb isotope compositions reveal that the basaltic rocks are originated from E-MORB like asthenospheric mantle source without a subduction component.
Petrology of the quaternary basanitic rocks from Bitlis Massif
(World Multidisciplinary Earth Sciences Symposium (WMESS 2017), 2017) Özdemir, Yavuz; Mercan, Çağrı; Oyan, Vural; Atakul-Özdemir, Ayşe
Volcanism within the Eastern Anatolian High Plateau characterized by mainly stratovolcanoes, basaltic lava plateaus and it is dominantly spread at the northern parts of Bitlis Pötürge Massif (BPM). Our study focuses on a small scale Quaternary basaltic system that firstly observed within the BPM. The volcanic rocks of our study are basanitic in composition. They exposed along K-G striking tensional fissures and crosscut the Upper unit of the Bitlis Massif. Initial products of the volcanism are scoria fall deposits. Thick basanitic lava flows overly the pyroclastics and formed columnar structures. The basanites are generally fine-grained with phenocrysts of olivine+clinopyroxene. The groundmass is typically of clinopyroxene, olivine and Ti magnetite and Cr spinel with interstitial nepheline. The olivine phenocrysts are typically euhedral to subhedral with Forsterite contents of Fo73-83. Clinopyroxenes are highly calcic and show modest variations in Wo47-52-En34-42-Fs10-15 and are weakly zoned with mg# 89-87 at cores to 86-84 at rims. Nephelines occur as minor minerals within the networks of other groundmass minerals. Ti rich and Fe-Cr spinels occur as inclusions in olivine and clinopyroxenes as well as within the groundmass. LILE and LREE enrichments over HFSE and HREE suggest similarities with magmas generated from enriched mantle sources. EC-AFC modeling of trace element and isotope compositions indicates that assimilation of crustal lithologies have minor effect on the evolutionary stages of basanitic rocks. Based on LREE/HREE, MREE/HREE ratios and partial melting models, we suggest that basanitic rocks of Çatak are produced from a lower degree melting of a garnet bearing mantle source.
Quaternary Basanitic Rocks within the Eastern Anatolian Volcanism (Turkey): Petrological and Geochemical Constrains
(19th EGU General Assembly, EGU2017, 2017) Özdemir, Yavuz; Mercan, Çağrı; Oyan, Vural; Atakul Özdemir, Ayşe
The Eastern Anatolian Cenozoic continental intraplate volcanism was initiated in Middle Miocene as a result of the convergence between the Arabian and Anatolian plates. The origin of Eastern Anatolian volcanism has been the focus of many petrological studies that have aimed to resolve the relative contributions of asthenospheric mantle and/or lithospheric mantle with/without subduction component in the genesis of magmas that compositionally have many affinities to ocean island basalts (OIB) and volcanic arcs. Volcanism in the region characterized by mainly stratovolcanoes, basaltic lava plateaus and are dominantly spread at the northern parts of Bitlis Pötürge Massif (BPM). Our study focuses on a small scale Quaternary basaltic system that firstly observed within the BPM. The volcanic rocks of our study located 50 km to the south of Lake Van and are basanitic in composition. They exposed along K–G striking tensional fissures and crosscut the Upper unit of the Bitlis Massif. Initial products of the volcanism are scoria fall deposits. Thick basanitic lava flows overly the pyroclastics and formed columnar structures. The basanites are generally fine-grained with phenocrysts of olivine+clinopyroxene. The groundmass is typically of clinopyroxene, olivine and Ti magnetite and Cr spinel with interstitial nepheline. The olivine phenocrysts are typically euhedral to subhedral with Forsterite contents of Fo73-83. Clinopyroxenes are highly calcic and show modest variations in Wo47-52-En34-42-Fs10-15 and are weakly zoned with mg# 89-87 at cores to 86-84 at rims. Nephelines occur as minor minerals within the networks of other groundmass minerals. Ti rich and Fe-Cr spinels occur as inclusions in olivine and clinopyroxenes as well as within the groundmass. LILE and LREE enrichments over HFSE and HREE suggest similarities with magmas generated from enriched mantle sources. EC-AFC modeling of trace element and isotope compositions indicates that assimilation of crustal lithologies have minor effect on the evolutionary stages of basanitic rocks. Based on LREE/HREE, MREE/HREE ratios and partial melting models, we suggest that basanitic rocks of Çatak are produced from a lower degree melting of a garnet bearing mantle source.

Browse

Browsing Harita ve Kadastro Koleksiyonu by Author "Özdemir, Yavuz"